دو سرزمين ايران و گرجستان از دير باز (از زمان ساسانيان تا دوره قاجار) با يکديگر ارتباط سياسي، اجتماعي و به ويژه ادبي و فرهنگي داشته و از اين رو برخي واژگان گرجي را در آثار شعرا و نويسندگان ايراني مشاهده مي‌کنيم، يکي از اين شعرا، خاقاني شرواني شاعر بزرگ قرن ششم است که در رباعيات خود به واژه گرجي « مويي» اشاره کرده، وي همسر گرجي داشته و به آبخازيا و تفليس هم رفت و آمد مي‌کرده، از اين جهت با زبان گرجي آشنايي داشته، «مويي مويي» گويش بومي با ريشه «مودي مودي» به معناي «بيا بيا» در زبان فارسي است. حکيم نظامي گنجوي شاعر قرن ششم نيز در مثنوي ليلي و مجنون راجع ـ به خصوصيات گرجي‌ها ترکيب «گرجي طره بر کشيده» را به کار مي‌برد. از سويي بسياري از واژگان فارسي نيز وارد زبان گرجي شده «نيست اندر جهان» که در زبان گرجي به صورت «نستان داريجان» بيان مي‌شود، در شرف نامه نظامي بدان اشاره شده است .جمعي از ايرانيان گرجي از دوره صفويه از سرزمين گرجستان به ايران کوچانده شدند و تحت تاثير فرهنگ و زبان منطقه خود قرار گرفته و به مرور زمان، زبان مادري خود را از دست دادند، از آن جمله به گرجي‌هاي روستاي گرجي محله بهشهر اشاره شده که در زمان شاه عباس صفوي به اين منطقه آمدند و پيرامون برخي اسامي و نام‌هاي فاميل برگرفته از زبان گرجي که در اين نواحي رايج است، تحقيقات ميداني توسط نگارنده صورت گرفته. از ديگر مسايلي که در اين طرح ارزيابي شده، وجه اشتراک در تلفظ واژگان فارسي و گرجي است مانند درفش = دروشا يعني، پرچم، ورزش = ورجي شي و...

منابع مشابه بیشتر ...

64806a023d694.jpg

زبان و ادب فارسی در جهان (گرجستان)

کیومرث امیری

زبان و ادبیات فارسی به عنوان دومین زبان جهان اسلام و زبان حوزه فرهنگ و تمدن ایرانی، با هزاران آثار گران سنگ در زمینه های مختلف ادبی، عرفانی، فلسفی، کلامی، تاریخی، هنری و مذهبی همواره مورد اعتنا و اعتقاد ایرانیان و مردمان سرزمینهای دور و نزدیک بوده است. این حضور و نفوذ حکایت از آن دارد که در ژرفای زبان و ادب فارسی آنقدر معانی بلند و مضامین دلنشین علمی، ادبی، اخلاقی و انسانی وجود د ارد که هر انسان سلیم الطبعی با اطلاع و آگاهی از آنها، خود به خود به فارسی و ذخایر مندرج در آن دل میسپرد. از این رو برای سازماندهی تقویت و توسعه زبان و ادب فارسی در خارج از کشور شورای گسترش زبان و ادبیات فارسی را بنیاد نهاده و شورا هم بر اساس وظایف محوله، ایجاد هماهنگی، سیاست گذاری هدایت و برنامه ریزی در باب زبان و ادب فارسی را وجهه همت خود قرار داده است. دبیرخانه شورا دست به اقدام پژوهشگرانه ای در زمینه شناخت آخرین وضعیت زبان و ادب فارسی در کشورهایی که فارسی به آن سرزمینها پا نهاد، زده است و این مهم در مدتی کوتاه جامه عمل پوشیده و نتیجه آن اینک به صورت تنظیم و تدوین پژوهشنامه هایی درباره کشورها با عنوان "زبان فارسی در جهان" انتشار می یابد. این دفتر جلد هشتم از این مجموعه است با عنوان " زبان و ادب فارسی در جهان، گرجستان

638233974eb39.jpg

آزادی و فرهنگ

مصطفی رحیمی

نوزده مقاله این دفتر در چهار مقاله کلی طبقه بندی شده اند: فرهنگ و آزادی، فلسفه و مسائل اجتماعی، مسائل مربوط به سوسیالیسم، و مساله روشنفکران. در بخش نخست درباره سیاست فرهنگی، نقش فرهنگ و رواداری در رشد دموکراسی، نقش مطبوعات، مفهوم نوآوری ادبی و اجتماعی و روند آزادیخواهی در کشورهای آفریقایی سخن گفته میشود. در بخش دوم بحثهایی درباره مرلوپونتی، مارکس و منتسکیو به میان می آید. بخش سوم به تحولات بلوک سوسیالیسم پرداخته روند تحولات را در کوبا و چین و شوروی دنبال می کند. بخش چهارم شامل دو مصاحبه است درباره روشنفکران و روابط آنان با مردم و قدرتها و ایدئولوژیها و مساله بحران هویت در آنان.