وجود فرهنگهای بسامدی و واژهنما برای آثار ادبی، امروزه دیگر نهتنها امری ضروری بلکه از امور ناگزیر در این باب است. بدون اطلاعات دادهشده در این فرهنگها، هرگونه تحقیق حتی در جزئیات کاستی دارد و قابل اطمینان نیست، چه رسد به تحقیقاتی نظیر سبکشناسی یک دوره یا بررسی تاریخ زبان یا نوشتن تاریخ ادبیات مستند و درست. در این فرهنگ همه واژگان موجود در غزلیات سعدی برحسب حروف الفبا فهرست شده است. کلمات اصلی عنوان قرار گرفته است. در اسم و صفت، صورت مفرد کلمه عنوان قرار گرفته و صورتهای دیگر مثل جمع و معنادار صفت تفضیلی یا در اتصال به ضمیر یا یکی از انواع «ی» بعد از صورت ساده کلمه آورده شده است.
هدف این کتاب معرفی واژه های فارسی اصیلی است که در فرهنگهای قدیمی فارسی یاد شده اند و در ادبیات گذشته متداول بوده اند اما در زبان رایج گفتار و نوشتار کمتر شنیده و خوانده می شوند و جای خود را به واژه هایی عربی داده اند قصد کتاب شناساندن واژه های از یاد رفته یا کم کاربرد است نه واژه سازی و هریک از واژه های ارائه شده دست کم در یکی از فرهنگهای کهن آمده است. چاپ نخست کتاب با نام فرهنگ عربی در فارسی معاصر منتشر شد و چون این نام به درستی مضمون و محتوای کتاب را نمی رساند در چاپهای بعدی نام دقیقتر کنونی جایگزین شد
این فرهنگ متضمن ترکیبها و عبارات کنایی، استعاری، مجازی، اغراق و نظایر آن در شاهنامه فردوسی است که براساس پژوهش و گردآوری از نسخ مختلف (مسکو، ژول مول، و خالقی مطلق) و به ترتیب حروف الفبا درج گردیده است .برای هر ترکیب نمونهای از اشعار شاهنامه، همراه با درج شماره بیت براساس چاپ مسکو، فراهم آمده است .بحث آغازین کتاب حاوی نکاتی است درباره آرایههای ادبی در شاهنامه فردوسی .
وجود فرهنگهای بسامدی و واژهنما برای آثار ادبی، امروزه دیگر نهتنها امری ضروری بلکه از امور ناگزیر در این باب است. بدون اطلاعات دادهشده در این فرهنگها، هرگونه تحقیق حتی در جزئیات کاستی دارد و قابل اطمینان نیست، چه رسد به تحقیقاتی نظیر سبکشناسی یک دوره یا بررسی تاریخ زبان یا نوشتن تاریخ ادبیات مستند و درست. در این فرهنگ همه واژگان موجود در غزلیات سعدی برحسب حروف الفبا فهرست شده است. کلمات اصلی عنوان قرار گرفته است. در اسم و صفت، صورت مفرد کلمه عنوان قرار گرفته و صورتهای دیگر مثل جمع و معنادار صفت تفضیلی یا در اتصال به ضمیر یا یکی از انواع «ی» بعد از صورت ساده کلمه آورده شده است.