«درد و رنج»، یکی از وجوه تراژیک زندگی، در کنار مرگ، تنهایی، آزادی و‌ گناه از مسائلی است که هر انسانی در زندگی با آن روبه‌روست. این مسئله در هنر و ادبیات به‌ویژه ادبیات زنانه به‌گونه‌ای بازتاب دارد که بررسی و تحلیل آن، نیازمند تحقیقی وسیع و جامع است. ازسویی‌دیگر، مقایسه ادبیات ملت‌های مختلف اعم از تطبیق انواع ادبی یا تطبیق آثار دو ماتن اعم از مؤلف یا شاعر، بیش از هرچیز می‌تواند به کشف نقاط مشترک اندیشه‌های بشر کمک کند و از سرچشمه جریان‌های فکری و هنری ادبیات ملت‌ها پرده بردارد. موضوع این جستار، بررسی اشعار دو شاعره تأثیرگذار معاصر یعنی فروغ فرخزاد و غاده‌السّمّان از دو ملیّت مختلف (ایران و عرب)، با توجه به ماهیت، مفهوم و مصادیق مختلف درد و رنج و با تأکید بر مسئله وجودشناسی درد و رنج است. این مقاله به بررسی «درد و رنج» در نگاه این دو شاعر زن معاصر در ساحت (محور)های چهارگانه «ماهیت‌شناسی»، «وجودشناسی»، «غایت‌شناسی» و «وظیفه‌شناسی درد و رنج» پرداخته و علل، انواع و راه‌های گریز از «درد و رنج» را در ساحت وجودشناسی، تحلیل کرده است.

منابع مشابه بیشتر ...

667c363d4eb46.jpg

جاودانه زیستن ، در اوج ماندن

بهروز جلالی

این کتاب در سه بخش فراهم آمده است: بخش اول، شامل کلیه آثار منثور فروغ فرخزاد، اعم از مصاحبه‌‌ها، مقالات، نامه‌ها و خاطره‌نگاری‌های اوست. در این بخش بسیاری از اندیشه‌های شاعرانه فروغ در جای‌جای نثر روشن او خود را می‌نمایاند. همچنین در نامه‌‌ها وخاطره‌نگاری‌های او می‌توان دنیای اندیشگی او را باز شناخت و از این شناخت در توضیح و تفسیر اشعار او بهره جست. نیز این بخش اسناد دست اولی از زندگانی فروغ به دست می‌دهد که با قلم و بیان خود او رقم خورده است. بخش دوم کتاب به مقالاتی که از دیرباز تاکنون درباره فروغ و هنر شاعری او نوشته شده اختصاص یافته است. در این بخش مقالاتی درج گردیده که می‌تواند گوشه‌ای از هنر شاعری و با زندگانی شاعر را روشن سازد. بخش سوم کتاب به سروده‌های شاعران محاصره درباره فروغ اختصاص یافته و کوشش شده تا مجموعه کاملی از مرثیه‌‌ها و ستایش‌های شاعران معاصر درباره افول زندگانی فروغ شعر معاصر درباره افول زندگانی فروغ شعر معاصر در این بخش درج گردد.

667c1f283c620.jpg

شناخت نامه فروغ فرخزاد

شهناز مرادی کوچی

شهناز مرادی کوچی(-۱۳۳۷)، پژوهشگر است. «شناخت‌نامه فروغ فرخ‌زاد»، به بررسی جنبه‌های مختلف آثار ادبی فروغ می‌پردازد. نویسنده در مقدمه کتاب آورده است:« از اواسط ۱۳۷۵ تحقیق دامنه‌‌داری درباره فروغ فرخ‌زاد و آثار او را آغاز کردم. بی‌‌اغراق همه آثار نظم و نثر او و نقدها و سوگ‌نامه‌‌هایی را که درباره او نوشته شده است جمع‌‌آوری کردم. پس از حدود سه سال مجموعه عظیمی از نقد و بررسی شعرهای فروغ، گفت‌‌وگوهای او، داستان‌های کوتاه، خاطرات، نامه‌‌ها، نقاشی‌‌ها، طراحی‌‌ها، دست خط‌ها و عکس‌ها و فیلم‌‌هایش و گزارش‌‌ها و اشعاری که در سوگ او نوشته شده است فراهم کردم. در آغاز، به هیچ‌‌وجه، قصد انتشار آن‌ها را نداشتم، اما، به‌‌تدریج، دریافتم که در لابه‌‌لای این مجموعه نوشته‌‌ها و یادداشت و نقدهایی، اعم از نظم و نثر، وجود دارد که بسیاری از دوستداران نسلِ متأخر فروغ و آثارش از وجود پاره‌‌ای از آن‌ها بی‌اطلاع‌‌اند. وقتی به فکر انتشار آن مجموعه افتادم بلافاصله دریافتم که بایستی حجمی بیش از پنج برابر مجموعه حاضر در نظر گرفته شود، که نه به لحاظ هزینه سهمگین چاپ مقدور بود و نه ضرورت انتشار همه آن مجموعه وجود داشت. بنابراین دست به گزینشی سخت و دشوار زدم، و مطالب جمع‌‌آوری شده چند بار از غربال ریزبافتی گذرانده شدند تا به حجم فعلی دست یابم».

