جاحظ مانند ولتر، نویسنده سرشناس فرانسوی، ادیبِ فیلسوف است، یعنی بعد ادبی وی بر بعد فلسفی‌اش غالب است. او مانند سایر ادیبان و نویسندگان بزرگ جهان به همه علوم و معارف عصرش اعمّ از فلسفه و کلام و سیاست و اقسام و الوان آداب و ادیان و مذاهب اشراف داشته و در برخی از آنها ماهر و حاذق بوده و کتاب و رساله نوشته است. بزرگ‌ترین امتیاز جاحظ در میان نویسندگان عهد قدیم در این است که او مانند نویسندگان معروف عهد جدید و معاصر درباره واقعیّات زندگی و مسائل روز جامعه از قبیل برتری نژادی، اختلافات دینی و مذهبی و خصوصیات صنفی و حتّی اخلاق و رفتار افراد اندیشیده و به جامعه آرمانی و به‌اصطلاح مدینه فاضله عنایت نکرده است. او نمی‌خواسته در ذهن خود جامعه‌ای آرمانی بسازد و انسانها را به‌سوی آن سوق دهد، بلکه وجهه همّتش تنها شناختن و شناساندن جامعه موجود عصرش بوده است. او در تفکّرات و تأمّلات فلسفی خود نیز مانند فیلسوفان طبیعت‌شناس یونان پیش از سقراط درباره واقعیّات محسوس و ملموس اندیشیده و از تفکّر و بحث درخصوص کلیّات و انتزاعیّات ماورای حس و محسوسات خودداری کرده است. جاحظ نویسنده و فیلسوفی شاد و خندان بوده، به تمام شئون حیات عشق می‌ورزیده و مانند ولتر هم خود می‌خندیده و هم دیگران را می‌خندانده است.

منابع مشابه بیشتر ...

5ffeeccfb6cda.png

سفر به آرمانشهر (ایکاری)

اتین کابه

نویسنده در این کتاب که معروف‌ترین اثر اوست و آن را در سال 1840 به رشته تحریر درآورده است، عقاید خود را درباره زندگی همیاری و ایجاد یک جامعه ایده‌آل تشریح می‌کند. او این کتاب را با الهام از «آرمانشهر» اثر اجتماعی و سیاسی سرتامس مور به رشته نگارش درآورد و هدفش آن بود که ویژگی‌های یک جامعه آرمانی جهانی را باز نمایاند.

570814dee3a24.PNG

عمربن جاحظ (255 ـ 150هـ) (868 ـ 767 م) ادیب فیلسوف (بخش دوم)

محسن جهانگیری

جاحظ مانند ولتر، نویسنده سرشناس فرانسوی، ادیبِ فیلسوف است، یعنی بعد ادبی وی بر بعد فلسفی‌اش غالب است. او مانند سایر ادیبان و نویسندگان بزرگ جهان به همه علوم و معارف عصرش اعمّ از فلسفه و کلام و سیاست و اقسام و الوان آداب و ادیان و مذاهب اشراف داشته و در برخی از آنها ماهر و حاذق بوده وکتاب و رساله نوشته است. بزرگترین امتیاز جاحظ در میان نویسندگان عهد قدیم در این است که او مانند نویسندگان معروف عهد جدید و معاصر درباره واقعیّات زندگی و مسائل روز جامعه از قبیل برتری نژادی، اختلافات دینی و مذهبی و خصوصیات صنفی و حتّی اخلاق و رفتار افراد اندیشیده و به جامعه آرمانی و به‌اصطلاح مدینه فاضله عنایت نکرده است. او نمی‌خواسته در ذهن خود جامعه‌ای آرمانی بسازد و انسانها را به‌سوی آن سوق دهد، بلکه وجهه همّتش تنها شناختن و شناساندن جامعه موجود عصرش بوده است. او در تفکّرات و تأمّلات فلسفی خود نیز مانند فیلسوفان طبیعت‌شناس یونان پیش از سقراط درباره واقعیّات محسوس و ملموس اندیشیده و از تفکّر و بحث درخصوص کلیّات و انتزاعیّات ماورای حس و محسوسات خودداری کرده است. جاحظ نویسنده و فیلسوفی شاد و خندان بوده، به تمام شئون حیات عشق می‌ورزیده و مانند ولتر هم خود می‌خندیده و هم دیگران را می‌خندانده است.

