ابوریحان بیرونی علاوه بر تسلط بر ریاضی، نجوم و جغرافیا، در فلسفه نیز صاحب تفکر بوده است. با دقت در اندیشه و رساله های او می فهمیم که وی در نحله های فکری مختلف از یونان تا هند تأمل کرده است. این جلد یادنامه بیرونی شامل مجموعه سخنرانی های انگلیسی و فرانسوی درباره این دانشمند ایرانی است. جلد نخست این مجموعه، مقالات فارسی را دربرداشته که در سال 1353 به طبع رسیده است. در کتاب حاضر، سی مقاله از محقیقین اروپایی و ایرانی فرآهم آمده است. این کتاب در تهران در سال 1354 برابر با 1976 میلادی به همت انتشارات شورای عالی فرهنگ و هنر به زبان انگلیسی و فرانسوی به طبع رسید.
مجموع مقالات پیرامون ادبیات و شعر نوشته برترین ادیبان و شعرا و نویسندگان معاصر که توسط زنده یاد ابراهیم زال زاده بنیانگذار و مدیر نشر ابتکار و بامداد گردآوری شده است: مجموعه مقالاتی از صفدر تقی زاده داریوش آشوری نجف دریابندری باقر پرهام احمد شاملو هوشنگ گلشیری م. آزاد احمد کسیلا فیروز شیروانلو مهدی اخوان ثالث سیمین بهبهانی ع. پاشایی و... فهرست: موسیقی زبان، عکس های یک شاعر، زیبایی چیست؟، نگاهی به ادبیات امروز آمریکای لاتین، جهان سوم در تکاپوی جهانی، یادی از بهرام صادقی، نگاهی به سه کتاب رضا براهنی و ...
فهرست شماره 19 عرفان ایران بدین قرار است: در قسمت مقالات هیجده شماره عرفان ایران، برده داری در اسلام از حاج نورعلی تابنده، حرم شاه ولی چگونه اداره می شده است از محمدابراهیم باستانی پاریزی؛ ارتباط تشیع، تصوف و ایران نزد هانری کربن از شهرام پازوکی؛ بررسی مواردی از آداب صوفیه از نظر فقهی از علی آقانوری؛ معرفی و دیدگاه و آثار کربن در زمینه کیمیای دوره اسلامی از رضا کوهکن؛ هنر سجاده: محتوا و رمز از اما کلارک ترجمه سیدمصطفی شهرآیینی؛ فلسفه عرفانی در اسلام از سیدحسین نصر و ترجمه داوود آتشگاهی.