کتابخانه مجازی ادبیات

این کتاب را انجمن فارغ التحصیلان مدرسه آمریکایی برای آگاهی بیشتر علاقمندان به خدمت و زندگی میس جین الیزابت دولیتل در طول اقامت پنجاه ساله اش در ایران منتشر کرده است.

موضوع کتاب بزرگان ما تالیف ع. فاضل زاده بدیع شرح حال و منتخب اشعار حکیم ابوالقاسم فردوسی است که در سال 1312 منتشر شده است

ماوراءالنهر به لحاظ جغرافیایی در کجا قرار دارد، چه محدوده‌ای را شامل می‌شود و چه پیوندهای فرهنگی، تاریخی و اسطوره‌ای با فرهنگ و تمدن ایرانی دارد؟ این کتاب با بررسی شعر فارسی ماوراءالنهر قرن بیستم در پی طرح چنین سؤالاتی و پاسخ‌گویی به آنهاست. کتاب حاضر ضمن اینکه بیانگر وضعیت شعر فارسی ماوراءالنهر در قرن بیستم با تکیه بر دو محیط ادبی خوقند و خوارزم است، از دل‌مشغولی‌های جغرافیایی، فرهنگی و تاریخی گذشته و حال این سرزمین خالی نبوده و شرح مفصلی از جایگاه رفیع فرهنگ و تمدن ایرانی در ماوراءالنهر ارائه می‌دهد. نویسنده کتاب کوشیده نگاه نوستالژیک شعر فارسی ماوراءالنهر نسبت به فرهنگ و تمدن ایرانی را برای مخاطب مکشوف کند و بنابراین روایتی ادیبانه از گسست و مهجوریت این میراث عظیم نسبت به مام میهن نیز به شمار می‌رود.

دگردیسی از مهم‌ترین عناصر ادبیات، به ویژه ادبیات حماسی و اسطوره‌ای، به شمار می‌رود. یکی از انواع آن، «دگردیسی تشرّفی» است که در شاهنامه جلوه‌های مختلفی دارد. داستان «اندر آزمون کردن شاه آفریدون پسران را به ناشناس» جلوه بارزی از این نوع دگردیسی است که در آن، فریدون به هیئت «اژدها» درمی‌آید. در این مقاله این داستان از منظر ادبیات تطبیقی و پیوند شعر و نگارگری تحلیل می‌شود. مصوّرسازی دگردیسی تشرّفی، ازخلّاقانه‌ترین الهامات تصویری برگرفته از متن شاهنامه است که در این پژوهش به تحلیل نگاره‌هایی از روایت یاد شده می‌پردازیم. به منظور تحلیل متون تصویری منتخب، پس از اشاره به متن کلامی روایت و چرایی دگردیسی موقتی فریدون به اژدها، به تحلیلریخت شناسانه نگاره‌ها در مکتب‌های مختلف نگارگری و نیز بررسی دخل وتصرف نگارگر در انتقال روایت از نظام کلامی به تصویری اشاره شده است. روش انجام پژوهش، روش توصیفی ـ تحلیلی و پژوهش بینارشته‌ای در قلمرو ادبیات تطبیقی است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که دگردیسی در نگاره‌های منتخب، دارای کارکرد آزمونی و درجهت تشرّف به مقام شهریاری، مردانگی و همسرداری با درون‌مایه اژدهاکشی صورت پذیرفته و جلوه پیوند آیین تشرّف و دگردیسی است که با نشانه‌هایی در نگاره مبنی بر مجازی بودن اژدها و برگزاری آیین تشرّف نیز قابل اثبات است، امّا درک دگردیسی تنها با رجوع به پیش متن کلامی ممکن است.