کتابخانه مجازی ادبیات

این کتاب، پژوهشی است در واژگان، افعال و امثال، اصطلاحات درگاهی و دیوانی و ویژگی‌های طبقاتی، لغات و ترکیبات، آیات و احادیث، اعلام تاریخی و جغرافیایی، امثال و حکم، به همراه حوادث جریان‌های زمان نویسنده و نقشه‌های جغرافیایی تاریخی تاریخ بیهقی. بیشترین بخش کتاب به شرح بیش از 1200 علم جغرافیایی، تاریخی و اشخاص تاریخ بیهقی اختصاص داده شده است.

تاریخ بیهقی یا تاریخ مسعودی نام کتابی نوشته ابوالفضل بیهقی است که موضوع اصلی آن تاریخ پادشاهی مسعود غزنوی پسر سلطان محمود غزنوی است. این کتاب علاوه بر تاریخ غزنویان، قسمت‌هایی درباره تاریخ صفاریان، سامانیان و دوره پیش از پادشاهی محمود غزنوی دارد. نسخه اصلی کتاب حدود ۳۰ جلد بوده است که به دستور سلطان مسعود بخش زیادی از آن از بین رفته‌است. و از این کتاب امروزه مقدار کمی (حدود پنج مجلد) بر جای مانده‌است.

شمس قیس رازی، جستجوگر سده هفتم هجری، از هوشمندان‌ کم‌مانند تاریخ ادب ایران است. کتاب ارجمند او، المعجم فی معاییر اشعار العجم، تا به امروز در شناخت شعر در بلندای تنهایی مانده است. از سده هفتم تا روزگار نیما، همه ادیبانی که در شناخت شعر قلم‌ زده‌اند و پس از آن، همه ادیبان سنت‌گرا که به شناخت شعر پرداخته‌اند، جز بازنوشت مطالبی از المعجم، کار چشم‌گیری نکرده‌اند و شگفتا که این‌ کتاب، دست‌مایه نوگرایان هم بوده است و چه انتحال، سلخ و المام‌هایی‌ که در این بازنوشت‌ها و دست‌مایه‌گی‌ها روی داده! ما در این کار، به شناخت قافیه از دید شمس پرداخته‌ایم تا شاید، اندکی‌ از حقی که این مرد بزرگ بر ما هم دارد، گزارده باشیم.