اين مقاله، ترجمه گفتمان غيرمستقيم آزاد را در سه ترجمه فارسي رمان به سوي فانوس دريايي بررسي مي‌كند. ابتدا از گفتمان روايي و انواع آن و بعد از گفتمان غيرمستقيم آزاد و مباحث نظري مربوط به آن از جمله ويژگي‌هاي زبان شناختي و تاثيرات و كاركردهاي آن موجزوار سخن به ميان مي‌آيد. سپس، به ترجمه گفتمان غيرمستقيم آزاد در سه ترجمه رمان به سوي فانوس دريايي اشاره شده و شاخص‌هاي زبان‌شناختي مهم آن از قبيل ضماير، اشارتگرهاي زماني و مكاني، افعال وجه نما؛ جمله پركن‌ها و ادات تاكيد در ترجمه‌هاي حسيني، بجانيان و كيهان تحليل و بررسي مي‌شوند. در پايان گفته مي‌شود كه هر يك از سه مترجم به چه ميزان توانسته و/ يا نتوانسته‌اند ويژگي‌هاي سخن غيرمستقيم آزاد را با نسبت‌هاي متغيير در زبان فارسي بازآفريني كنند.

منابع مشابه بیشتر ...

64ac2b720dbc9.jpg

فرهنگ ترجمه و قصه های قرآن مبتنی بر تفسیر ابوبکر عتیق نیشابوری

ابوبکر عتیق نیشابوری مشهور به سورآبادی

بخش نخستین کار نویسنده این سطور بررسی سبک سخن سورآبادی از خلال قصه ها و ترجمه ها بود، و ازین حیث زبان قصه ها بیشتر درخور توجه می نمود، چرا که زبان ترجمه عموما به لحاظ تقیّد بسیار گزارشگران کلام خدا در روزگاران گذشته بر این که سخنی به خطا گفته نیاید و کلمه ای به نادرست ترجمه نشود بسا که از شیوه زبان قرآن متاثر می شد و از هنجار زبان پارسی دور می گشت. اما زبان قصه از این تقیّد و تعهّد به دور است و روح زبان گوینده در آن بیشتر نمودار. با این حال، نویسنده ترجمه های قرآن را نیز درین بررسی از نظر دور نداشت و هر نکته ای را که قابل بحث و بررسی می یافت و نتیجه ای به گمان او از آن به دست می آمد یادداشت می نمود. حاصل این همه، خصوصیات زبانی ابوبکر عتیق را در دو بخش جداگانه زبان قصه ها و زبان ترجمه ها زیرعنوان یگانه "شیوه گفتار" مصنف درین کتاب فراهم آورد. بخش بعدی، بررسی مسائل لغوی قصه های کتاب بود. این کتاب ازین نظرگاه بس سودمند و قابل اعتنا است. گنجینه ای است که بسیاری از مفردات و ترکیبات سره و زیبای فارسی را در آن می توان دید. از این رو نگارنده تلاش کرد که تا می تواند همه آن مروارید های نفیس و گرانبها را از ژرفای کتاب برآورد و در مواردی که گاه ذکر مثال هایی از دیگر کتاب های استوار نظم و نثر کهن پارسی دربایست می نمود به ایراد نمونه ای از آن ها بپردازد، تا هم معانی آن کلمات را با آن شواهد روشن تر نماید و هم برای مقایسه کاربرد آن واژگان در کتاب سورآبادی و آثار دیگر استادان زبان فارسی زمینه ای فراهم آورده باشد. آخرین بخش کتاب شامل دو فصل است: فصل اول این بخش راجع به برابرهای قرآنی واژه های فارسی است و بخش دوم آن، معادل های فارسی واژه های قرآن است.

642d6237cd503.jpg

کارنامه نثر معاصر (داستان، نمایش نامه، نثر علمی، ترجمه)

