کتابخانه مجازی ادبیات

کتاب حاضر به مناسبت ششمین سال تاسیس صدای آمریکا به زبان فارسی این مجموعه خواندنی را که متضمن گفتارهایی از برنامه های متنوع صدای آمریکاست به عنوان ارمغان نوروزی به شنوندگان صدای آمریکا تقدیم کرده است

سلیم نیساری در مقدمه کتاب در مورد دلیل گردآوری این مطالب می گوید: وقتی که چاپ کتاب "درس انشای فارسی" را آغاز می کردم به فکرم رسید که دفتری از بهترین نوشته های دانش آموزان کشور نیز تهیه و منتشر کنم. برای اینکه مقایسه ای بین نوشته ها به عمل آید و در ضمن تنوعی هم بین آنها موجود باشد و ذوق و سلیقه و طرز فکر هر دانش آموز نیز معلوم گردد عنوان "در برابر...؟" انتخاب گردید و به اطلاع دبیران محترم انشاء رسید تا نوشتن این موضوع را به دانش آموزان خود تکلیف بدهند و بهتریم نوشته ها را برای چاپ ارسال فرمایند.

دکتر سید محمود نشاط کتابی را در بیان صناعات ادبی نگاشت. فایده دانستن صنایع بیان و بدیع برای شاعران در کاربرد به جا و درست از آن نهفته است و برای غیرشاعران در بهره گیری و لذت از کلام شاعرانه. دکتر نشاط در جلد اول زیب سخن یا علم بدیع فارسی، علاوه بر بیان مقدمات این علم، صنایع را به ترتیب الفبا بیان کرده و حرف الف از صناعات تا صنعت التفات را آورده است. جلد دوم نیز شامل: ادامه صنعت التفات تا حرف جیم است که مقدمه های مبسوط بدیع و اصطلاحات علوم بلاغت، نقد الشعر، انواع محسنات، صنایع نظم و نثر بدیع با امثله متعدد پارسی و عربی را نیز در بر گرفته و مابقی صنایع (از جیم به بعد) را موکول به مجلد سوم کرده است. وی در پایان، فهرست کاملی از مفاد این مجلد تهیه کرده است که شامل فهرست: صناعات و محسنات، فهرست مطالب، نامها و القاب، کتابها و رساله ها، جایها، قبایل و طوایف، جانداران، آیات قرآنی، احادیث، اشعار عربی، سالها و روزها، علائم اختصاری و اغلاط چاپی است. این کتاب توسط شرکت سهامی چاپ و انتشارات کتب ایران در سال 1347 به چاپ رسید.

رابط‌ های شماری در دستور زبان به واژه‌های میانجی میان شماره و شمرده(عدد و معدود) اطلاق می‌شود. این رابط ها در زبان نوشتاری همان نقشی را دارند که واحدها در علم فیزیک دارند. برای تعیین واحدهای مقدار یا تعداد و نوع و اندازه شمرده دبیران و نویسندگان و حسابداران دیوانی سده‌های اخیر واژه‌های قراردادی مناسبی را برگزیده و بکار برده‌اند که امروزه در دستور زبان به آنها رابط شماری گفته می‌شود. وسایل بسته‌بندی مانند بسته و جعبه و کارتون نیز به عنوان رابط شماری به‌کار می‌روند. در متون ادبی رابط‌های شماری مانند «یک سینه راز»، «یک کهکشان ستاره» و «یک دهن آواز» و «یک قَبس آتش» نیز کاربرد دارد. یک بیت شعر، یک سطر نوشته، یک پاراگراف مطلب، یک جمله سخن، یک گروهان سرباز از دیگر موارد کاربرد رابط‌های شماری است. کلمه‌های «عدد»، «قلم»،«تا» و «فقره» واحدهای عمومی هستند که می‌توانند برای شمارش هر چیزی که واحد آن را نمی‌دانیم به کار ببریم. نشاط در مقدمه ی کتاب می نویسد: «بخش بسیار وسیعی از زبان را عدد و ترکیبات و مفاهیم عددی فراگرفته است و کابردهای آن به قدری زیاد، وسیع و عظیم است که اثرات و نمونه های مستقیم و غیرمستقیم آن در تمام امور روزمره ی زندگی بشر و علوم و فنون عصر به حد وفور به چشم می خورد. به عبارت مختصر عدد زبان علم است... در این مجلدات به سهم خویش، به تشریح و توضیح عدد و کاربردهای آن در زبان فارسی همت گماشته ام و هدف از این امر تهیه ی یک دستور و کتاب مفید درباب شناسایی شمار و مقدار است... .» این کتاب به قلم دکتر سید محمود نشاط در سال 1368 توسط موسسه انتشارات امیرکبیر در تهران و در 3300 شمارگان منتشر شده است.