یدور هذا التحقیق حول مفهوم کلمه «اللیل» و استعمالها فی العصر الجاهلی و فی صدر الاسلام، و قداعتمدنا فی کتابه هذا البحث علی معانی کلمه «اللیل» کما جاءت فی أشعار الشعراء قبل الاسلام، و هی مرآه تعکس لنا المفاهیم التی کانت سائده فی العصر الجاهلی، کما اعتمدنا علی ما جاء فی آیات القرآن الکریم حول «اللیل» و هذه الآیات الشریفه هی اوثق مصدر یمکن اَن یُرجع الیه فی صدر الاسلام و بعده. و فی الختام اَجرینا مقارنه باختصار بین معانی هذه الکلمه فی العصر الجاهلی و فی صدر الاسلام.
پیوند بسیار کهن ملتهای عرب و ایران باعث شده که زبان فرهنگ و ادبیات عرب و فارسی در تعامل گسترده با یکدیگر قرار گیرند و در عرصههای فرهنگی به ویژه فرهنگ عامه نمود یافته است. تلاشهایی که در زمینه ادبیات تطبیقی صورت گرفته بسیار ناچیز است. از اینرو با بررسی مضمون فقر در اشعار معروف رصافی و پروین اعتصامی پژوهشهایی تطبیقی در ادبیات عربی و فارسی صورت گرفته است. رصافی به دلیل آگاهی به مسائل جامعه به ویژه فقر توجه خاصی نشان داده و حاکمان جامعه عامل را عامل فقر میداند و همچنین پروین اعتصامی نیز سهلانگاری حاکمان را باعث پیدایش فقر جامعه میداند. اما به خاطر زن بودنش کمتر مورد پذیرش جامعه قرار گرفته اما مانند رصافی یتیمان، بیوهزنان و مستمندان جامعه را مورد ترحم قرار میدهد.
ادوارد یونگ شاعر انگلیسی اواخر قرن هفدهم در اثر معروف خود با عنوان تفکراتِ شبانه تصویری غریبانه از صحنه مرگِ همسرش ارائه میهد. آلفرد دو موسه، شاعرِ فرانسوی قرنِ نوزدهم در سرودنِ مجموعه شعری اش با عنوان شبها از ادوراد یونگ الهام میپذیرد. او شب را تنها شاهد روزگار غمزدهاش در نظر میگیرد و الهههای شعر را برای التیامِ دردِ فراقش از ژرژ ساند به یاری میطلبد. در این مقاله در نظر داریم این دو مجموعه شعری را باهم مقایسه کنیم.