زبان گزارنده یا تعبیرکننده یا ارزندهترین نیروهای شگفتیآور دستگاه اسرارآمیز مغز است، دستگاهی که تجلی گاه اراده، عاطفه و خرد آدمی است. انسان با نیروی سخن گفتن همه خواستها و گرایشها و اندیشههای گوناگون خویش را باز میگوید و با اجتماع خود از این راه پیوند استواری برقرار میکند. همچنانکه محیطهای طبیعی و خانوادگی و اجتماعی هر یک تاثیرهای مختلفی در تن و نیروهای درونی انسان از آغاز زادن و بلکه از هنگام زیستن نطفه در شکم مادر میبخشد، چنین تأثیرهایی خواه و ناخواه در زبان هم پدید میآید و در هر اجتماع و هر عصر اصلها و قاعدههای زبان از لغت گرفته تا صرف و نحو و دیگر دانشهای آرایشی سخن دستخوش تحولها و تغییرهای گوناگون میگردد.
تعریف تجزیه: هرگاه جمله ای را به چند کلمه تقسیم کرده هر کلمه را بدون اینکه در جمله است ملاحظه کنیم و مورد دقت قرار دهیم و همه قواعد دستوری که درباره آن می دانیم بیان نموده و عناوین مختلفه را ذکر کنیم در همین کلمه در واقع آن کلمه را تجزیه نموده این عمل را (تجزیه) می گویند.
دست يافتن به فرهنگ جامع واژگان و اصطلاحات زبان فارسي ، آرزويي است كه هر فارسي زباني كه به نوعي با انديشه و كتاب سرو كار دارد در فكر خود مي پرورد ؛ و تلاش در اين راه وجهه همت بسياري از خدمتگزاران به فرهنگ و تمدن و ادبيات فارسي و ايراني است. اما اين مهم بدون حصول مقدماتي چند ميسرنمي شود ، يكي از اين مقدمات ، تاليف و تدوين واژه نامه هاي اختصاصي در رشته ها وفنون و علوم مختلف است .البته تدوین فرهنگ اختصاصی برای رشته ای خاص در زبان فارسی سابقه ای بس طولانی دارد و عمر آن کمتر از درازنای تاریخ نظم و نثر فارسی نیست، به گونه ای که یکی از قدیمی ترین کتب منثور زبان فارسی، فرهنگ اختصاصی در مفردات طب است، موسوم به الابنیه عن حقائق الادویه که در واقع توجه پیشینیان ما به این شاخه از فرهنگ نویسی را نشان می دهد.
فولکلور هر قوم که عبارت از بازیها و قصهها و افسانهها و آهنگهای موسیقی و ترانهها و لغات و امثال و کنایات محلی آنان میباشد، در شناسایی احوال روحی و طرز تمدن آنها اهمیت بسزایی دارد و به همین سبب ملتهای زنده در گردآوری کلیه این مظاهر عقلی و فکری نیاکان خود سعی بلیغ مبذول میدارند. در این کتاب 63 بازی از بازیهای محلی ایران گردآوری شده است که برخی از آنها از روی نسخه ناقصی است که مربوط به تاریخ شوشتر میباشد.
محمد پروین گنابادی در سال ۱۲۸۲ در کاخک گناباد متولد شد و در سال ۱۳۵۷ بر اثر بیماری و در گمنامی و زندگی فقیرانه ای بدرود حیات گفت. او خود در مقدمه، درباب کتابش می نویسد: «چند تن از جوانان عزیز و پاک دل برخی از نوشته های حقیر را که در طی چندین سال در برخی از مطبوعات و مجلات منتشر شده بود را مورد عنایت قرار دادند و برآن شدند که آن ها را گردآوری کنند و به عنوان گزینه ای از مقاله ها برای چاپ آماده سازند. سرانجام این دوستان پاک نهاد در طی مدتی قریب به دو سال درحدود 500 صفحه گرد آوردند و این نوشتارها را آماده ی چاپ کردند... ». کتاب پیش رو مجوعه ای است از نوشتارها و یادداشت های مختلف گنابادی که در روزنامه ها و مجلات متعددی در طول سالیان متمادی به چاپ رسیده اند. مقالات و متن های مندرج در کتاب، موضوعات و مباحث گوناگونی را در بر می گیرند. این کتاب در سال 1356 توسط انتشارات امیرکبیر، شرکت سهامی کتاب های جیبی و همکاری انتشارات فرانکلین در تهران و در 2000 شمارگان منتشر شده است.