در این کتاب، مؤلف کوشیده با پرداخت به جنبه ادبی صهیونیسم، ابعاد دیگر آن؛ یعنی بعد سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و ... را ریشهیابی کرده و با تبیین روند تکاملی آن و سپس آشکارکردن تضادها، به رد دعوی آنها بپردازد. نویسنده در پژوهش خود میگوید که اندیشه صهیونیسم در قرن حاضر ریشه دورتری دارد. ادبیات صهیونیسم با وجود اینکه خود را با بدترین وسایل یعنی دروغ، پردهپوشی و وارونه جلوه دادن حقایق، دربست در خدمت هدفهای تجاوزکارانه گذاشته است، از شهرت خوبی برخوردار بوده و در مخافل ادبی با اعحاب و تحسین روبرو شده است. نویسنده با انتخاب دهها موضوع که به مثابه خطوط اصلی ادبیات صهیونیسم به شمار میآیند، مسیر آن را در مدت زمانی طولانی که تاریخ آن به چند قرن پیش از پیدایش صهیونیسم معاصر برمیگردد، بررسی میکند.
کتاب «چرا ادبیات» اثر برجسته دیگری از ماریو بارگاس یوسا است که از متن انگلیسی با فارسی ترجمه شده است. در این کتاب که بخش اول آن درباره اهمیت ادبیات است، یوسا به این پرسش پاسخ میدهد که واقعا «چرا ادبیات؟» چرا خواندن رمان و داستان تا این اندازه اهمیت دارد و همه بزرگان آن را توصیه میکنند؟ این کتاب، که عنوان آن از مقاله نخست کتاب گرفته شده است، شامل دو مقاله و یک سخنرانی است که عنوانهای آن چنین است: چرا ادبیات، فرهنگ آزادی، امریکای لاتین: افسانه ـ واقعیت.
تاریخ ادبیات از قالبهای فکری نویسنده در پیوند با ساختارهای جمعی محیط او سخن نمیگوید، سبک کار او را با تحولات اجتماعی و اقتصادی زمان او در ارتباط قرار نمیدهد، مکانیسمهای آفرینش هنری را در آثار او به تحلیل نمیگذارد، اندیشههای او را در بستر زمان جای نمیدهد، رابطه آن را با تفکر رایج، نظام حاکم، با خواستهای زمان، با منافع طبقات اجتماعی نشان نمیدهد. این بخش از ادبیات را جامعهشناسی ادبی به عهده میگیرد. این کتاب در چهار بخش اصلی اصول و روش، تولید، توزیع و مصرف به زوایای مختلف جامعهشناسی ادبیات پرداخته است.
در زمینه ادبیات مقاومت در فلسطین اشغال شده، ضرورت ایجاب میند که خواننده عرب به عموم، و مهاجر فلسطینی بهخصوص، آگاهی پیوستهای بدان داشته باشد؛ زیرا از بنیاد او را محور خود قرار داده و روی سخن آن همچنانکه با اعراب سرزمین اشغال شده است، با اوست و به انگیزههایی فرا میجوشد که انگیزههای اوست و بیگمان با جانمایه مسئله او سروکار دارد. این کتاب در سه فصل نگاشته شده است. فصل نخست به ادبیات مقاومت پس از فاجعه اشغال میپردازد. در فصل دوم قهرمان عرب در رمان صهیونیزم بررسی شده و بالاخره در فصل سوم کتاب نمونههایی از شعر مقاومت فلسطین آورده شده که به ترتیب عبارتند از اشعار: توفیق زیاد، محمود درویش، سمیح القاسم، سالم جبران و در پایان نیز اشعاری به صورت پراکنده آورده شده است.