بعد از دو مقاله استعاذه و نامهاي سوره مباركه حمد، نيكو مينمايد كه مقاله را در نوبت سوم، به گزيدهاي از ترجمههاي زيبا از سوره مباركه حمد والا و دلربا اختصاص دهم كه در تاريخ ادب پارسي قرآني نام بردارند. و در آغاز شمهاي از شرح حال و اثر اين ترزبانان سخن سنج را آورم تا ارزش آن آثار ارزنده نيكوتر جلوه نمايد و سپس به تطبيق تاريخي ترجمهها پردازم تا انشاالله تعالي محققان سخن سنج و زبانشناس را به كار آيد. از اين رو از سلمان پارسي به سورآبادي و نسفي و ميبدي و رازي و كاشفي و كاشاني و لاهيجي و سرانجام ترجمهاي تفسيرگونه به نثر و نظم از نگارنده پرداخته آمد تا چه قبول افتد و چه در نظر آيد.
کتاب بدیع القرآن تالیف ابن ابی الاصبع مصری متوفای سال 656 ه. یکی از ارزشمندترین کتابهایی است که اعجاز قرآن کریم را از نظر بلاغت و شیوایی بیان که به "اعجاز بیانی" معروف است، مورد بررسی قرار داده، و حقا "ناتوانی بشر را از آوردن مثل قرآن" به ثبوت رسانیده است. مولف نه تنها اسلوبهای زیبا و بی مانند تعبیرهای قرآنی که مورد بررسی دانشمندان پیش از خود بوده، با دقت و امعان نظر بیان داشته، بلکه خود نیز تعداد 33 نوع از انواع بدیع قرآن را باداع نموده، و به آخر کتاب افزوده است. این کتاب را مقدمه ای از مصحح مرحوم"حفنی محمدشرف" زینت بخشیده است، مصحح در این مقدمه به نوبت خود آنچه در توان داشته در تبیین آغاز بحثهای بیانی قرآن کریم قرو نگذاشته و خلاصه ای از مراحل تحول و پیشرفت شناخت اعجاز بیانی را تقدیم داشته است.
بخش نخستین کار نویسنده این سطور بررسی سبک سخن سورآبادی از خلال قصه ها و ترجمه ها بود، و ازین حیث زبان قصه ها بیشتر درخور توجه می نمود، چرا که زبان ترجمه عموما به لحاظ تقیّد بسیار گزارشگران کلام خدا در روزگاران گذشته بر این که سخنی به خطا گفته نیاید و کلمه ای به نادرست ترجمه نشود بسا که از شیوه زبان قرآن متاثر می شد و از هنجار زبان پارسی دور می گشت. اما زبان قصه از این تقیّد و تعهّد به دور است و روح زبان گوینده در آن بیشتر نمودار. با این حال، نویسنده ترجمه های قرآن را نیز درین بررسی از نظر دور نداشت و هر نکته ای را که قابل بحث و بررسی می یافت و نتیجه ای به گمان او از آن به دست می آمد یادداشت می نمود. حاصل این همه، خصوصیات زبانی ابوبکر عتیق را در دو بخش جداگانه زبان قصه ها و زبان ترجمه ها زیرعنوان یگانه "شیوه گفتار" مصنف درین کتاب فراهم آورد. بخش بعدی، بررسی مسائل لغوی قصه های کتاب بود. این کتاب ازین نظرگاه بس سودمند و قابل اعتنا است. گنجینه ای است که بسیاری از مفردات و ترکیبات سره و زیبای فارسی را در آن می توان دید. از این رو نگارنده تلاش کرد که تا می تواند همه آن مروارید های نفیس و گرانبها را از ژرفای کتاب برآورد و در مواردی که گاه ذکر مثال هایی از دیگر کتاب های استوار نظم و نثر کهن پارسی دربایست می نمود به ایراد نمونه ای از آن ها بپردازد، تا هم معانی آن کلمات را با آن شواهد روشن تر نماید و هم برای مقایسه کاربرد آن واژگان در کتاب سورآبادی و آثار دیگر استادان زبان فارسی زمینه ای فراهم آورده باشد. آخرین بخش کتاب شامل دو فصل است: فصل اول این بخش راجع به برابرهای قرآنی واژه های فارسی است و بخش دوم آن، معادل های فارسی واژه های قرآن است.
کتاب حاضر سیر شعر و ادب از دوره قبل از اسلام عرب تا پایان دوره عباسی و مقایسه افکار سعدی و متنبی و داوری میان دو شاعر نامی پارسی و تازی است. نویسنده کتای دکتر سید امیرمحمود انوار است و در سال 1380 توسط انتشارات انوار دانش منتشر شده است
پروردگار دانا و توانا را سپاس که نگارنده را توفیق عطا فرمود تا این مقالت را نیز چون سه مقاله گذشته به شرح و تبیین اسم الله بیاراید و با عباراتی زیبا از تفسیر شیوا و دلربای کشف الاسرار و عده الابرار سخن را آغاز و با راز نیوشان نوای راز ساز کند و درّهای معانی را از دریای اسرار، با غواصی نظم پارسی و تازی به جلوهگاه معرفت ریزد به عقد ثمین انگیزد و بر گردن عروس سخن آویزد. سپس عقاید نحویان بصره و کوفه را درباره کلمه اسم و وجه اشتقاق آن بیاورد و نظر ادیبان و عارفان و مفسران بزرگ جهان را درباره معنای اسم و محل اشتقاق آن بیان دارد و بدین نکته جالب اشارت برد که، اگر چه نحویان مکتب بصره با دلایلی لغوی و صرفی کلمه اسم را از سمّو مشتق دانند ولی بعضی از مفسران عارف و عارفان مفسر نظری غیر از این دارند و معنای وسم یعنی داغ و نشانه را برای اسم آرند و در حقیقت نظر مکتب کوفی را در معنی لحاظ کنند. و آخر دعوانا ان الحمدلله.