کتابخانه مجازی ادبیات

این مجموعه شامل تمام شاهنامه است که برای راحتی خوانندگان جوان که به تاریخ و تمدن کشور خود علاقه دارند و می خواهند با شاهنامه آشنا شوند، به نثر ساده برگردانده شده و در سه بخش شامل: 1. بخش اساطیر 2. بخش پهلوانی 3. بخش تاریخی تنظیم شده است. بخش اساطیر از پادشاهی کیومرث شروع شده و تا مرگ فریدون ادامه دارد. بخش پهلوانی از پادشاهی منوچهر و ظهور خاندان سام شروع می شود و تا مرگ رستم و فرزندش فرامرز ادامه دارد و بخش تاریخی که با پادشاهی بهمن فرزند اسفندیار شروع شده تا مرگ یزدگرد و تسلط عربها بر ایران ادامه می یابد.

رستم و سهراب یکی از داستان‌های غم انگیز شاهنامه است و داستان مرگ سهراب جوان را به تصویر می‌کشد که بر اثر جنگ با رستم، به دست پدر کشته می‌شود. سهراب پهلوان افسانه‌ای در شاهنامه است که پدرش رستم و مادرش تهمینه دختر شاه سمنگان است. سهراب با سپاه تورانیان به نبرد ایران آمد و در جنگی تن‌به‌تن با رستم کشته شد، درحالی‌که همدیگر را نمی‌شناختند. تراژدی رستم و سهراب، تراژدی بی‌خبری است. کتاب حاضر شامل این عناوین است: فصل اول: حماسه ها، ساختار حماسه، خصوصیات عمده شعر حماسی فصل دوم: مختصات شاهنامه، دوره اساطیری، دوره پهلوانی، دوره تاریخی، حماسه سرایی پس از فردوسی فصل سوم: اسطوره چیست؟ حماسه و تراژدی، حماسه ها و اساطیر بابلی و سومری، حماسه گیل گمش، مهابهاراتا (حماسه ای از هند)، رامایانا، هومر و ایلیاد و اودیسه، انه اید (حماسه ای از روم)، دیگر حماسه های اروپایی، اعراب و حماسه فصل چهارم: سه دیدگاه بر حماسه رستم و سهراب، 1.دیدگاه استاد منوچهر مرتضوی، 2.دیدگاه استاد زرین کوب، 3.دیدگاه استاد مینوی، متن داستان رستم و سهراب.

این کتاب دربردارنده کهنه‌ترین متون شعر فارسی است. منظور در این کتاب فراهم آوردن و منتشر کردن مقطعات و بیت‌های پراکنده نخستین شعراء فارسی‌زبان بوده است؛ به استثنای آثار رودکی که در کتب مختلف گردآوری شده است. در این کتاب کوشیده شده کلیه اشعار پیش‌روان و هم‌عصران و پیروان رودکی تا زمان فردوسی (یعنی تا حدود سال 370 هجری) از روی مآخذ موجود نقل شود. همچنین از شعرایی که بعد از سال 370 هجری شعر سروده‌اند، چشم‌پوشی شده است و از ذکر کسانی که در «لباب الالباب» یا مأخذهای دیگر به دوره سامانی منسوب شده‌اند، ولی زمان زندگی آنان به طور دقیق معلوم نبوده، خودداری شده است.

در این مقاله به بررسی دو رساله پزشکی زبان فارسی از قرن چهارم ق‌ پرداخته می‌شود: یکی هدایه‌المتعلمین تألیف ابو بکر ربیع بن احمد اخوینی‌ بخاری که کهن‌ترین رساله پزشکی به زبان فارسی دری به شمار می‌رود و هم‌ از نظر ساختار و هم از نظر محتوا منحصر به فرد است. مؤلف که خود را شاگرد یکی از شاگردان رازی می‌داند و در بخارا، پایتخت سامانیان، می‌زیسته در این‌ کتاب توصیفات علوم پزشکی را به فارسی دری نوشته است. این رساله مبانی‌ کامل پزشکی به شمار نمی‌رود و همان‌گونه که از نام آن برمی‌آید مخاطبان آن‌ شاگردان هستند. رساله دوم، دانشنامه حکیم میسری، رساله‌ای منظوم است که در تاریخ 370 ق‌ تألیف شده و نسخه آن منحصر به فرد است. این کتاب در خراسان و به نام‌ ابو الحسن بن ابراهیم سیمجوری نوشته شده. این رساله اثری بی‌نقص محسوب نمی‌شود و اقتباسی معمولی و در پاره‌ای موارد عاری از تنظیمات لازم است و بیشتر به سبب ساختارش جلب‌ توجه می‌کند تا محتوا. این متن از نظر سبک‌شناسی بسیار مهم است. مؤلف به شیوه خاص خود نشان داده که در شرح مطالب به سبکی روشن و ساده تسلط دارد. همچنین منبعی ارزشمند برای مطالعه زبان فارسی در قرن‌ چهارم هجری به شمار می‌رود که در آن بخش بزرگی از صورت‌های دستوری‌ واژه و عبارت‌های درخور بررسی دیده می‌شود.