کتابخانه مجازی ادبیات

این کتاب مطالعه‌ای است در باب عوامل عمده اجتماعی و سیاسی و ایدئولوژیکی که سبب‌ساز نهضت بی‌سابقه ترجمه آثار یونانی به عربی در بغداد، دارالخلافه تازه‌تأسیس سلسله عباسی در اثنای دو قرن نخست فرمانروایی‌شان شد. این کتاب از سلسله طولانی و ممتازی از کتاب‌های تاریخی و لغوی در باب تحقیقات یونانی ـ عربی یا مطالعه ترجمه‌های کتاب‌های دنیوی یونانی به عربی در قرون وسطای مسیحی یاری می‌گیرد. بنابراین نویسند می‌تواند در کوشش برای فهم و تبیین نهضت ترجمه کتاب‌های یونانی به عربی در مقام پدیداری اجتماعی و تاریخی از پرداختن به اینکه چه کسانی این نهضت را آغاز کردند و چه کتاب‌هایی ترجمه شد و چه هنگام این اتفاق رخ داد، از دیگر نویسندگان بی‌نیاز باشد و به چگونگی و چرایی آن توجه کند.

دیوان خواجه شیراز چکیده و عصاره ادب فارسی و قسمتی تازی از آغاز تا عصر حافظ است و کسی که بخواهد میزان تأثیریابی خود را از این فرهنگ پربار تا بردان روزگار دریابد، باید فرهنگ پنج قرن و شاید پیش‌تر از آن را بشناسد. این کتاب گامی در این راه است و نویسنده کوشیده تا مضامین اشعار حافظ را در اشعار گذشتگان ـ اعم از نثر و نظم ـ ریشه‌یابی کند. همچنین تأثیرپذیری معاصرین حافظ و شاعران بعد از او از حافظ نیز بررسی شده است.

پس از چندین دهه کم‌توجهی به ادبیات تطبیقی در ایران پس از فوت فاطمه سیاح(1342)، از اواسط دهه 1380 به بعد موج جدیدی در رویکرد به ادبیات تطبیقی در فضای دانشگاهی و علمی ایران به وجود آمد. برنامه‌ای آموزشی با گرایش ادبیات تطبیقی در گروه‌های زبان و ادبیات فارسی برخی از دانشگاه‌ها آغاز شد؛ چندین نشریه علمی جدید با عنوان کلی ادبیات تطبیقی انتشار یافت؛ انجمن ادبیات تطبیقی ایران به همت تنی چند از استادان و علاقه‌مندان این رشته راه‌اندازی شد؛ همایش‌های ادبیات تطبیقی متعددی که به همت استادانی مانند دکتر ایلمیرا دادور در دانشگاه تهران آغاز شده بود، با تلاش و پشتکار سایر دانشگاه‌های کشور، ادامه یافت.

این پژوهش نقد تقابل‌ها و تنش‌هایی است که در سفرنامه‌های زنان غربی به چشم می‌خورد. ژانر سفرنامه نویسی اغلب در حاشیه پژوهش‌های ادبی بوده و در این میان، سفرنامه‌های زنان به لبه‌های بیرونی این حاشیه زانده شده است؛ زیرا در جوامع مردسالار، ادبیات زنان از جایگاهی که ادبیات مردان از آن برخوردارند، بیشتر اوقات محروم بوده است. زنان غربی که در تقابل گفتمان استعمار و گفتمان زنانگی جایگاهی نااستوار و نامطمئن داشتند، تنش‌ها و تعملاتی را در متون خود به تصویر می‌کشند که اغلب در متون سفرنامه‌های مردان غربی به چشم نمی‌خورد. ردپای این تنش‌ها را می‌توان در تصویرهایی که سیاحان زن غربی از شرق ارائه می‌دهند دنبال کرد و نقش آنها را در شکل‌گیری هویت و جایگاه زنان انگلیسی در گیرودار تضاد بین گفتمان استعمار و گفتمان زنانگی در قرن نوزده بررسی کرد.