کتابخانه مجازی ادبیات

نوشتاری که اکنون مورد ملاحظه قرار می گیرد با توجه به نیاز آموزشگاه های کشور به ویژه دبیرستانها برای بنیادگذاری کتابخانه های خود و اداره آن، به وسیله کتابداران مرکز خدمات کتابداری این موسسه آماده شده است و هدف آن تامین یک سلسله داده های زیربنائی و اساسی برای تاسیس و اداره چنین کتابخانه هایی میباشد. کوشش نویسندگان بر این بوده است که با در نظر داشتن شرایط و امکانات کنونی همراه با آینده نگری، مسائل فنی و گاه دشوار کتابداری را به گونه ای چکیده و آسان بازگو سازند تا اولیای آموزشگاهها چون آموزگاران، دبیران و مدیران که به سبب پیشه تربیتی خود به امور مربوط به کتاب و کتابخانه علاقه خاص دارند بتوانند ابزار نخستین برای وصول به هدف پدید آوردنو اداره چنین کتابخانه هایی را در دست داشته باشند.

مجموعه حاضر چهارده مقاله از استاد کاظم مدیرشانه چی است. بعضی از این مقالات در زمان انتشار برای فارسی زبانان تازگی و اهمیت بیشتری از این زمان داشته است، زیرا آن زمان درباره کتابخانه های اسلامی یا بعض عناوین این مقالات مستقلا مقاله یا کتابی به فارسی وجود نداشت و آنچه در مطاوی کتابها چون کتاب شریف (النقض) یا در تاریخ ادبیات فارسی یا کتب شرح حال علما و امثال آن آمده بود به اجمال و بدون ترتیب زمانی و تاثیر و تاثر هریک از دیگری ذکر شده که خوشبختانه در این باره بعدا کتابهایی مستقلا و یا از عربی به فارسی انتشار یافت که از لحاظ جامعیت و دیگر جهات چون دسته بندی کتابخانه ها به: عمومی و خصوصی و در بخش نخست "عمومی" به مساجد و مدارس و خانقاه ها و در بخش دوم "شخصی" به کتابخانه های امرا، وزرا، علما، و ...، قابل توجه و حاوی اطلاعات مهمی در این راستا است. منتهی هیچ نوشته ای نیست که واجد همه اطلاعات باشد. به علاوه که همه منابع در دست همه نویسندگان نبوده و نیست...

«تاریخ جامعه یهودیان ایران» از جمله منابعی است که به دست بنیاد فرهنگی «حبیب لوی» تهیه شده است و توسط «شرکت کتاب» منتشر شده است. این کتاب در ۱۱ بخش و ۱۸۳۵ صفحه در سال ۱۹۵۶ و در سه جلد به رشته تحریر درآمده است. جلد اول کتاب در همان سال و جلد دوم و سوم آن در ۱۹۶۰ انتشار یافت. هوشنگ ابرامی که مسئولیت تلخیص و ویراستاری کتاب را بر عهده داشته طی پیشگفتاری خاطر نشان ساخته که تلخیص این مجموعه به درخواست «حبیب لوی» نویسنده کتاب صورت گرفته و در نتیجه متن خلاصه شده این کتاب در ۶۲۲ صفحه و در سال ۱۹۹۷ م / ۱۳۷۶ ش. انتشار یافته است. این کتاب در سه جلد، منتشر شده است: جلد اول شامل دو کتاب است: کتاب اول: تاریخ مختصر عهد باستانی بنی‌اسرائیل تا ورود به ایران کتاب دوم: تاریخ یهود ایران از ابتدای ورود جمعیت بنی‌اسرائیل و یهود به ایران تا آخر سلسلۀ هخامنشی جلد دوم شامل دو کتاب است: کتاب سوم و کتاب چهارم: قسمتهایی از تواریخ بعضی از مللی که وابسته به تاریخ یهود می باشند، از ابتدای تسلط سلوکیدها در ایران تا انقراض سلسلۀ شاهنشاهان اشکانی و تسلط اعراب الی مقدمه حملۀ مغول جلد سوم شامل سه کتاب است: کتاب پنجم و ششم و هفتم: از زمان سلطان سنجر تا زمان محمدرضا شاه پهلوی

یکی از مسائل حساس در علوم کتابداری، تجزیه و تحلیل موضوعی در زبان فارسی است: چگونه با توجه به ترکیب و ساختمان زبان فارسی و با در نظر داشتن کیفیت‌هایی که خواننده ایرانی با آنها آشناست، فهرست موضوعی الفبایی را باید در این زبان به وجود آورد. در یک فهرست شماره‌های طبقه‌ای که نوعی زبان مصنوعی است، برای هر فردی گرچه در علوم کتابداری تخصص داشته باشد، به طور کامل و دقیق معلوم نیست. سرعناوین موضوعی نیز به دلیل درهم‌شکستن قواعد زبان طبیعی، یافتن موضوع موردنظر را دشوار می‌کند. ترجمه سرعناوین موضوعی از زبانی به زبانی دیگر کاری است بیهوده و دشواری‌زا، چه آنکه هر زبانی قواعد دستوری و واژه‌هایی خاص خود دارد. این کتاب درباره این موضوع به نگارش درآمده است.