کتابخانه مجازی ادبیات

مقصود از «تاریکی»: ظلمت نفسانی ـ یا فضای تیره و پره ـ خافتِ هوی و هوس ـ آدمی است که رذائل اخلاقی، نادانیها و کجرویها، مظاهر و نمود‌های آنند و منظور از «روشنائی»: فروغ باطنی نشأت گرفته از انوار الهی ـ انسان است، که مکارم اخلاقی و فضائلی چون: دانائی و خردمندی و ایمان و اخلاص و پاکدامنی و ... جلوه‌هائی از آن به شمار می‌روند. هدف اصلی از رسالت پیامبران الهی و نزول کتاب‌های آسمانی ـ بویژه قرآن مجید ـ هدایت ابناء بشر به سوی روشناییها و رهائی آنها از تاریکی‌ها است.

در این کتاب درباره فضایل و مکارم حضرت علی (ع) مطالب جامع و ممتعی نگاشته شده است. یکی از محاسن این کتاب آن است که چهار ترجمه شیوا از فرمان امام علی (ع) در آن طبع شده و همچنین چاپ و انتشار نمونه‌هایی از اشعار منسوب به علی (ع) و ترجمه‌های منظوم و منثوری که از آن اشعار به عمل آمده و با ترتیب بدیعی انتخاب و به طبع رسیده است. طبع چکامه‌ها و چامه‌های شعرا و سخن‌سنجان که در منقبت و ستایش حضرت سروده شده نیز حکایت از لطف طبع و حسن انتخاب مؤلف محترم دارد.

استان کرمان از دیرباز مهد پرورش عالمان و عارفان و شعرای بزرگی بوده که همچون ستارگان فروزانی بر تارک آسمان کویر درخشیده‌اند. از جمله این فرهیختگان عرصه شعر و ادب می‌توان ملابمانعلی راجی کرمانی را نام برد که یکی از بزرگ‌ترین شاعران قرن سیزدهم و از عاشقان مولا علی (ع) است که این عشق و علاقه او در اثر ماندگارش «حمله حیدری» متجلی است. در مهرماه 1376 انجمن آثار و مفاخر فرهنگی استان کرمان ضمن بازشناسی و بزرگداشت این شاعر گرانمایه، جهت باقی ماندن آثار مکتوب این همایش اقدام به جمع‌آوری و چاپ مجموعه مقالات همایش نموده است که در این کتاب آورده شده است. سبک‌شناسی حمله حیدری ملابمانعلی راجی کرمانی/ محمود فضیلت؛ بررسی عناصر سازنده شعر در حمله حیدری/ محمدرضا صرفی؛ شیوه سخن‌سرایی راجی کرمانی/ اسماعیل حاکمی؛ راجی کرمانی، حمله حیدری و ویژگی‌های آن/ ابوالقاسم رادفر؛ تأثیر شاهنامه فردوسی بر حمله حیدری/ اسماعیل شفق و .... برخی از مقالات این کتاب را شکل می‌دهند.

مطايبه جهان طرفه‌اي از واقعيت‌هاي معکوس است که همزمان به واقعيت و ضد آن مي‌پردازد. بنابراين براي بررسي دقيق متن مطايبه‌آميز بايد به اشکال، انواع و شگردهاي مطايبه توجه کرد. مطايبه مي‌تواند به شکل هزل، هجو و يا طنز ظاهر شود و شوخي‌هاي مبتني بر هر يک از اين اشکال را مي‌توان در قالب‌هاي لطيفه، حکايت، قصه و... بيان کرد. در اين مقاله ضمن تعريف انواع و اشکال مطايبه و ذکر نمونه‌هايي از قصه‌هاي مطايبه‌آميز هزار و يک شب، ابتدا اين حکايت‌ها از لحاظ عنوان به سه دسته طبقه‌بندي گرديده، سپس از منظر صفات نوعي تيپ ـ قهرمان قصه‌ها مطالعه شده و در نهايت شگردهاي خنده‌آور اين قصه‌ها، از جمله واژگونگي موقعيت، عدم تجانس، تضاد و اغراق و تصادف، پايان غيرمنتظره، اعمال غيرعادي اشخاص و ... مورد واکاوي قرار گرفته است.