يكي از ابعاد مهم عصر مشروطه، پيدايش ادبيات سياسي و شعر مردميست. شاعران فراواني در مقابل گروه اندكي كه هنوز شعر بازگشتي ميسرودند، به زبان مردم و براي آنان شعر سرودند و هم آوا با مشروطهخواهان، فرياد آزادي و نفرت از بيگانه و هرآن چه نابرابريست را، سر دادند. در اين ميان، اشرفالدين حسيني قزويني (1247-1313ش.)، معروف به «نسيم شمال»، زبان مردم كوچه و بازار، لحن عاميانه، طنزآميز و بيپروا را در اشعار خود به كار گرفت، او در مجموعهاي به نام گلزار ادبي، به كودكان در جايگاه بخش مهمي از مخاطبان خود نگريست و اشعاري به زبان آنان و براي آنان گفت. اين مجموعه شامل سي وسه قطعه شعر با فرم مثنوي به زباني دلنشين و لحني طنزآميز است. ازاينرو، نسيم شمال را ميتوان يكي از بنيانگذاران شعركودكان به شمار آورد. او از جمله شاعرانيست كه در مبارزه با جهل و استبداد و استعمار روس و انگليس و نيز بيداري افكار عمومي، در راستاي طرد هرگونه ظلم و تعدي، نقش بسزايي داشته است. دشمنان ملت از ديدگاه او، خرافه و جهل، بيگانگان، حكام زر و زور و تزوير داخلياند. در اين مقاله كوشش ميشود به تجزيه وتحليل ديوان، بهويژه اشعار كودكانه (كودك مخاطب و كودك پسند) نسيم شمال و بيان نمونههايي به بررسي چگونگي تصويرسازي وي از دشمنان پرداخته شود.
پس از گذشت حدودا چهل سال از عمر سینمای ایران به جهت بالا بردنبار عاطفی فیلم و به ویژه در مضامین خانوادگی و ملودرامهای وطنی، در سالهای دهه چهل، کودکان نیز گهگاه در فیلمهای فارسی حضور پیدا می کنند. اما این حضور به تنهایی نمی تواند سرآغاز فیلم کودک در تاریخ سینمای ایران باشد. چرا که سینمای کودک، ویژگیهای خاص خود را دارد و برای مخاطبان خاص خود نیز تولید می شود و فیلم های سینمایی به دلیل جامعیت و عمومی بودن شیوه بیان و پیام آن نمی تواند پاسخگوی این نیاز باشد....
این کتاب دربرگیرنده چند نوشتار در نقد و تحقیق و بررسی چند کتاب به این ترتیب است: نوشته اول با عنوان " میرزا آقا خان کرمانی و محاکمات تاریخی، یادداشتی است درباره کتاب آیینه اسکندری نوشته میرزا آقا خان کرمانی و نقل پاره هایی از آن؛ نوشته دوم با عنوان "نسیم شمال" نقدی است بر نوشته دکتر محمد اسماعیل رضوانی استاد دانشگاه تهران درباره روزنامه نسیم شمال؛ نوشته سوم با عنوان" نخستین تجلیات نهضت کارگری در ایران" آگاهی هایی است درباره رشد صنعتی ایران در آغاز سده بیستم میلادی و تشکیل کانونهای کارگری و کوششهای گروهی جهت تحصیل حقوق جمعی خود؛ و نوشته آخر اختصاص دارد به حاشیه ها که شامل عناوینی چون معما، ناخنک، جوابیه و روزینامه است
روزنامه «طوفان» فرخي يزدي به مدت هشت سال از سال 1300 تا 1307 ش. منتشر ميشد و فرخي، خود بسياري از سرمقالات و بعضي از مقالاتات را مينوشت و بيشتر از نظر سبک انتقادي، گرايشهاي سياسي و پيام رساني در نثر مشروطيت اهميت داشت و طبعا شيوه نگارش و جنبه ادبي آن در درجه دوم اهميت قرار ميگرفت. نثر فرخي يزدي را به سه نوع ميتوان تقسيم کرد: نثر روزنامهاي، نثر توصيفي، ادبي و نثر منشيانه، اما نثر غالب وي همان نثر روزنامهاي (انتقادي، خطابي) است، که هر چند بيشتر تحت تاثير نثر روزنامهنگاري مشروطيت به ويژه روزنامهنويسي دهخدا بوده، به لحاظ امتيازات روزنامهنگاري و مختصات مقالهنويسي قابل توجه و بررسي است و در اين مقاله سعي ميشود به شاخصههاي مقالهنويسي، انواع نثر ويژگيهاي سبکي نثر فرخي پرداخته شود.
در این جستار، با تجزیه و تحلیل ابیات شش دفتر مثنوی و نیز با بهره جستن از دیدگاههای صاحب نظران و منتقدان، کوشش میشود، ضمن اشاره به دیدگاههای فلسفی، دینی و علمی درباره اعداد و نقش عدد هفت و چهل در ادبیّات فارسی، ابتدا کاربرد معنایی و ادبی اعداد هفت و چهل در مثنوی تحلیل، بررسی و ارزیابی و سپس بسامدهای آنها به صورت کمّی ارائه شود. اعداد هفت و چهل، متناسب با موضوع، در مفاهیم قلّّت،کثرت و مساوات در مثنوی به کار میروند. در بسیاری از موارد نیز به تناسب موضوع، از هردو عدد برای بیان مفاهیم عرفانی و خلق صورخیال و آرایههای ادبی استفاده میشود.