حمید عبداللهیان

در بخش نخست کتاب، "ادبیات داستانی" در گستره تاریخ، اسطوره، افسانه، رمانس و رمان به اختصار شرح و تبیین می‌گردد، سپس مقوله ورود رمان و داستان کوتاه به ادبیات فارسی، با ترجمه‌ها سفرنامه‌های خیالی، مقالات شبه داستان و رمان‌های تاریخی بازگو می‌گردد .بخش بعدی کتاب مربوط به "پیشگامان انواع جدید داستانی" است که با معرفی کوتاه جمال‌زاده و مشفق کاظمی پی گرفته می‌شود . نویسنده در مبحث "نسل اول داستان نویسان" از هدایت، علوی و چوبک و از مختصات آثارشان یاد می‌کند و در بخش "گروه دوم از نسل اول داستان نویسان" و ویژگی‌های داستان نویسی حجازی، دشتی، نفیسی و جواد فاضل را به اختصار برمی‌شمارد .مباحث بعدی کتاب که شامل ارزیابی کوتاه آثار نویسندگان فارسی است به این موضوعات و شخصیت‌ها اختصاص می‌یابد : "نسل دوم داستان نویسان :دانشور، آل احمد و گلستان"، "ادامه داستان نویسان نسل دوم :به‌آذین و پرویزی"، "رمان تاریخیی مستعان، مسرور، مدرس، سردادور، میمندی نژاد، مطیعی، امیر عشیری، آرین نژاد و آشتیانی"، "نسل سوم داستان نویسان :صادقی، ساعدی، افغانی و مدرسی"، "نسل چهارم داستان نویسان :گلشیری، میرصادقی، فصیح، شهدادی، و ایرانی"، "ادبیات اقلیمی یا داستان نویسی روستا"، "ادامه نویسندگان ادبیات روستا :فقیری، بهرنگی و درویشیان"، "نثر علمی ادبی"، "نمایش‌نامه نویسی"، "نمایش‌نامه نویسی در دوره‌های بعد"، و "ترجمه از زبان‌های اروپایی" .

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

58bbd3d054a00.PNG

عجایب‌نامه‌ها به منزله ادبیات وهمناک با نگاهی به برخی حکایت‌های کتاب عجایب هند

ابوالفضل حری

این مقاله عجایب‌نامه‌نویسی را به منزله نوشتار وهمناک بررسی می‌کند. پرسش مقاله این است که چگونه می‌توان (و یا نمی‌توان) عجایب‌نامه‌ها را به منزله نوشتار وهمناک قلمداد کرد؟ ابتدا به پیشینه بحث عجایب‌نامه‌ها و ادبیات وهمناک اشاره می‌شود. در ادامه، واژگان عجایب و وهمناک تبارشناسی می‌شود و از خاستگاه‌های مذهبی، تاریخی و اجتماعی هر دو، ذکر به میان می‌آید. وهمناک زاده وهم و خیال است و در اوهام ذهنی ریشه دارد؛ عجایب‌نامه‌ها برآمده از واقعیت، و حاصل نگاه دقیق مشاهده‌گر است. در بخشی از مقاله، رویکرد ساختاری تودروف در عجایب‌نامه‌های داستانی، مقابله و بررسی تطبیقی می‌شود و نتیجه‌ای که به دست می‌‌آید این است که برخی حکایت عجایب هند با انواع پنج‌گانه شگفت وهمناک در دسته‌بندی تودروف همخوانی دارند. در پایان نیز به چندین یافته اشاره می‌شود. در مجموع، عجایب‌نامه‌ها از برخی جهان با ادبیات وهمناک همخوانی دارند و از برخی جهات نیر همخوانی ندارند.

پژوهش‌ها/پژوهش‌ در نثر و متون
مقاله
5875209ede779.PNG

روايت‌شناسي در سنت نقد انگليسي ـ آمريكايي: معرفي كتاب داستان و متن اثر سيمور چتمن (1978)

ابوالفضل حری

سنت نظريه و دستور زبان روايت علاوه بر روسيه و فرانسه در نقد انگليسي ـ آمريكايي نيز درخشان و تاثيرگذار بوده است. سيمور چتمن از نظريه‌پردازان آمريكايي نظريه و دستور زبان روايت است و كتاب داستان و گفتمان: ساختار روايي در ادبيات داستاني و فيلم (1978) او از راهبردي ترين آثار در زمينه روايت‌شناسي و به ويژه حوزه ميان رشته‌اي روايت و سينما به شمار مي‌آيد. در اين جستار به معرفي اين کتاب و شرح فصل‌هاي مختلف پرداخته مي‌شود. ابتدا، شرحي از نظريه و دستور زبان روايت از ارسطو و پراپ و نظريه‌پردازان روايت در فرانسه به ويژه برمون، گرماس و تودورف مي‌آيد و سپس كتاب چتمن معرفي و توصيف مي‌شود.

پژوهش‌ها/نقد و نظریه ادبی
مقاله