در این مقاله ضمن نقل بخشهایی از مقاله «شیرین در چشمه» و آوردن نمونههایی از تأویلات و توجیهات به اصطلاح عرفانی موجود در آن ـ که زیربنایشان چیزی جز مشتی پندار بافیهای آسمان و ریسمانگونه نیست ـ نگارنده با این امید، به نقد و بررسی آن میپردازد که احساسات او بر عقل و منطق غلبه نکند و عقدهاش عقیدهاش را تحتالشعاع قرار ندهد، و بتواند آنچه را حق است بگوید و انصاف را پاسدار باشد.
مولف در این کتاب اشعار نظیری و عرفی را با هم مقایسه کرده است و برای نشان دادن این که دو شاعر هم زمان و هم سبک در حالی که شباهتهای فراوانی با هم دارند چقدر می توانند با یکدیگر تفاوت داشته باشند و این مقایسه که بین دو شاعر سبک هندی به وجود می آید، جذاب و شیرین به نظر می رسد. نویسنده در ضمن مقایسه، به بررسی و نقد شعر هر دو شاعر هم پرداخته است .
این کتاب دارای چهار فصل و مجموعا دربرگیرنده زندگی و آثار ۲۲۷ نفر از پارسی سرایان قفقاز است. هر فصل به شاعران یک منطقه قفقاز (آران، ارمنستان، داغستان، گرجستان) اختصاص یافته است. نخستین شاعری که زندگی و احوالش در این مجموعه معرفی شده، «ابوالعلای گنجه ای» متوفی به سال ۵۵۴ ه.ق و آخرین آنها، «ناظم ایروانی» متولد سال ۱۳۴۲ ه. ق است. در پایان کتاب نیز فهرست ماخذ و منابع به ترتیب الفبایی تخلص یا نام مولفان آمده است.
کوششی است از حسین رزمجو و احمد احمدی که شرح زندگینامهٔ شاعران و نویسندگان برجستهٔ تاریخ ادبیات ایران می باشد. سیر سخن، مجموعه ای کامل از شرح حال و زندگینامهٔ نویسندگان و شاعران برجستهٔ قدیم و معاصر ایران می باشد. کتاب حاضر به کوشش آقایان احمد احمدی و حسین رزمجو گردآوری و در سال ۱۳۴۳ توسط انتشارات کتابفروشی باستان در مشهد چاپ و انتشار یافت. کتاب سیر سخن، شامل شرح احوال معروف ترین نویسندگان و شاعران ایران، از قدیمی ترین ازمنه تا عصر حاضر و برگزیده آثار آنان از جمله: آثاری از علی دشتی، ملک الشعرای بهار، سعید نفیسی، رسول پرویزی، محمدعلی جمال زاده، ایرج افشار، عنصرالمعالی کیکاووس، عبدالرحیم طالبوف، ابولفضل بیهقی (تاریخ بیهقی) و سایر شاعران و نویسندگان مطرح ایران می باشد.
ارزش قطرات اشک در حالات و عوالم عرفانی قابل مقایسه با هیچ شئی فاخر و گرانبهایی نیست، بنابراین شاید قطره اشکی را که نگارنده این سطور در نخستین دیدار از آرمگاه متفکر و عارف بلند پایه پاکستانی علامه اقبال لاهوری بر تربت پاک او افشانده است و کتاب حاضر را به یمن این گریستن از سرشوق با عنوان: قطره اشکی بر تربت اقبال نامگذاری کرده است. شایان ذکر است که اغلب این مقالات حاصل تحقیقات مختصری است که نگارنده در فاصله اقامت خود در شهر لاهور و دوران تدریس در دانشکده شرقشناسی دانشگاه پنجاب به منظور آشنایی بیشتر با علامه اقبال انجام داده است.