در گسترة علوم، «جغرافیا» یکی از دانش‌هایی است که دوره‌های مختلفی را گذرانده و تکامل یافته که در این تکامل، دانشمندان مسلمان نقش قابل توجه و ستایشی داشته‌اند. بسیاری از دانشمندان مسلمان، در تمامی قلمرو اسلام و فراتر از آن به سفر پرداخته و دیده‌های خویش را به ثبت رسانده و از این راه، به پیشرفت علم جغرافی کمک نموده‌اند. در این کتاب، بر معرفی جهانگردان مسلمان، در دوره‌های میانی همت گمارده شده که از آن میان، می‌توان ابن وهب قریشی؛ ابودلف؛ یعقوبی؛ استخری؛ ابوریحان بیرونی؛ ناصرخسرو؛ ابن جبیر؛ یاقوت حموی؛ عبداللطیف بغدادی؛ و ابن بطوطه را نام برد.

منابع مشابه بیشتر ...

65e73b45bfb24.jpg

درآمدی‌ بر تاریخ‌ اسلام‌ در قرون‌ وسطی‌

کلود کاهن

بیش از هزار و چهار صد سال است که تاریخ اسلام در خوب و بد با تاریخ اروپا عجین است. از سوی دیگر، جهان اسلام وارث همان فرهنگ هایی است که اروپا به ارث برده است، بنابر این، تاریخ تطبیقی کاربردی که توسط اروپائیان و مسلمانان نوشته می شود برای شناخت هر دو طرف کارساز و مفید است. کلود کاهن، استاد دانشگاه پاریس و محقق در زمینه مطالعات اسلامی و کشورهای مشرق اسلامی، با همین دیدگاه این اثر را تألیف کرده است. شایان توجه است که طرح و اجرای اولیه این اثر نخستین بار توسط ژان سواژه استاد وی صورت گرفته است. اثر ژان سواژه نخست در سال 1943م منتشر شد و تجدید چاپ آن نیز به همراه ضمائم در سال 1946م صورت گرفت. پس از درگذشت سواژه در سال 1950م، کاهن ادامه کار استاد را به عهده گرفت و چاپ سومی از سواژه را با همان عنوان قبلی و به نام وی منتشر کرد. با این حال و به لحاظ این که آثار مربوط به کتابشناسی نیاز مداوم به بررسی های جدید دارد، مؤلف بر آن شد که باز هم چاپ جدیدی که حاوی مآخذ تازه تر باشد در اختیار علاقمندان قرار دهد. بنابراین او کتاب حاضر را که شامل منابع مربوط به سده های هفتم تا پانزدهم میلادی/ یکم تا هشتم هجری قمری است، در سال 1982م منتشر کرد. کتاب حاضر اساسا در مجموع برای استفاده دانشجو و دانشمند فرانسوی و احیانا برای «محقق غربی» نگاشته شده است. با این همه «شرقیها» هم می توانند از آن استفاده کنند، چرا که، در دنیای معاصر، دیگر نمی توان ملتها را از یکدیگر جدا دانست.

65ccc0bc21798.jpg

هفت اقلیم (اقلیم ششم و هفتم)

امین احمد رازی

هفت اقلیم اطلاعات تاریخی، بیوگرافی و توپوگرافی گسترده ای را ارائه می دهد و بر اساس ایده قدیمی «هفت اقلیم» مرتب شده است، یعنی تقسیم عمده جهان بر اساس عرض جغرافیایی بر اساس نظرات بطلمیوس. در این اثر ۱۵۶۰ تعداد زندگی نامه موجود است و شامل جزئیات بیشتری از آنچه در لباب الالباب یا تذکرة الاولیاء یافت می شود است. این اثر همچنین نمونه‌هایی از شعر و نثر دارد که در جای دیگر ثبت نشده است. اقلیم اوّل: یادکرد یمن و بلاد الزّنج و نوبه و چین اقلیم دوم: یادکرد مکّه و مدینه و یمامه و هرمز و دکن و... اقلیم سوم: یادکرد عراق و بغداد و کوفه و نجف و... اقلیم چهارم: یادکرد خراسان و بلخ و هرات و جام و مشهد و ... اقلیم پنجم: یادکرد شروان و گنجه و خوارزم و ماوراءالنهر و ... اقلیم ششم: یادکرد ترکستان و فاریاب و روسیه و ... اقلیم هفتم: یادکرد بلغار و سقلاب و یأجوج و مأجوج