محمدکاظم کاظمی مولف کتاب هم زبانی و بی زبانی در مورد موضوع کتاب این گونه می گوید: من در این کتاب با دلایل و شواهد مختلف از متون کهن و آراء دانشمندان امروز، نشان دادهام که «فارسی» و «دری» در واقع دو نام است برای یک زبان واحد، و حدود نیم قرن است که گروهی برای جداسازی ملل همزبان و تضعیف زبان فارسی، با این ترفند، زبان ما را دوپاره کردهاند. همچنین در آنجا نشان دادهام که تا نیم قرن پیش، این زبان حتی در مجامع رسمی و علمی کشور ما نیز «فارسی» خوانده میشده است. این سخن شاید امروزه عجیب به نظر آید، ولی در این کتاب با شواهد و مدارک کافی ثابت شده است.
چون کلمه (روه) به معنی کوه در پشتو و تاریخ سرزمین افغانستان سوابق باستانی دارد بنابراین باید گفت که این کلمه از عصر غزنویان با بسط سلطه سیاسی و کلتوری افغانان به هندو لهجه های هندی نفوذ یافته و منسوب بدان روهیله و مسکن ایشان روهیل کهند تاکنون در السنه هند مستعمل است. ولی در زبان پشتو سوابق ادبی این کلمه وسیع و مقارن است باسمای افغانستان و پشتو نخوا که هر دو قدامت تاریخی دارد...
گویشها جزیی از فرهنگ هر ملت است که ریشه در قلمرو فرهنگی، جغرافیایی و تاریخی آن سرزمین و گذشته ملل و اقوام کهنش دارد. حفظ و ضبط گونه های گویشی قبل از نابودی کاری پر اهمین و خطیر است. از طرفی سالخوردگان که تنها بازماندگان میراث گویش ما هستند امروز و فردا درمیگذرند و ما را از گنجینهای غنی و ارزشمند محروم می نمایند و واژه ها یکی پس از دیگری خاموش و فراموش میشوند. و این روند رو به جلو میرود تا بخشی از فرهنگ کهن ما رابپوشاند، پس بر ما فرض است که میراث گذشتگان را که گویش هم بخشی از آن است حفظ کنیم و به آیندگان بسپاریم. این دفتر که شامل واژگان و کنایات موجود در گویش شهربابک است براساس همین ضرورتها طی چند سال تلاش و کوشش مداوم جمعآوری و ضبط شده است...
این کتاب میخواهد ضمن فراهم آوردن امکان نمونههایی عینی از کاربرد معیارها در گفتن شعر، دریچهای باشد به دنیای ظریف و پر راز و رمز نقد شعر. افزون بر این برای آشنایی خواننده با شعرهای مطرح و برجسته این سالها، این مجموعه به نقد چند اثر از شاعران مطرح سالهای دهه هفتاد اختصاص یافته تا در هر دو محور یاریدهنده خواننده باشد.
از آنجا که آشنایی با معیارهای نقد شعر برای شاعران جوان و رو به رشد اهمیت حیاتی دارد و نیاز شدید برای هدایت ذوق و سلیقه شعری آنها به سوی مسیر امروز شعر فارسی و بهویژه شعر پس از انقلاب اسلامی احساس میشود و با توجه به اینکه کتابهای درسی مدارس کاستیهایی در این زمینه دارد، در این کتاب نویسندگان بر آن شدهاند که سلسله بحثهایی ساده و با معیارهای امروز درباره شعر داشته باشند و آن را در اختیار علاقمندان قرار دهند. هدف از این سلسله نوشتهها، ارائه بینشی نوین و امروزی نسبت به شعر است.