رامان سلدن استاد ادبیات انگلیسی دانشگاه لنکستر، یکی از صاحبنظران برجسته ادبیات و مؤلف آثار متعدد در این زمینه است. او در این کتاب توانسته با موفقیت حیرتانگیزی مفاهیم اساسی مکاتب عده فرمالیسم، مارکسیسم، ساختگرایی، مابعد ساختگرایی، نظریه دریافت و مکتب انتقادی اصالت زن را با ایجاز و وضوح هرچه تمامتر ارائه کند، بدون آنکه به سادهسازیهای بیمورد بپردازد. خواننده این کتاب با آراء و اندیشههای بسیاری از نظریهپرداز نامدار ادبیات از جمله شکلولوفسکی، بختین، برشت، لوکاج، آدورنو، دریدا و ..... آشنا میشود.
کتاب «چرا ادبیات» اثر برجسته دیگری از ماریو بارگاس یوسا است که از متن انگلیسی با فارسی ترجمه شده است. در این کتاب که بخش اول آن درباره اهمیت ادبیات است، یوسا به این پرسش پاسخ میدهد که واقعا «چرا ادبیات؟» چرا خواندن رمان و داستان تا این اندازه اهمیت دارد و همه بزرگان آن را توصیه میکنند؟ این کتاب، که عنوان آن از مقاله نخست کتاب گرفته شده است، شامل دو مقاله و یک سخنرانی است که عنوانهای آن چنین است: چرا ادبیات، فرهنگ آزادی، امریکای لاتین: افسانه ـ واقعیت.
تاریخ ادبیات از قالبهای فکری نویسنده در پیوند با ساختارهای جمعی محیط او سخن نمیگوید، سبک کار او را با تحولات اجتماعی و اقتصادی زمان او در ارتباط قرار نمیدهد، مکانیسمهای آفرینش هنری را در آثار او به تحلیل نمیگذارد، اندیشههای او را در بستر زمان جای نمیدهد، رابطه آن را با تفکر رایج، نظام حاکم، با خواستهای زمان، با منافع طبقات اجتماعی نشان نمیدهد. این بخش از ادبیات را جامعهشناسی ادبی به عهده میگیرد. این کتاب در چهار بخش اصلی اصول و روش، تولید، توزیع و مصرف به زوایای مختلف جامعهشناسی ادبیات پرداخته است.