منابعی که در زبان فارسی راجع به ژانر موسوم به «داستانک» تالیف شده، به نسبت داستان کوتاه، بسیار اندک است. داستان نویسان ما به نوشتن داستانک بسیار کمتر از داستان کوتاه روی آورده‌اند در این مقاله، پس از تعریف نوع ادبی موسوم به «داستانک» نخست وجوه شباهت ساختار داستانک و داستان کوتاه تبیین گردیده و سپس عناصر این ژانر کمیاب، بر شمرده شده است. در بخش بعدی، تحلیل مبسوطی از داستانک «صفحه حوادث» نوشته داستان نویس معاصر علی قانع، به منزله نمونه‌ای موفق از این شکل ادبیات داستانی، ارایه گردیده است. در این تحلیل، استدلال شده که نویسنده با بهره‌گیری از توانمندی‌های این ژانر، توانسته است از برخی واقعیت‌های اجتماعی آشنایی‌زدایی کند و در واقع، این داستانک حکم تفسیری نقادانه از فرهنگ مسلط اجتماعی ما دارد که طی آن، نویسنده خو گرفتن به روزمرگی فاجعه و نیز رفتارهای خودمدارانه را مورد موشکافی نقادانه قرار می‌دهد.

منابع مشابه بیشتر ...

65e32907b8c91.jpg

هزار و یک حکایت

خلیل ثقفی (اعلم الدوله)

کتاب هزار و یک حکایت یکی از تالیفات مرحوم خلیل خان ثقفی است. ایشان در پاریس به مطالعه کتب مختلفی از آثار نویسندگان عربی، مراکشی، الجزایری، فرانسوی، ژاپنی، چینی، انگلیسی، آلمانی که حکایات را نوشته بودند نمود و مصمم گردید که با اطلاعات شخصی حکایات مختلفی را بهم درآمیزد و اندک اندک آنرا تا پانصد حکایت درآورد ولی با فرصتی که در مدت یک سال بدست آورد و شور و ذوقی که پیوسته در تدوین کتاب از خود ابراز می نمود کم کم حکایات گردآورده او از یک هزار تجاوز نمود و نام آنرا هزار و یک حکایت نهاد و پس از بازگشت به میهن حک و اصلاح مختصری نمود و نام آنرا هزار و یک حکایت نهاد و منتشر نمود...

65ce1bf3803b8.jpg

رقص مرغ سقا

محمد قاسم زاده

در این داستان پلیسی جنایی، احمد به همدستی سه نفر از دوستانش دست به آدم‌ربایی مسلح می‌زند .آنان، سرمایه‌داری به نام پرویز پازوکی را می‌ربایند .در این ماجرا احمد، راننده پازوکی را به قتل می‌رساند و در پی آن وقایعی رخ می‌دهد که داستان براساس آن شکل گرفته است.

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

58b269ac2fa16.PNG

تباین و تنش در ساختار شعر «نشانی»

حسین پاینده

شعر کوتاه «نشانی» در زمره معروف‌ترین سروده‌های سهراب سپهری است و از بسیاری جهات می‌توان آن را در زمره شعرهای شاخص و خصیصه‌نمای این شاعر نامدار معاصر دانست. این شعر نخستین بار در سال 1346 در مجموعه‌ای با عنوان حجم سبز منتشر گردید. بسیاری از منتقدان ادبی و محققان شعر معاصر «نشانی» را در زمره اشعار مهم سپهری دانسته‌اند و بعضاً قرائت‌های نقادانه‌ای از آن به دست داده‌اند.

پژوهش‌ها/پژوهش‌ در شعر و شاعران
مقاله
5841e4cd5e171.PNG

زمان و مکان در رمان

لاک گفته بود که هویت فردی عبارت است از هویت ضمیر خودآگاهی که از طریق استمرار در زمان جریان دارد؛ به عبارت دیگر، فرد به واسطه خاطره‌هایی که از افکار و اعمال گذشته‌اش دارد، با هویت مستمر خود ارتباط می‌یابد. هیوم نیز جایگاه منشأ هویت فردی را در مجموعه خاطره‌های فرد می‌دانست: « چنانچه خاطره ای نداشتیم، هرگز هیچ گونه تصوری از علیت نمی‌داشتیم و نتیجتاً تصوری هم از آن زنجیره علت و معلولی که نفس یا ذات ما را تشکیل می‌دهد، نمی‌داشتیم». این دیدگاه از خصوصیات رمان است؛ کندوکاو در شخصیت‌ آدمی، آن گونه که در نفوذ متقابل خودآگاهی گذشته و حال آن نشان داده می‌شود؛ موضوعی که بسیاری رمان‌نویسان از استرن گرفته تا پروست، به آن پرداخته‌اند.

پژوهش‌ها/نقد و نظریه ادبی پژوهش‌ها/پژوهش در ادبیات داستانی
مقاله