کتابخانه مجازی ادبیات

جای افسوس است که ما از حیات مرحوم میرزاآقاخان کرمانی و تشبئات و عملیات سیاسی او چیز زیادی در دست نداریم جز آنچه چندین مولف از روی یکدیگر با فرق های جزئی استنساخ کرده و هیچ چیز تازه ای تتبع ننموده اند. بنابراین بهتر آن می دانیم که بجای اینکه در این تذکر سی ساله دوباره به نقل همان عبارات اکتفا کنیم به تشریح و تدقیق نظریات و افکار سیاسی و اجتماعی او داخل شده و بسیاری از مسایل را که در حق او تاریک است روشن نماییم. میرزا آقاخان از حیث سرنوشت نویسندگی خیلی شبیه به خیام است که آثارش بواسطه بغض و نفرت مخالفین متروک و بدون مطالعه آنها با تیر اتهامات به جهل و نادانی منسوب شده است. ولی همانطور که اینک پس از شش هفت قرن خیام میرود جای خود را در ادبیات و فلسفه مشرق و مغرب باز کند میرزاآقاخان هم روز به روز مشهورتذ می شود و یکی بعد از دیگری آثار و تالیفاتش به طبع میرسد و کم کم همان طبقات منوره که با او مخالف بودند مجبورند در اطراف او قلمفرسایی کنند...

...بیان احوال و شرح حال و آثار هر دانشمند و فیلسوف و نابغه ای تا آنجا که در دسترس است و به همان اندازه موجود است که ذکر مقدمات ظهوری و وجودی آن و در نتیجه در شرح حال رجال بزرگ علم و ادب و دانش و هنر احوال و افکار و آثار آنان چندان که در توان و امکان است باید شناسانده شود، و نقیصه این شرح حال به همت دانشمندان و دانش پژوهان و دانش دوستان مرتفع شود به آثار این نوابغ علم و هنر عشق ورزید و از طینت پاک و افکار آسمانیشان در هدایت و تکامل جوانان و نوجوانان و نسل نو مدد گرفت زیرا علما و دانشمندان توحیدی همه در صف انبیای عظام و اولیای الهی می باشند و به مصداق واعتصموا بحبل الله همه راهگشای ما بوده اند.

نویسنده در این كتاب به تحلیل مختصری از اوضاع اجتماعی ایران در زمان قاجاریه اشاره دارد. سپس به شهادت جان‌گداز میرزا آقاخان كرمانی، شیخ احمد روحی و میرزا حسن خان خبیرالملك كه در زمان ناصرالدین شاه و در راه آزادی ملت ایران تلاش می‌كردند و سرانجام در این راه به شهادت رسیدند، اشاره می‌كند.

عبدالعزیز بن محمد نسفی از عرفای برجسته سده هفتم هجری بود. او که از پیروان تحقیق علمی در مسائل مربوط به عقاید و تصوف به شمار می آید، بر فلسفه اسلامی نیز تاثیر بسیاری گذاشت. برخی از تالیفات او عبارتند از کشف الحقایق، الانسان الکامل (مجموعه رسائل)، مقصد الاقصی، زبدة الحقایق و منازل السائرین. نسفی در زبدة الحقایق به بیان عالم کبیر و عالم صغیر می پردازد. در کتاب پیش رو، پس از مقدمه و مطالبی درباره نسفی و تصوف، صوفیان و حکومتها مورد بحث قرار گرفته اند. سپس مطالبی در رابطه با متن کتاب زبدة الحقایق، فهرست کلی متن، متن اصلی در دو باب و تعلیقات مربوط به آن گنجانده شده است. این کتاب با تصحیح، مقدمه و تعلیقات حق وردی ناصری در سال 1363 و توسط انتشارات کتابخانه طهوری در دسترس عموم قرار گرفت.