گزیده ترانه های روستایی فارسی، همراه با ترجمه منظوم به ترکی آذری، که از نظر علاقمندان و مشتاقان این سروده های نغز و موزون خلقی می گذرد، بیش از آنکه بتواند نشانگر رویداد مترجم در ترجمه این ترانه ها به زبان ترکی آذری به حساب آید، می تواند بیانگر انس و الفتی باشد که نگارنده از دیرباز به مانند دیگر شیفتگان فرهنگ و ادب عامه با این دست آوردهای بدیع ذوق و احساس داشته ام. اشتغال مستمر به امر گردآوری نمونه های ادبیات خلقی آذربایجان و از آن میان "بایاتیها" و مقایسه و تطبیق گاه و بیگاه آنها با موارد همگون در ادب عامه فارسی و از آن میان ترانه های روستایی، یکی از سرگرمیهای ساعات فراغت و در عین حال مستمسکی برای زدودن ملال خاطر و پناه جستن به نوعی حسب حال در جوار این ریاحین عطرآگین بوده است. گزیده ترانه های روستایی با ترجمه ترکی آذری، یکی از ره آوردهای ناچیز این سیر و گشت در گلزار ترانه هاست. مسلما ترجمه کلام منظوم از زبانی به زبان دیگر کاری است نه چندان آسان. این کار از آن جهت آسان نیست که کلام، منظوم و به خصوص کلام منظوم خلقی، در هر زبان از نظر محتوا و بافت از یک رشته نازک خیالیها، ریزه کاریها، و گوشه پردازیهای فکری و بدیعی برخوردار است که چه بسا جابجایی آنها در زبانی به غیر از زبان اصلی به سهولت میسر نباشد. با وجود این، این ترجمه ها به همین صورت که هست تقدیم شیفتگان این گلهای صحرایی خوش رنگ و نگار می گردد.
این کتاب شامل بیش از هزاردوبیتی (ترانه) بومی گیلان با ترجمه روان و آوانویسی لاتین همراه با مقدمهای محققانه و سودمند است. در بخش دوبیتیها نخست به بررسی ویژگیهای آن از جمله وزن، قافیه، ردیف، ساختار لفظی و معنوی، مضامین، زیباشناسی و بیان و بدیع پرداخته شده و آنگاه ترانهها به ترتیب الفبا بر اساس آخرین حرف مصراع اول درج شده و تعداد دوبیتیها هزارتاست. در پایان نیز واژهنامهای شامل واژههای اصیل این دفتر با معنی فارسی و آوانویسی تدوین شده است.
خواجه نصیر جهرمی از اطبا و دانشمندان و از شاعران سده دوازدهم است؛ زادگاهش جهرم بوده و سالها در اصفهان نشو و نما یافته و سپس به شیراز آمده و به منصب طبابت کریمخان زند رسیده است. وی مسجد وکیل شیراز را طراحی و جهت قبلهٔ آن را تعیین کرد. میرزا نصیر درشیراز چشم از جهان فرو بست؛ اما درنجف اشرف به خاک سپرده شد. مثنوی پیر و جوان یکی از بهترین آثار منظومه میرزا نصیرالدین محمد جهرمی است. این مثنوی حاوی 304 بیت شعر از این اندیشمند فرهیخته این شهرستان در دوران صفویه است.
این کتاب در سال 925 هجری نگاشته شده است و ارزش یک اثر تاریخی را دارد؛ چون در آن بعضی موضوعات و مطالب تازه دیده میشود که در جای دیگر نیست و گاهی کمک به توضیح بعضی مطالب مبهم دیگر کتب میکند و همین بر ارزش این اثر تاریخی افزوده است. مطالب آن آنچه مربوط به تاریخ است از قبیل ذکر مکان و زمان عرفا و سلاطین و وزرا و امرای ایشان غالبا دارای اعتبار و صحیح است و آنچه مربوط به خوارق عادات و موضوعات دور از ذهن و تصدیق عدهای از اهل این زمان است، انعکاسی است از معتقدات آن زمان که در این اثر تاریخی باقی مانده است. طرز انشاء کتاب و اسلوب نثر آن خوب است؛ از غالب کتب نثری تاریخی قرن نهم هجری قمری کمتر نیست و بر اغلب آنها رجحان دارد.