در اين مقاله، اسطوره ايراني نخستين جفت انسان، مشي و مشيانه، بررسي و نقش تغذيه در اين اسطوره در شکل‌گيري فرهنگ و ارزش‌گذاري مربوط به آن توضيح داده مي‌شود. با مطابقه صورت‌هاي مختلف، نشان مي‌دهيم که صورت آرماني تغذيه، در فرهنگ ايران پيش از اسلام، تغذيه گياهي و صورت متقابل و اسفل آن تغذيه گوشتي است. واسطه‌اي که ميان اين دو صورت متضاد در نظر گرفته شده است، تغذيه با شير و تخم مرغ است که نه غذايي گياهي‌اند نه غذايي گوشتي. بررسي منطقي که اين اسطوره در شکل دادن اين روند به کار مي‌گيرد هدف مقاله است.

منابع مشابه بیشتر ...

65f1a12f8f56b.jpg

غولهای غلات

دن مورگان

در پایان جنگ جهانی دوم، ایالات متحده آمریکا در تولید غلات مقام نخست را به دست آورد، بی آنکه آمریکاییان بخواهند برای احراز این مقام کوشش و تلاش خاصی کرده باشند. وزارت کشاورزی و «سازمان مواد غذایی زمان جنگ۲»، که بازرگانی غلات و سهمیه بندی تولید داخلی و توزیع مواد غذایی و غلات را در مدت جنگ زیر کنترل خود داشتند، نیازهای به غلات را در دوران پس از جنگ، بسیار کم برآورد کرده بودند. مسوولان با به خاطر آوردن تولید اضافی پس از جنگ جهانی اول، سیاست دیگری به کار بستند.در آخرین سال های جنگ اول، حکومت آمریکا عملیات «گازاهول۳» را آغاز کردند. هدف این عملیات عبارت بود از به کار بردن غلات به عنوان سوخت در لوکوموتیوها، همچنین دولت تقریبا همه ذخایر گندم خود را به دامداران فروخت. اما جنگ ۱۹۴۵ ۱۹۳۹، تقریبا همه کشاورزی اروپا و آسیا را نابود ساخته بود. زمین های کشاورزی فرانسه، ایتالیا و آلمان خیلی بیشتر از جنگ اول آسیب دیده بودند و در شهرهایی که بر اثر بمباران های پیاپی ویران شده بودند، هزاران نفر گرسنه برای یافتن یک لقمه نان دست نیاز به سوی سربازان دراز می کردند. برای مقابله با این وضع بسیار دشوار، به هوشیاری و کاردانی فوق العاده ای نیاز بود. دولت آمریکا، مقادیری پول و اعتبار در اختیار دولت های اروپایی قرار داد تا آنان بتوانند غذای موردنیاز مردم گرسنه خود را فراهم آورند. ولی تنها این وسیله کافی نبود، بلکه لازم بود آمریکا غلات لازم را برای پاسخ گفتن به این نیازها در روستاهای خود تولید کند. برای به انجام رساندن این منظور، دولت مامورانی به روستاها فرستاد تا میزان تولید را از راه دادن جایزه به روستاییان بالا برد. سرانجام، ایالات متحده توانست با مشکل مقابله کند: در سال های میان ۱۹۴۹ ۱۹۴۵، نیمی از مبادلات جهانی گندم به وسیله این کشور انجام گرفت. کشتی های مملو از غلات، به نام سازمان ملل متحد یا برنامه مارشال، مرتبا به سوی اروپا و آسیا در حرکت بودند و زندگی را برای صدها میلیون نفر مردم چین و ژاپن و آلمان و اوکراین و مجارستان و کره و فیلیپین و غیره قابل تحمل تر ساختند و از بروز قحطی در شهرها و روستاها جلوگیری کردند. تولید مواد غذایی در آمریکا، هم بر قدرت سیاسی این کشور افزود و هم باعث شد در اروپای غربی بی ثباتی اقتصادی پدید نیاید و نفوذ شوروی متوقف گردد. آیا در آن هنگام، از نظر آمریکا پیشرفت کمونیسم، خطری بسیار جدی بود؟ این پرسشی است که مورخان هنوز درباره آن گفت و گو می کنند و به آن پاسخ قطعی نداده اند. ولی در این امر شکی نیست که مواد غذایی آمریکا موجب گردید که غرب با مشکل اروپای شرقی روبه رو نگردد...

64a56706a9b58.jpg

فرهنگ اساطیر یونان

ف. ژیران

کتاب اساطیر یونان اثری است از ف. ژیران به ترجمه دکتر ابوالقاسم اسماعیل پور و چاپ انتشارات مکتوب. کتاب حاضر به معرفی اسطوره های یونانی که موجوداتی فرازمینی با ویژگی های شگفت آور بودند می پردازد و تحلیلی از تاثیراتی که این اسطوره ها بر فرهنگ بشری و ادب و هنر یونان و جهان برجای گذاشته اند ارائه می دهد. “اساطیر یونان” مطالبی درباره چگونگی پیدایش ایزدان و اطلاعاتی پیرامون ایزدان زمین، ایزدان قهرمان و اسطوره هایی چون آتنا، هرا، آپولن، هرمس، آرس، آفرودیت، پوزئیدون، ایزدبانوی جهان زیرین و… در اختیار می گذارد و داستان ها و افسانه هایی را که پیرامون آن ها وجود دارد ارائه می دهد.

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

568f84e583d1c.PNG

سیاوخش و بالدر: پژوهشی تطبیقی در اسطوره‌شناسی هند و اروپایی

بهار مختاریان

در این مقاله کوشیده شده است اسطوره ایرانی سیاوش با اسطوره اسکاندیناوی بالدر به طور تطبیقی بررسی شود. برای چنین پژوهشی دیگر شخصیت‌های این دو داستان، یعنی لوکی و افراسیاب نیز که شباهت‌های کارکردی بسیاری از خود نشان می‌دهند، در بافت داستان در نظر گرفته شده‌اند. نشان دادن همسانی‌ها و تفاوت‌های این شخصیت‌ها در داستان ایرانی برگرفته از بیت‌های شاهنامه است که در برخی از نمونه‌ها در ظاهر چیزی باز نمی‌یابند و تنها با تحلیل و تفسیر آنها می‌توان به بن‌مایه‌های اسطوره‌ای دست یافت. در آخر نویسنده مقاله نشان داده است که هم بالدر و هم سیاوش نمادهای ایزد گیاهی هستند که در اصل می‌توانند متعلق به الگوی بسیار کهن‌تر هندواروپایی باشند.

مشاهیر ادبیات فارسی/فردوسی/پژوهش درباره فردوسی فرهنگ و تمدن/اسطوره و فرهنگ پژوهش‌ها/پژوهش‌های تطبیقی
مقاله
5681a19f50be5.PNG

خاستگاه اسطوره‌ای نام سیاوش

بهار مختاریان

ریشه نام سیاوش با دو جنبه معنایی ارتباط دارد: اـ اسب سیاه، 2ـ درخت سیاه. اینکه چرا این دو معنا با نام سیاوش مرتبط‌‌‌اند به باورهای باز می‌گردد. در این نوشته از اسطوره‌های مشترک اقوام هند و اروپایی کمک می‌گیریم تا توضیحی برای نام سیاوش بیابیم.

مشاهیر ادبیات فارسی/فردوسی/پژوهش درباره فردوسی فرهنگ و تمدن/اسطوره و فرهنگ
مقاله