کتابخانه مجازی ادبیات

پرویز صالحی (بختیار) فرهنگی را از روی کتب لغت نامه دهخدا و فرهنگ معین،‌ عمید، واژه نامک، برهان قاطع، شاهنامه، دیوان حافظ، مثنوی معنوی، بوستان و گلستان و خمسه نظامی برای ثبت مصدرها و مشتقات آنها ترتیب داده است. وی در این فرهنگ، تنها به آوردن مصدرهای بسیط ساده اکتفا نموده و از آوردن مصدرهای مرکب و پیشوندی خودداری کرده است. همچنین تنها مصدرهایی را آورده که در منابع نثر و نظم ادبیات کهن شاهدمثال داشته و از آوردن باقی مصدرها چشم پوشی کرده است. 342 مصدر به ترتیب الفبا آورده شده و مصدرهایی که دو یا چند صورت نوشتاری یا صیغه های مضارع و ماضی آنها تفاوت کلی دارند به صورت جداگانه آورده شده اند و در صورت یکی بودن شکل ظاهر مصدرها، به ترتیب الفبایی پشت هم آمده اند و مشتقات یکی از آنها بیان شده. معانی مصدرهای غیرمتداول نیز در پایین همان صفحه، ‌توضیح داده شده است. این فرهنگ مصدر در سال 1371 شمسی به زیور طبع آراسته شد.

زبان همچون دیگر پدیده‌های اجتماعی و طبیعی پیوسته در تغییر و دگرگونی است؛ این تغییر در ابعاد مختلف زبان صورت می‌گیرد؛ یکی از مباحث زبانی درحوزه تحول‌های واژگان و واک‌هاست؛ گاهی در معنا و گاهی در تغییر مقوله‌ها و زمانی نیز در ابدال و قلب و تخفیف و دیگر گونه‌های آن؛ این مقاله می‌کوشد فقط مبحث کاهش تک واژهای اشتقاقی و صرفی در واژگان زبان فارسی را بررسی نماید و سهم تخفیف این تک واژها در میان تخفیف‌های صامت و مصوت و هجاها را بازنماید و با برشمردن تخفیف‌های رایج در این مبحث آنها را با توجه به نوع مقوله‌های زبانی تنظیم کند؛ مباحثی که کاملاً تازگی دارد و کتاب‌های دستور زبان بدان نپرداخته‌اند و تحقیقی در این باره ارایه نشده است.

يكي از خصوصيات زبان روسي داشتن گونه استمراري و مطلق افعال مي‌باشد. به عبارت ديگر تقريبا هر عمل را مي‌توان هم با گونه استمراري و هم با گونه مطلق بيان نمود، ولي روند انجام عمل در اين دو گونه متفاوت مي‌باشد. در اين مقاله سعي شده است وجه تمايز اين دو گروه و تا آنجايي كه امكان دارد، طرز بيان اين دو گونه در زبان فارسي مورد بررسي و نتيجه‌گيري قرار گيرد.

يكي از خصوصيات زبان روسي داشتن گونه استمراري و مطلق افعال مي‌باشد. به عبارت ديگر تقريبا هر عمل را مي‌توان هم با گونه استمراري و هم با گونه مطلق بيان نمود، ولي روند انجام عمل در اين دو گونه متفاوت مي‌باشد. در اين مقاله سعي شده است وجه تمايز اين دو گروه و تا آنجايي كه امكان دارد، طرز بيان اين دو گونه در زبان فارسي مورد بررسي و نتيجه‌گيري قرار گيرد.