کتابخانه مجازی ادبیات

شعر نادرپور زنده‌کننده آیین تصویرگری در شعر خراسانی است. اگر نیای شعری نیما در پیچیده‌ترین اشعارش خاقانی دانسته شود و نیای شعری اخوان، فرخی سیستانی، نیای شعری نادرپور بی‌هیچ تردیدی منوچهری است. نادرپور از میان انتخاب‌های چندگانه‌ای که پیش رو داشت، نه به لفظ خاقانی دل بست و نه به روانی شعر فرخی و نه به پویایی نثر بیهقی، او تصویرگر شد چنان‌که منوچهری. در این کتاب ابتدا نقد و بررسی از شعر نادرپور ارائه شده و سپس در بخش دوم کتاب نادرپور از نگاه دیگران که دربرگیرنده نکاتی درباره او از شاعران و نویسندگان دیگر است، آورده شده است. شعر از دیدگاه نادرپور بخش سوم کتاب است و در پایان گزیده‌ای از اشعار او آورده شده است.

آنچه امروزه به نام چهارپاره شناخته می‌شود، عبارت از شعری است موزون و مقفی، متشکل از چند بند که هر بند آن از چهار مصراع مساوی تشکیل شده و تنها دو مصراع از این چهار مصراع (مصراع‌های دوم و چهارم) با هم، هم‌قافیه‌اند. بدین ترتیب چهارپاره قالبی است آزاد که از نظر قافیه‌بندی، رعایت قافیه، تنها درون هر بند الزامی است و هر بند شعر برای خود قافیه‌های مجزا و مستقلی دارد. در این کتاب کوشیده شده تا در حد امکان از بین آثار شاعرانی که در این دو سه دهه شعرهایی در قالب چهارپاره سروده‌اند، شعرهایی انتخاب و به صورت منبعی برای علاقمندان و دوست‌داران شعر فراهم آید.

شعر و شخصیت شفیعی کدکنی را می‌توان از زوایای متعدد و مختلف مورد بررسی و پژوهش قرار داد؛ چه او محل اجتماع نقیضین است؛ از یک‌سو در حوزه شعر صاحب سبک و از فرارویان و از سوی دیگر در گستره نقد و تحقیق صاحب کرسی و از بارعان. به همین سبب استاد عبدالحسین زرین‌کوب خطاب به وی می‌نویسد: «حق آن است که کمتر دیده‌ام محققی راستین، در شعر و شاعری هم پایه‌ای عالی احراز کند و خرسندم که این استثنا را در وجود آن دوست عزیز کشف کردم». این کتاب نیم‌نگاهی دارد به شخصیت شفیعی؛ یعنی هنر شاعری وی که شامل دو بخش نقدها و گزینه اشعار است. بخش نخست دربرگیرنده اکثر نقدهایی است که طی چهار دهه از پربارترین دهه‌های شعر نو ـ یعنی دهه چهل تا هفتاد ـ بر سروده‌های سرشک نوشته شده است.

در اين مقاله جريان شعر عرفاني به سه دوره حال، قال و احتيال تقسيم شده‌است، براي ورود به بحث اصلي كه بررسي شعر عرفاني دوره قال است، اشاراتي اجمالي به دوره تكوين شعر عرفاني و دوره حال شده است و پس از آنكه با تكيه بر شعر و شخصيت صوفيانه سه شاعر برجسته عصر فترت يعني شاه نعمت الله ولي، محمد شيرين مغربي و شاه قاسم انوار به طرح اين پرسش پرداخته شده است كه علت عدم ماندگاري اين شعر چيست حال آن‌كه اين جريان شعري در روزگار حيات شاعران خود، پر رونق و پرطرفدار بوده است؟ در ادامه سخن تلاش شده است كه علل عدم ماندگاري اين جريان شعري برشمرده شود و به علل مقبوليت آن، در روزگار حيات هر شاعر اشارتي رود. در پايان براي عيني‌تر شدن موضوع، ده غزل از ديوان هر شاعر در سه سطح زباني، بلاغي و موسيقايي مورد تجزيه و تحليل قرار