کتابخانه مجازی ادبیات

بیش از هزار و چهار صد سال است که تاریخ اسلام در خوب و بد با تاریخ اروپا عجین است. از سوی دیگر، جهان اسلام وارث همان فرهنگ هایی است که اروپا به ارث برده است، بنابر این، تاریخ تطبیقی کاربردی که توسط اروپائیان و مسلمانان نوشته می شود برای شناخت هر دو طرف کارساز و مفید است. کلود کاهن، استاد دانشگاه پاریس و محقق در زمینه مطالعات اسلامی و کشورهای مشرق اسلامی، با همین دیدگاه این اثر را تألیف کرده است. شایان توجه است که طرح و اجرای اولیه این اثر نخستین بار توسط ژان سواژه استاد وی صورت گرفته است. اثر ژان سواژه نخست در سال 1943م منتشر شد و تجدید چاپ آن نیز به همراه ضمائم در سال 1946م صورت گرفت. پس از درگذشت سواژه در سال 1950م، کاهن ادامه کار استاد را به عهده گرفت و چاپ سومی از سواژه را با همان عنوان قبلی و به نام وی منتشر کرد. با این حال و به لحاظ این که آثار مربوط به کتابشناسی نیاز مداوم به بررسی های جدید دارد، مؤلف بر آن شد که باز هم چاپ جدیدی که حاوی مآخذ تازه تر باشد در اختیار علاقمندان قرار دهد. بنابراین او کتاب حاضر را که شامل منابع مربوط به سده های هفتم تا پانزدهم میلادی/ یکم تا هشتم هجری قمری است، در سال 1982م منتشر کرد. کتاب حاضر اساسا در مجموع برای استفاده دانشجو و دانشمند فرانسوی و احیانا برای «محقق غربی» نگاشته شده است. با این همه «شرقیها» هم می توانند از آن استفاده کنند، چرا که، در دنیای معاصر، دیگر نمی توان ملتها را از یکدیگر جدا دانست.

کتاب «مرجع‌شناسی ادبی و روش تحقیق» نوشته‌ی «عباس ماهیار» است. «منابع راهنما»، «علوم ادبی»، «منابع علوم دینی»، «منابع علوم تاریخی» و «منابع علوم اوایل» عنوان مطالب اصلی است که در این اثر مورد بررسی قرار گرفته است. کتاب حاضر در مجموعه‌ی «فنون و مفاهیم ادبی» منتشر شده است. در یادداشت این مجموعه به قلم حسن انوری می‌خوانیم: «میراث عظیم ادب فارسی نیاز به آن دارد که از نو نگریسته شود، درباره‌اش تحقیق شود، ظرائف و لطایفش بررسی شود... طبیعی است که برای بازنگری و شناخت آثار ادبی باید ابزاری در اختیار باشد. به‌خصوص باید این ابزار به زبانی ساده در اختیار جوانان و دانشجویان و دیگر علاقه‌مندان آثار ادبی قرار گیرد تا آن‌چنان که بایسته است این آثار را بشناسند و در جایگاه واقعی خود قرار دهند... پیش از این گزیده‌های «مجموعه‌ی ادب فارسی» و گزینه‌های «گنج ادب» را برای آن پایه‌گذاری کردیم تا نمونه‌های مناسبی از آثار ادبی همراه با شرح و توضیح در اختیار جوانان و دانشجویان قرار دهیم و اینک مجموعه‌ی «فنون و مفاهیم ادبی» را بنیاد نهاده‌ایم تا ابزاری باشد برای رسیدن به هدفی که در پیش گفته شد...

این کتاب دارای دو بخش اصلی است. در بخش اول افزون بر نگاهی به زندگی و آثار گلدمن، نظرگاه تنی چند از اندیشه‌گران بزرگ جهان (آدرنو، پیاژه، میشل لووی، مارکوزه و ...) آمده است. در بخش دوم تلاش شده که برگزیده‌ای از مهم‌ترین آثار گلدمن ـ به ویژه در عرصه روش‌شناسی، فلسفه و جامعه‌شناسی فرهنگ و ادبیات ـ عرضه شود. بخش‌هایی از آثار اصلی گلدمن ـ درآمدی بر فلسفه کانت، پژوهش‌های دیالکتیکی، علوم انسانی و فلسفه، مارکسیسم و علوم انسانی و خدای پنهان ـ در این کتاب آمده است.