642d74c90ba9b.jpg

بعضی از کهن ترین آثار نثر فارسی تا پایان قرن چهارم هجری

مکان چاپ: تهران ناشر: انتشارات دانشگاه تهران تاریخ چاپ: هجری شمسی زبان: فارسی

نویسنده درباره علت تالیف کتاب این گونه می گوید: "نگارنده در سال 1332 هجری شمسی فهرستی از نام برخی از آثار علمی نثر فارسی که تا پایان قرن پنجم نوشته شده در مقدمۀ کتاب قراضۀ طبیعیات به مناسبت ارتباط موضوع آن کتاب با امور و مسائل علمی و بیان توجه ایرانیان در قرنهای ابتدائی دورۀ اسلامی به تصنیف این نوع کتابها ترتیب داده منتشر ساخت و بعضی از آثار ادبی و تاریخی و دیوانی را چون از موضوع متن کتاب دور دید در حواشی ذکر کرد پس از آن تاریخ چون ادامۀ این مطالعه را در مبحث جامعه شناسی فرهنگی و فکری ایران سودمند می دانست هر جا اثری از این نوع نوشته ها دید و خواند نام آن را ثبت کرد اکنون قسمتی از آن یادداشتهای بی مقدار را که شامل بر ذکر بعضی از نوشته های تاریخی و ادبی و دیوانی و دینی و علمی تا پایان قرن چهارم است و به بعضی از آنها تا این وقت توجهی نشده به عنوان سپاسگزاری به نام فقید ادب عبدالعظیم قریب که تلمذ تحریرت گرانقدر او بوده است مصدر ساخته به ستایشگران آن استاد ارجمند تقدیم می نماید."

منابع مشابه بیشتر ...

63fcd92a4f980.jpg

کلیات آثار سیدعبدالکریم غیرت کرمانشاهی

عبدالكریم غیرت كرمانشاهى

در همدان چشم به جهان گشود. نسب وى به شرفاء مكه و حضرت امام حسن مجتبى (ع) می رسید. در هفت سالگى به كرمانشاه مهاجرت كرد و علوم ادبى را در مدارس قدیمه آموخت. در هفده سالگى به انجمن ادبى كرمانشاه پیوست. وى با موسیقى آشنا بود. غیرت در اوان پیدایش نهضت مشروطیت جزو آزادیخواهان این نهضت شد و براى روزنامه‏ هاى «كرمانشاه»، «بیستون»؛ «غرب ایران» و «دانش و هنر» فعالت كرد. وى عضو هیأت تحریریه «اخوت» نیز بود و در انواع خط بخصوص نستعلیق مهارت داشت. سرانجام در تهران بدرود حیات گفت و پیكرش به شهر قم انتقال یافت و در آن شهر مدفون گردید. از آثارش: «دل‏نامه»؛ «مجنون‏نامه»، شعر. فرزندش سید محمد سعید غیرت كلیه آثار پدر را تحت عنوان « كلیات آثار عبدالكریم غیرت كرمانشاهى» به چاپ رسانید

63ecc40e30f74.jpg

نمونه هایی از نثر فارسی - بخش نخست (آثار پیشینیان)

علی اکبر فرزام پور

از اواخر قرن پنجم و اوایل قرن ششم هجری، تقریبا همدوش با نثر ساده و بی تکلفی که دنباله نثر دوره سامانی وغزنوی بود، شیوه‏ای در نثر فارسی بوجود آمد که بتدریج آن را از صورت ساده و روان و مرسل و دور از تکلفات و پیرایه‏ های لفظی و آرایشهای صوری دور ساخت و در طی قرنهای ششم و هفتم تقریبا جای آن را بگرفت. دلایل عمده‏ این تحول را در عوامل ذیل می‏توان خلاصه کرد: گذشتن مدتی بالنسبه مدید از حمله عرب و انقطاع تدریجی رابطه ادبی ایرانیان با گذشته خود. نفوذ و قوت روز افزون دیانت اسلام و علوم متعلق بدان، همچون علم قراءت و تفسیر و فقه و کلام، که خود متضمن رواج و اشاعه زبان و ادب عرب نیز بود و درک و فهم و تعلم و تعلیم این علوم جز با اطلاع بر دقایق آن زبان‏ امکان نداشت، و ایجاد مدارس متعدد علوم دینی در نقاط مختلف ممالک اسلامی از جمله ایران. کثرت مؤلفات بدیع در ادب وبلاغت عرب که مدار آن بیشتر بر توجه به بدایع لفظی و ارزش خاص لفظ در کلام بود، ورغبت فراوان نویسندگان و منشیان و مترسلان در فراگرفتن فن انشا و ترسل بدین آثار. پیمودن نثر فارسی مراحل ابتدایی خود را در شیوه ساده نویسی و رسیدن آن بذروه کمال خود در این طریق، میل و توجه خاص نویسندگان فارسی زبان بر متوقف نماندن این سیر تکاملی، وتحقق بخشیدن بدان بوسیله سرمشق قرار دادن آثار مصنوع و متکلف ادب عرب، و بوجود آوردن آثاری شبیه بدان درنثر فارسی.

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

63ac2ffbafcb2.jpg

جنبش های دینی ایرانی در قرنهای دوم و سوم هجری

غلامحسین صدیقی

تحقیق درباره تاریخ ایران پیش از اسلام و در بدو ورود آن با مشکل اساسی کمبود منابع روبرو است و همین منابع محدود نیز نگاهی صرفا روایی دارند. در میان آثاری که به بررسی موضوع مذکور می‌پردازند کتاب «جنبش‌های دینی ایرانی در قرن‌های دوم و سوم هجری» نوشته دکتر غلام‌حسین صدیقی از کتب تحلیلی است که نگاهی جامعه‌شناختی به فضای دینی پیش و پس از اسلام در ایران را با محور جنبش‌های دینی بر اساس تحقیقی تاریخی ارائه می‌کند.

کلیات/تاریخ ایران
کتاب
5f0b26a99b78c.png

پیشنهاد آقای دکتر غلامحسین صدیقی

غلامحسین صدیقی

این کتابچه دربرگیرنده پیشنهاد دکتر غلامحسین صدیقی است که در کمیسیون مخصوص تهیه مقدمات انعقاد جشن هزاره ابن سینا به تصویب رسیده است.

پژوهش‌ها/پژوهش‌های عمومی
کتاب