6130d8a967f8d.jpg

جریان محاکمه دکتر مظفر بقائی در دادگاه جنائی نظامی

ناشر: اکبر مرادی تاریخ چاپ: هجری شمسی زبان: فارسی

دکتر مظفر بقايي کرماني استاد فلسفه دانشگاه تهران در انتخابات مجلس فرمايشي شاه- قوام السلطنه مجلس پانزدهم وکيل منتخب و مورد نظر قوام السلطنه از کرمان و مسوول حزب دموکرات ايران در آن خطه بوده است. پس از پايان انتخابات و حضور نمايندگان سراسر مملکت در مرکز که ظاهراً 80 نفر آنان قسم خوردگان به حزب دموکرات ايران و قوام السلطنه بوده اند در محل باشگاه حزب که در پارک دانشجو فعلي )کافه شهرداري آن زمان( قرار داشته است نمايندگان منتخب و گروهي از سران حزب و وزرا و شخصيت هاي مملکت اجتماع کرده و کنفرانسي تشکيل دادند تا از قوام السلطنه تجليل به عمل آورده با وي تجديد پيمان کنند. در اين کنفرانس دکتر بقايي در يک اقدام قوام السلطنه و اطرافيانش را مورد سرزنش و انتقاد و اتهام هاي شديد قرار داد و نسبت هاي زننده و تندي به آنها وارد کرد به حدي که قوام شديداً آشفته و عصباني شد و با اعتراض صحنه کنفرانس را ترک کرد. بقايي در مجلس پانزدهم ظاهراً براي استيفاي حقوق ملت ايران که مجلس موظف به تعقيب آن بود با نمايندگاني که اين امر را پيگيري مي کردند هم آواز شد و از اين راه وجهه يي کسب کرد و در مجلس شانزدهم به نمايندگي مردم تهران انتخاب شد و مجدداً به مجلس راه يافت. وي در سي ام ارديبهشت سال 1330 متعاقب نخست وزيري دکتر مصدق حزب زحمتکشان ملت ايران را تاسيس کرد. در روزهای پس از عزل مصدق در ۲۵ مردادماه ۱۳۳۲ نیروهای مظفر بقایی، اعضای حزب زحمتکشان ملت ایران نیز در کنار کاشانی و نیروهایش نقش فعال داشتند و حتی حمله به منزل شخصی مصدق را تدارک کردند. خط سیاسی آنها همواره از عزل مصدق توسط شاه، به قیام مردم علیه دولت غیرقانونی مصدق تعبیر می‌کردند. با پیشنهاد مظفر بقایی کرمانی رهبر کمیته مرکزی حزب زحمتکشان ایران و کمک حسن پاکروان رییس وقت ساواک، و امضای پنج روحانی از جمله آیت‌الله شریعتمداری، امام خمینی در پی دستگیری در جریان وقایع ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ و تصمیم اسدالله علم به محاکمه او در دادگاه به عنوان مرجع تقلید معرفی و از خطر اعدام رهانیده شد. مظفر بقایی در روز رفراندوم قانون اساسی جمهوری اسلامی در یک سخنرانی (در دفتر حزب زحمت‌کشان) که به عنوان وصیت‌نامه سیاسی او معروف است در رابطه با قانون اساسی مطالبی مطرح کرد که با توجه به عضویت حسن آیت در هیئت رئیسه مجلس خبرگان قانون اساسی و ارائه ۴۰ صفحه اصلاحیه برای پیش‌نویس قانون اساسی توسط حزب متبوع او از اهمیتی والا در تاریخ سیاسی ایران برخوردار است. این وصیت‌نامه که در مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی نگهداری می‌شد و تنها با اجازه شخص رئیس مجلس قابل دسترسی است و گفته می‌شود که در سال ۱۳۸۵ به سرقت رفت. او پس از انقلاب به اتهام توطئه علیه نظام زندانی شد.در خاطرات منصور رفیع زاده به ارتباط او با آمریکایی ها اشاراتی شده است.رفیع زاده از سال ۱۳۶۲ بخشهای مختلف خاطرات خود را به نام شاهد، عنوانی برگرفته از روزنامه بقایی در اواخر دهه ۱۳۲۰ و اوایل دهه ۱۳۳۰ش مینوشت و آن را برای انجام اصلاحات و دانستن نظر بقایی به آدرس او در تهران ارسال مینمود. کتاب مزبور در سال ۱۳۶۶ در امریکا منتشر شد. مظفر بقایی در سال ۱۳۶۶ بدرود زندگی گفت. جسد او در آرامگاه خانوادگی مظفر بقائی کرمانی در گورستان بهشت زهرا مدفون است.

منابع مشابه بیشتر ...

63c51d9b8977b.png

مظفر بقایی به روایت اسناد ساواک (جلد دوم)

دکتر مظفر بقایی کرمانی (1366 ـ 1290) یکی از بحث‌انگیزترین چهره‌های سیاسی ایران بوده است. اسناد کتاب دوجلدی مربوط به دکتر مظفر بقایی، از شهریور 1328 آغاز شده است. در این ایام، عمر دوره پانزدهم مجلس شورای ملی خاتمه یافته و نمایندگان آماده انتخابات دوره شانزدهم شدند. آخرین سند جلد دوم این مجموعه، با سند آبان 1357 پایان یافته است. در این سند گزارش ساواک از حزب زحمتکشان و نظر اعضای این حزب نسبت به دکتر بقایی در این مقطع مشخص شده است. این اسناد دربردارنده مکاتبات و گزارش‌های فرمانداری، شهربانی، ستاد ارتش، رکن دوم، ساواک و ... از فعالیت‌های دکتر مظفر بقایی است. اسناد این کتاب تنها گوشه‌ای از فعالیت‌های دکتر بقایی است که از دید مراکز گزارش‌کننده مخفی نمانده، در حالی که بسیاری از فعالیت‌ها به سرانجام رسیده و آنها از کم‌وکیف آن بی‌خبر مانده‌اند.

63c51d17d4301.png

مظفر بقایی به روایت اسناد ساواک (جلد اول)

دکتر مظفر بقایی کرمانی (1366 ـ 1290) یکی از بحث‌انگیزترین چهره‌های سیاسی ایران بوده است. اسناد کتاب دوجلدی مربوط به دکتر مظفر بقایی، از شهریور 1328 آغاز شده است. در این ایام، عمر دوره پانزدهم مجلس شورای ملی خاتمه یافته و نمایندگان آماده انتخابات دوره شانزدهم شدند. آخرین سند جلد دوم این مجموعه، با سند آبان 1357 پایان یافته است. در این سند گزارش ساواک از حزب زحمتکشان و نظر اعضای این حزب نسبت به دکتر بقایی در این مقطع مشخص شده است. این اسناد دربردارنده مکاتبات و گزارش‌های فرمانداری، شهربانی، ستاد ارتش، رکن دوم، ساواک و ... از فعالیت‌های دکتر مظفر بقایی است. اسناد این کتاب تنها گوشه‌ای از فعالیت‌های دکتر بقایی است که از دید مراکز گزارش‌کننده مخفی نمانده، در حالی که بسیاری از فعالیت‌ها به سرانجام رسیده و آنها از کم‌وکیف آن بی‌خبر مانده‌اند.