در این مقاله ضمن معرفی آراء دستورنویسان و زبانشناسان در مورد تکواژ جمع «– ها»، زمانواژههای جمع زبان فارسی را به دو گروه تقسیم میکنیم. در ادامه، ضمن تمرکز بر زمانواژههای دارای نشانه جمع «– ها»، ابتدا با استفاده از تعامل میان این گروه از زمان واژهها، از یکسو با سورها، و از سوی دیگر با عبارات استفهامی، نشان خواهیم داد که نشانه جمع «– ها» به زمانواژه میزبان خود ویژگی گروههای سور را میبخشد. سپس ساختاری را برای گروههای سور در زبان فارسی پیشنهاد میکنیم که در آن هسته اسمی زمانواژه که دارای مشخصه قوی [+ سور] است، باید در حرکت چرخهای خود ضمن عبور از هسته گروهشمار به هسته گروهسور متصل شود و این مشخصه قوی خود را در نحو آشکار بازبینی کند. این توصیف جدید از نشانه جمع «-ها» در چارچوب نظریه کمینهگرا و باتوجه به اصول دستور جهانی ارائه میشود.
این کتاب شامل مجموعه سخنرانیهای نوام چامسکی بنیانگذار دستور زایشی است که در سال 1986 میلادی در ماناگوا (نیکاراگونه) ایراد کرده است. چامسکی در این اثر به مسائل بنیادی مربوط به شر پرداخته و آن را در ارتباط با دانش زبان مورد بحث و بررسی قرار داده است. هدف از ترجمه این اثر، آشناکردن دانشپژوهان و دانشجویان علاقمند به زبانشناسی و علوم شناختی با بحثهای نسبتاً جدید چامسکی در قالب نظریه حاکمیت و مرجعگزینی است. اجتناب چامسکی از طرح مسائل پیچیده در این کتاب، در آن را برای خواننده آسان و وی را آماده مطالعه بحثهای تخصصیتر در این زمینه میسازد.
در این مقاله در بند 1 به معرفی و نقد تحلیل دبیر مقدم میپردازیم از آنچه وی آن را مبتدا در جملات بنیادی یا جملات ساده میخواند که حاصل حرکت نیست. در بند 2. به بررسی تحلیل ایشان از مبتدا در ساختهای حاصل از حرکت خواهیم پرداخت و مبتداسازی در ساختهای غیرارتقایی، ساختهای ارتقایی و تطابق نداشتن فاعل ارتقا یافته و فعل جمله ارتقایی را بررسی خواهیم کرد. در آن بند، نشان خواهیم داد که تلقی جابهجایی در ساختهای ارتقایی، به عنوان مبتداسازی، قادر به توصیف رفتار نحوی متفاوت عناصر جابهجا شده در ساختهای ارتقایی و تعلیل رفتار نحوی متفاوت عناصر جابهجاشده در ساخت غیرارتقایی و ارتقایی نیست.