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

58a08f0b5aaa2.PNG

مفهوم «درد و رنج» در نگاه شاعران زن معاصر (با تاكيد بر اشعار فروغ فرخزاد و سيمين بهبهاني)

مصطفی گرجی

«درد و رنج» به عنوان يكي از وجوه برجسته تراژيك زندگي، از مسایلي است كه هر انساني در زندگي خود با آن روبه روست. اين مساله در هنر و ادبيات به طور عام، و به طور خاص در ادبيات معاصر به ويژه شعر زنان به گونه‌اي منعكس شده كه بررسي و تحليل آن، نيازمند تحقيق وسيع و جامعي است. موضوع اين مقاله، بررسي اشعار دو شاعر برجسته زن معاصر يعني فروغ فرخزاد و سيمين بهبهاني با توجه به ماهيت، مفهوم و مصاديق مختلف درد و رنج و با تاكيد بر مساله وجودشناسي درد و رنج (انواع، علل و نتايج آن) است. نويسندگان در اين پژوهش ضمن اشاره به ماهيت و نتايج درد و رنج به مقايسه جنبه‌هاي وجودشناسي درد و رنج در اشعار اين دو شاعر مي‌پردازند؛ گفتني است زمينه اصلي بحث، تمرکز بر فلسفه وجودي درد و رنج در حوزه‌هاي انواع درد و رنج، علل درد و رنج و راه‌هاي رهايي از آن است.

پژوهش‌ها/پژوهش‌ در شعر و شاعران پژوهش‌ها/نقد و نظریه ادبی
مقاله
57d652df766d5.PNG

بررسي ماهيت و مفهوم درد و رنج در اشعار قيصر امين‌پور «دردهاي پنهاني»

مصطفی گرجی

يکي از شاعران برجسته معاصر ايران، که خلاقيت و آفرينندگي را با پژوهش و تتبع جمع کرده است و هم محافل ادبي و هم جامعه دانشگاهي، او را در زمان حياتش جدي گرفت، مرحوم قيصر امين‌پور است. مجموعه آثاري چون «گل‌ها همه آفتابگردانند»، «آينه‌هاي ناگهان» و ... به همراه آخرين دفتر شعري «دستور زبان عشق» گواهي بر ارزش آثار اوست که درباره اهميت اين آثار از زواياي مختلف مي‌توان سخن گفت. مولف پس از بررسي مجموعه دفترهاي شعري ايشان، مي‌تواند به جرات ادعا کند قيصر يکي از بزرگترين شاعران دو سه دهه اخير است که به مقوله انسان و مفاهيم مرتبط با آن از جمله درد و رنج بشري توجه کرده و در زندگي هنري و بلکه زندگي اجتماعي، درگير اين مفهوم و واقعيت بوده است. نگارنده در اين مقاله پس از بررسي ابعاد مختلف اين مساله و ماهيت و مفهوم درد و رنج در نظام حاکم بر انديشه و زبان امين‌پور، مجموعه اشعار او را در چهار بخش معناشناسي، وجودشناسي، غايت‌شناسي و شان اخلاقي درد و رنج، طبقه‌بندي، بررسي تحليل کرده است.

پژوهش‌ها/پژوهش‌ در شعر و شاعران پژوهش‌ها/نقد و نظریه ادبی
مقاله