آلن تورن یکی از چهرههای مشهور فرانسوی در جامعهشناسی نومارکسیستی اخیر است که تعدادی از کتابها و مقالاتش به انگلیسی ترجمه شده است. یکی از مقالات بحثبرانگیز او به نام«آیا جامعهشناسی هنوز به مطالعه جامعه میپردازد» میباشد که در سال 1989 منتشر شده است. او در جامعه برنامهریزی شده یا فراصنعتی تخاصم اجتماعی جدیدی یافته که در آن فن سالاری و مدیریت در تخاصم با گروههای وسیعی از جامعه مانند کارگران قرار گرفتهاند. عقاید تورن از بعضی جهات با نومارکسیستهای دیگر نظیر سیرایت میلز و دارندورف تفاوت دارد. او با این نظر سیرایت میلز که قدرت در دست گروه کوچکی از نخبگان است موافق نبوده و معتقد است که دولت بخشهای بزرگ اقتصادی را اداره میکند و نمیتواند به عنوان ابزار سلطه نخبگان مورد مطالعه و تحلیل قرار گیرد. همچنین برخلاف دارندورف تغییرات اجتماعی را براساس طبقه و اقتدار تحلیل نمیکند. یکی از پیشفرضهای اساسی تورن این است که جامعهشناسی و جامعه تغییریافته و مفاهیمی چون نظم، اجماع و وحدت اجتماعی، دیگر برای جامعهشناسی مهم نیستند. آنچه برای جامعهشناسی مهم است؛ تغییرات اجتماعی، ماهیت قدرت و جنبشهای اجتماعی نوین از قبیل جنبشهای دانشجویان و اعتراضات ضدهستهای میباشد.
آثار ادبي از اساسيترين ابزارهايي است که ميتواند به مطالعات جامعهشناسانه کمک کند. گاه شرايط اجتماعي و فرهنگي جامعه به گونهاي است که نوع خاصي از ادبيات مورد توجه مخاطبان و مردم قرار ميگيرد. از اينرو، شناخت و بررسي ادبيات مورد توجه مردم به شناخت خواستههاي آنها، و در نتيجه ساختار کلي جامعه و گه گاه نقاط ضعف و نقصهاي فرهنگي آن کمک ميکند. اخيرا با پديده رمانهاي عامهپسند مواجهيم. رشد و رواج اين رمانها که در برخي مواقع نگراني منتقدان را نيز فراهم کرده، موجب اين سوال اساسي است که رمانهاي عامهپسند چه ويژگيهايي دارند که بر پرخواننده شدن آنها تاثير ميگذارد؟ در اين مقاله به مطالعه، تحليل و بررسي محتوايي، ساختاري و نشانهشناسي نمونههايي از رمانهاي عامهپسند که در دو دهه اخير جزو پرفروشترين رمانهاي ايراني بودهاند، پرداختهايم. در بخش نشانهشناسي، دويست رمان و در بخش عناصر داستاني و ساختاري، بيست رمان به اجمال مورد بررسي قرار گرفتهاند.
جامعهشناسی نویسندگان ایرانی هجدهمین جلد از مجموعه مطالعات ایرانی است که در سل 1985 به زبان انگلیسی در خارج از کشور منتشر شده و در واقع شمارههای 16 و 17 و18 مربوط به فصلهای بهار، تابستان و پاییز را شامل است. مجموعه مطالعات ایرانی نشریه «انجمن مطالعات ایرانی» امریکا محسوب میشود، که در مجلد قبلی خود، ادبیات و جامعه در ایران (شماره 15) به بررسی آثار صادق هدایت، صادق چوبک، ابراهیم گلستان، جلال آل احمد، فروغ فرخزاد، سهراب سپهری، طاهره صفارزاده و چند تن دیگر پرداخته بود.