کتابخانه مجازی ادبیات

لایخفی أن معرفة معانی الحروف جزء اساس فی علم النحو و هی من صلبه و صمیمه، فکانت من ثمة ضروریة لکل متعرض لفهم کتاب الله تفسیرا و اعرابا و کشفا لوجوه البلاغة والبیان. فجاء هذا الکتاب لتحقیق هذه الاهداف و غیرها.

اين گفتار به بررسي اصول سبك‌شناختي ادبيات نمايشي معاصر مي‌پردازد و تفاوت‌هاي آن را با متون كلاسيك بررسي مي‌كند. يكي از اين اصول وحدت‌هاي سه گانه ارسطو و قواعد دست و پاگير نمايشي است كه به فراموشي سپرده شده است. گويي تمام معيارهاي تئاتر كلاسيك، همچون كنش، شخصيت و گفت و شنود، به نوعي شالوده‌شكني مبتلا گشته‌اند و زمان نيز تداوم خطي و مستقيم خود را از دست داده است. متن نمايشي معاصر، ساختاري از هم گسيخته دارد، از مسايل روزمره سخن مي‌گويد و درد جامعه امروز را بيان مي‌كند. در اين مقاله نويسنده اين تفاوت‌هاي ساختاري و محتوايي را با نگرشي مقايسه‌اي از منظر جامعه‌شناسي در نمايشنامه ايراني نگين، اثر حميد امجد بررسي مي‌كند. بحث نويسنده اينست كه در اين نمايشنامه، واقعيت‌هاي اجتماعي تنش زا بر ساختار دوراني نگين تاثير گذاشته است و اين امر امكان هر گونه رهايي شخصيت‌ها را نفي مي‌كند. در ادامه بحث، براي روشن‌شدن نوآوري‌هاي اين اثر، نمونه‌هايي از تئاتر فرانسه ارائه شده است.

سیبویه بزرگ‌ترین تلاش یک محقق را در موضوع بحث خود به کار برده است تا آنجا که کتاب وی در صرف و نحو شایسته عنوان «الکتاب» و خود سزاوار لقب پیشوای نحویان است. کتاب سیبویه نهضت علمی استوار و تلاش فکری مستمری را به وجود آورد که تأثیری عظیم و فراموش‌نشدنی را در خدمت به زبان عربی به‌خصوص و به فرهنگ اسلامی به طور عموم دربر داشت. در مقدمه این کتاب اشاره‌ای کوتاه به اوضاع و احوال «نحو» شده است. در باب اول عصر سیبویه از جنبه‌های سیاسی و اجتماعی و عقلی مورد بررسی قرار گرفته است. باب دوم به زندگی سیبویه و حوادث پیش‌امده برای او اختصاص یافته و در باب سوم از جنبه‌های مختلف «الکتاب» سخن رفته است.

کتاب محاکمه انسان و حیوان (مرغزار) از احمد وقار شیرازی است و موضوع این کتاب محاکمه و دادخواهی شورانگیز و پرهیجانی است که در یک طرف آن انسان قرار دارد و مدعی مالکیت رقاب حیوانات در ملک هستی می‌بشد؛ و در طرف دیگر اصنافی از حیوانات است که از دست "اشرف مخلوقات" به تنگ آمده و او را ناقض نوامیس خلقت می‌دانند و لب به شکوه گشوده‌اند. اگر چه نسخه دستنویس وقار فاقد مقدمه است تا حقیقت و ماهیت کار او را نشان دهد ولی با تحقیق معلوم شد اصل و منشاء کتاب حاضر فصول متعددی است از رساله هشتم "اخوان الصفا" در چگونگی تکوین جانوران و اقسام آنها که وقار با استادی هرچه تمام تر آن را در قالب فارسی ریخته است و در کنار آن مطالبی چون داستان سلمان و ابوذر، یاجوج و ماجوج، و انبوهی از آیات و امثال و اشعار فارسی به کتاب افزوده اند که بدان رنگ و بوی تازه‌ای داده است.