نویسنده در این مقاله به بن‌مایه (عنصر بنیادین و تکرارشونده در تصاویر و توصیفات در اثر ادبی از جمله شعر) در غزل سعدی می‌پردازد و بحث تردید و دودلی یا فروماندگی شاعر میان دو یا چند شق متضاد در اشعار سعدی که تضاد یا پارادوکس نامیده می‌شود را بررسی می‌کند، مفاهیمی‌ چون دوست و دشمن، عاشق صادق و مدعی، میان معشوق و تمامی‌ عالم یا میان محبوب آسمانی و زمینی و... . او منشأ حالات و عواطف متضاد را سرشت تراژیک عشق و بن‌بست‌ها، وسواس‌ها، امیدها و نومیدی‌ها یا ناسازگاری‌های میان لذت‌ها و رنج‌های آن و به طور کل تمامی‌ احوال دوسویه و دوقطبی آن می‌داند.

منابع مشابه بیشتر ...

655b63dfbae17.jpg

بوستان سعدی

مصلح‌الدین سعدی شیرازی

بوستان، همتای جاودانه‌ی گلستان، با این تفاوت که منظوم است. این منظومه‌ی چهارهزار بیتی همانند گلستان داستان به داستان و مواعظ شیرینی در آغاز یا انجام هر داستان در آن آمده است. وزن این منظومه، همانند شاهنامه‌ی فردوسی (بحرمتقارب) است. این اثر درخشان هم‌مانند گلستان مخاطب عام و خاص دارد و مطبوع هر طبعی است، و بیش از هفتصد سال است که در اقلیم فارسی زبان (علاوه بر ایران، شبه قاره‌ی هند، افغانستان و آسیای میانه به ویژه سمرقند و بخارا و تاجیکستان) در مکتب‌خانه‌ها و سپس در عصر جدید در آموزشگاه‌ها و مدارس عالی و دانشکده‌ها کتاب درسی آموزشی است و مهمترین درسی که می‌دهد درس زندگی است. بوستان مشتمل بر 10 باب است : 1. در عدل و تدبیر و رای 2. در احسان 3. در عشق و مستی و شور 4. در تواضع 5. در رضا 6. در قناعت 7. در عالم تربیت 8. در شکر بر عافیت 9. در توبه و راه صواب 10 .در مناجات و ختم کتاب.

5bb31f76c31d2.png

بیم و امید؛ رویکردهای سیاسی در ادبیات فارسی

محمدمحسن حمیدی

نویسنده در این کتاب کوشیده در ادبیات این مرزوبوم، آسیب‌شناسی سیاسی کند یا به‌نوعی فرهنگ‌شناسی سیاسی کرده است. در واقع این نوشتار در پی بازشناسی فرهنگ سیاسی ایران از راه بررسی ادبیات فارسی است. ادبیات هر ملت آیینه‌ای است که در آن می‌توان نیک و بد، اندیشه و آرمان و گوارا و ناگواری را که بر آن ملت رفته است، به تماشا نشست. چند پرسشی که کانون جستارهای این کتاب بوده از این قرار است: مهم‌ترین مؤلفه‌های فرهنگ سیاسی ایران در ادبیات فارسی چیست؟ آیا این عناصر با توسعه سیاسی سازگاری دارند؟ کدام یک از شرایط و اوضاع سیاسی ـ اجتماعی و تاریخی ایران، در شکل‌گیری اینگونه فرهنگ سیاسی نقش اصلی را دارا بوده است؟ برای یافتن پاسخ به این پرسش‌ها، به جستجو در دو حوزه ادبیات عامیانه و ادبیات رسمی پرداخته شده است.

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

643404705bb52.jpg

مخزن‌الاسرار حكيم نظامي گنجه‌ای

سعید حمیدیان

خمسه‌ نظامي شامل دفترهای «مخزن‏ الاسرار»، «خسرو و شيرين»، «ليلي و مجنون»، «هفت پيکر»، و «اسکندرنامه» (شرف‌نامه و اقبال‌نامه) است. اين گنجينه شامل اشعار بازيافته‌ حکيم نظامي و اشعار مشکوک يا منسوب به ايشان، و نيز شرح ابيات، واژه ‏نامه و مهم‏تر از همه، بررسي زندگي و اشعار نظامي گنجه‏ ای است. دکتر سعيد حميديان، استاد برجسته‌ ادبيات، ضمن ويرايش نسخه‌ وحيد دستگردی و افزودن مقدمه‏ ها، پيشگفتارها و پيوست‏هايي بر هر مُجلَّدِ اين مجموعه، آن را به طور کامل با نسخه‌های معتبر اشعار حکيم نظامي گنجه ‏ای مقابله کرده‌اند و اصلاحات ضروری ديگر را به آن افزوده‌اند. از آن‌جاکه طبع وحيد دستگردی، معتبرترين متن مورد استفاده و استناد پژوهندگان، از گذشته تاکنون، بوده است، به منظور آنکه ارجاعات موجود در اين پژوهش‏ها به قوّت خود باقي بمانند و از اين پس پژوهندگان بتوانند با اطمينان خاطر به چاپ حاضر خمسه‌ نظامي ارجاع و استناد کنند، ويراستار کوشيده است که در چاپ حاضر نيز چهارچوب کليه صفحات، سطور متن، حواشي و شماره‌ صفحات و ابيات را عيناً مطابق طبع وحيد باشد و فقط آن را در 7مجلد به نام‏های «مخزن ‏الاسرار»، «خسرو و شيرين»، «ليلي و مجنون»، «هفت پيکر»، «شرف‌نامه»، «اقبال‌نامه» و «گنجينه»، برای استفاده‌ تمامي ادب‏ پژوهان و دوستداران ادب فارسي و علاقه‏ مندان به اولين داستان‏های شيرين و عاشقانه فارسي فراهم کرده است.

نظم/شعر کلاسیک
کتاب
61c1ee420e5b7.png

تاریخ

در باب نظریه و تاریخ و نظریه‌پذیری تاریخ، مجادلات و مباحث متفاوتی میان علمای تاریخ و علوم اجتماعی وجود داشته و دارد. این مسئله ناشی از زاویه نگاه، نگرش‌های مصداقی یا کلیت‌پذیر و قاعده‌پذیری یا قاعده‌ناپذیری تاریخ است. به همین دلیل پرداختن به چنین موضوعاتی آن هم از زوایای مختلف مفید خواهد بود. این کتاب به این مباحث پرداخته و موضوعاتی چون اجتماع، علم و تاریخ؛ مثالی از یک نظام تاریخی، دین و جادو در نظام تاریخی، تاریخ به عنوان یک علم تطبیقی و ... در آن مطرح شده است.

پژوهش‌ها/پژوهش‌های عمومی
کتاب