کتابخانه مجازی ادبیات

کتاب حاضر مجموعه اشعاری است با نام روح روان یا مطلوب پیر و جوان قسمتی از دیوان رضا نوری است که مشتمل بر قطعات علمی و ادبی و متضمن نصایح و اندرزهای مفید با ترجمه لغات مشکله و تعلیقات و حواشی که در سال 1332 و توسط شرکت سهامی طبع کتاب منتشر شده است.

فصل اول این کتاب، شامل دو غزل و یک مثنویست و چند شعری که تقریبا بهترین کارهای او در دوره های پس از دوره نخستین است که میشود به آن ها دوره های سرگردانی گفت. و آغازی برای ادوار بعد. و به همین لحاظ هریک از آنها حاصل یک دوره خاص شعری. هشتمین شعر این فصل از لحاظی برگزیده ایست از دوره سرگرمی با شعر آزاد و نهمین شعر، در بحبوحه بیگانگی و یگانگی با مردان و زنان خانه ای که از در و دیوار آن بوی نماز برمیخاست و گویی برگرد مرگ می گردید و لاله عباسی هایی که پیر میشدند و جوان می شدند و روزمرگ آنان را می شمردند. و شعرهای دیگر این فصل هر یک نمونه ای از دوره هایی کوتاه چند ماهه و سریع که شاید در هریک از آن دوره ها بیش از سه چهار شعر نوشته نشده است. فصل دوم شامل شعرهایی که بیشتر قطعه های کوتاهی است از دوره ای که می توان به ان نام "دوره تماشا" داد. نگاههایی گذرا و تصویرهایی شتاب آمیز: دریای توفانی، چراغهای رنگی، زنی با وحشت باد، وزنی که می رقصد. و در کنار باغ غروب نشستن و کلاغان بازگردانده را نگریستن. دوره ای با حدود بیست شعر که از میان آنها، سرانجام به همین هفت شعر اکتفا شد. فصل سوم شامل شعرهایی که در دوره ای بسیار آموزنده و سرشار به مرحله نوشتن رسید. دوره ای که نحوه نطفه بستن و شکل گرفتن شعر و رسیدن به امکانات دیگر "اگر چه ناقص" او را بیش از پیش به کار خویش دلبسته داشت. در همین دوره بود که کلمات اندک اندک با او مهربان شدند و در عین مهربانی، خشن تر و زبرتر. و همین مهربانی بود که آنها را در شعر راه داد. و نیز در همین دوره بود که با بازگشتی به تاریخ دور و نزدیک و مردانی و حوادثی که در فضای مبهم شعر او چهره نمودند. به مرحله لمس آن کلمات رسید و بخصوص از نظر مکالمات شعری و خط داستانی شعر تجربیاتی فراوان کسب کرد. فصل چهارم شامل دوره ای که دید او را نسبت به شعر به گونه ای محسوس تر از دوره قبل تغییر داد. و در برخی ازشعرها کم و بیش شبحی از فرمی را که بسیار دنبال آن گشته بود دید. اما در دنیاهایی مختلف و با حالاتی متفاوت: اندیشیدن به مفهوم زمان، و ساعتی که به اقتضا در پهنه کویر می ایستد سفری به روستا و آسیابی که خاکستر می شود، حرکتی در غرفه ها و خورندگان و نوشندگانی که به جبر مرگ تن در می دهند و شبها و روزهای مستی و خستگی و تحیر بازیچگان و تمسخر بازیگران. و همه اینها در قالب هایی که از دوره فصل سوم پیش بینی شده بود و اینکه تا یافتن راهی پیشرفته تر تنها راه ادامه کار اوست...

شعر حافظ با آن‌که بسیار ساده به نظر می‌رسد و همه‌ی‌ گروه‌های مردم با آیین‌های گوناگون آن را می‌خوانند و در آن‌ نشانه‌هایی از باورها و دلبستگی‌های خود می‌یابند، گاهی چنان دشوار می‌نماید که حافظ شناسان بزرگ هم به اشتباه می‌افتند و در میان آن‌ همه پژوهش‌های ارزنده و آموزنده، یک لایه از مفاهیم شعر او،گاه‌ از ذهن استادی فرزانه هم فرار می‌کند و در میان انبوه بررسی‌های‌ درست گم می‌شود. یکی از حافظ پژوهان که حق زیادی بر گردن حافظ دوستان دارد، رحیم ذو النور است. آقای ذوالنور استادی با آگاهی‌های گسترده و اندیشه‌یی پویا و روحیه‌یی توانا برای پژوهش‌های ادبی‌ است و در این اثر دو جلدی به توضیح، تفسیر و تأویل‌ غزلیات، قصاید، مثنویات، قطعات، رباعیات و مقابله‌ی توالی ابیات‌ متن مصحح علامه محمد قزوینی- دکتر قاسم غنی و مقابله با حافظ خانلری پرداخته است.

زبان نوعی رفتار انسانی است که دارای طرح است؛ یعنی دارای قوانینی است ساخته و پرداخته انسان که گذشت زمان به دلیل عوامل اجتماعی آن را تغییر می‌دهد و از آنجا که پدیده‌ای است اجتماعی و کاربردی جز حمل اندیشه‌های انسانی ندارد. در این کتاب رفتارشناسی زبان انسان در این مباحث پیگیری شده است: تعریف زبان، زبان تاریخی، تحول صرفی، تحول معنای جمله، تحول نحوی، تحول رسم‌الخط فارسی تاریخی.