هر ملتي به طور حتم از لحاظ ادبي داراي آثاري است که به عنوان برگ زريني در تاريخ آن ملت ميدرخشد و از افتخارات آنها محسوب ميشود. ولي بايد اذعان نمود که اين شاهکارها از جنبه خاصي شاهکار محسوب ميشوند، نه از همه ابعاد و جنبهها. اما تامل در نهجالبلاغه، گوياي اين حقيقت ميباشد که سخنان علي (ع) محدود به زمينه خاصي نيست چرا که او انسان تکامل يافتهاي در همه ابعاد وجود بشري است؛ شگفتي اين مطلب زماني دو چندان ميشود که خالق اين اثر نفيس، به ظاهر در هيچ کلاس درسي شرکت نداشته و از هيچ دانشمندي تلمذ ننموده است. در تاييد اين مطلب ميتوان به سخن ابن ابي الحديد اشاره کرد، که مينويسد: «فصاحت را ببين که چگونه زمام خود را به دست اين مرد سپرده است ... سبحانالله! جواني از عرب در شهري مانند مکه بزرگ ميشود، با هيچ حکيمي برخورد نکرده است اما سخنانش در حکمت نظري بالا دست افلاطون و ارسطو قرار گرفته است؛ با اهل حکمت عملي شرکت نکرده اما از سقراط بالا رفته است)شرح ابن ابي الحديد، ... ج 145:16). ولي در عمل زانوي ادب در محضر بزرگترين و حکيمترين معلم بشريت زده تا آنجا که پيامبر گرامي (ص) او را دروازه شهر علم خود دانسته است و اينجاست که به فرموده امام خميني (ره) بايد با جرات و شهامت گفت: و ما مفتخريم که کتاب نهج البلاغه از امام معصوم ما است.
سید رضی مولف نهج البلاغه کتابی است به زبان فارسی در شرح زندگانی سید رضی، نوشته حجت الاسلام علی دوانی از نویسندگان معاصر. مولف این کتاب را به مناسبت تشکیل کنگره هزاره نهج البلاغه در تهران در سال ۱۳۵۹ ش. به نگارش درآورده است. قرن چهارم هجری، عصر طلایی تاریخ اسلام به شمار میرود؛ عصری که دانشمندان بزرگ اسلام، شیعی، سنی، زیدی، اسماعیلی و... و حتی دانشمندان غیرمسلمان در عراق، مصر، سوریه، ایران و دیگر نقاط جهان اسلام، سرگرم درس و بحث و تالیف و تصنیف بودند و مرکز تمام تبادلات علمی، شهر بغداد بود. محمد بن حسین معروف به سید رضی یا شریف رضی در سال 359 هجری در بغداد به دنیا آمد. او از کودکی هوش و استعداد سرشاری داشت و در نهایت با تالیف نهجالباغه به امتیاز و شهرتی خاص دست یافت. او در محضر استادانی بزرگ به تحصیل صرف، نحو، قرائت، انساب، حدیث، کلام، فقه، اصول، عروض و... پرداخت به طوری که میگویند در بیست سالگی از تحصیل تمامی علوم متداول عصر بینیاز شد. سید رضی در سن 41 سالگی نهجالبلاغه را تالیف کرد و در سال 406 هجری در سن 47 سالگی درگذشت.
سخن و سخنوران، کتابی است نوشتهٔ بدیعالزمان فروزانفر در شرح احوال و نقد و سنجش آثار ۵۵ تن نامورترین شاعران پارسیگوی قرنهای سوم تا ششم هجری. سخن و سخنوران اولین بار در سالهای ۱۳۰۸ و ۱۳۱۲ در تهران به چاپ رسیدهاست.