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

570814dee3a24.PNG

عمربن جاحظ (255 ـ 150هـ) (868 ـ 767 م) ادیب فیلسوف (بخش دوم)

محسن جهانگیری

جاحظ مانند ولتر، نویسنده سرشناس فرانسوی، ادیبِ فیلسوف است، یعنی بعد ادبی وی بر بعد فلسفی‌اش غالب است. او مانند سایر ادیبان و نویسندگان بزرگ جهان به همه علوم و معارف عصرش اعمّ از فلسفه و کلام و سیاست و اقسام و الوان آداب و ادیان و مذاهب اشراف داشته و در برخی از آنها ماهر و حاذق بوده وکتاب و رساله نوشته است. بزرگترین امتیاز جاحظ در میان نویسندگان عهد قدیم در این است که او مانند نویسندگان معروف عهد جدید و معاصر درباره واقعیّات زندگی و مسائل روز جامعه از قبیل برتری نژادی، اختلافات دینی و مذهبی و خصوصیات صنفی و حتّی اخلاق و رفتار افراد اندیشیده و به جامعه آرمانی و به‌اصطلاح مدینه فاضله عنایت نکرده است. او نمی‌خواسته در ذهن خود جامعه‌ای آرمانی بسازد و انسانها را به‌سوی آن سوق دهد، بلکه وجهه همّتش تنها شناختن و شناساندن جامعه موجود عصرش بوده است. او در تفکّرات و تأمّلات فلسفی خود نیز مانند فیلسوفان طبیعت‌شناس یونان پیش از سقراط درباره واقعیّات محسوس و ملموس اندیشیده و از تفکّر و بحث درخصوص کلیّات و انتزاعیّات ماورای حس و محسوسات خودداری کرده است. جاحظ نویسنده و فیلسوفی شاد و خندان بوده، به تمام شئون حیات عشق می‌ورزیده و مانند ولتر هم خود می‌خندیده و هم دیگران را می‌خندانده است.

شرح حال/تک نگاری
مقاله
5671c170c8e2e.PNG

ابوالهذیل علاف؛ (226 - 135 ه = 840 - 752 م) فیلسوف معتزله

محسن جهانگیری

ابوالهذیل، اولین متفکر و متکلم مسلمان است که از طریق مطالعه ترجمه‌های عربی آثار فیلسوفان یونان از اصول و قواعد فلسفه اطلاع یافته و در مسائل فلسفی عصرش تأمل کرده و کتاب و رساله نوشته و به لقب باشکوه‌ «فیلسوف معتزله» مشهور شده است، اما آثار وی از بین رفته و آنچه ما از عقاید و افکارش می‌دانیم از نوشته‌های دیگران است. ابوالهذیل، متفکری نیرومند و جامع بوده. و علاوه بر مسائل کلامی به مسائل مربوط به انسان و طبیعت نیز اهتمام ورزیده و درباره اختیار و آزادی انسان و اجسام و اعراض و حرکت و سکون و سایر مسائل فلسفی اندیشیه و به اظهارنظر پرداخته است. او اولین‌ متفکری شناخته شده که در عالم اسلام از «جزء لایتجزی» و یا «جوهر فرد» سخن گفته و جسم را مرکب از جواهر فرد دانسته است. او علاوه بر قدرت و قوت اندیشه، مناظر و مجادلی بسیار نیرومند و قوی بوده و در این فن، کمتر کسی یارای برابری با وی را داشته است. ابوالهذیل پیروانی یافت که به «فرقه هذلیه یا هذیلیه» معروف شده‌اند.

شرح حال/تک نگاری پژوهش‌ها/پژوهش‌های عرفانی
مقاله