کتابخانه مجازی ادبیات

"مردم‌شناسی ایران "اولین شماره از مجموعه حاضر، حاوی سلسله مقالاتی است از "سید علی اصغر شریعت‌زاده "در خصوص فرهنگ عامه، آداب و رسوم و انسان‌شناسی مردم نقاط مختلف ایران که با این عناوین به طبع رسیده است :سنت، نقاره‌خانه آستان قدس رضوی، آداب میزبان در اسلام، پوشاک محلی ایران، آلاچیق ترکمن، مسکن سنتی در سیستان و بلوچستان، ترانه‌های عامیانه میامی، و تعزیه .

اسطوره دده قورقود یکی از آثار برجسته کلاسیک است که در اوایل سده 19متن کهن از آن در یکی از کتابخانه‌های آلمان شناسایی شده و از آن پس پژوهش‌های مختلفی درباره این اسطوره صورت گرفته است .در این نوشتار ابتدا به اهمیت انسان شناختی و تاریخ کتاب یاد شده اشاره می‌گردد ;سپس پیشینه آفرینش، تدوین و چاپ این اثر معرفی می‌شود .مطلب بعدی کتاب بحثی است درباره چند شخصیت حماسی دده قورقود که در پی آن از جایگاه تاریخی و اجتماعی زنان "اوغوز "سخن به میان می‌آید .سبک ادبی و شیوه نگارش دده قورقود، و محتوای اسطوره‌ای کتاب و آثار جهان بینی‌های باستانی از دیگر مباحث این مجموعه هستند .

بعضی از منتقدان ادبی، از جمله ساختارگرایان عقیده دارند که بسیاری از زیبایی‌های آثار ادبی مربوط به شکل و ساختار آنها است و شاعران و نویسندگان بزرگ نه تنها خود اسیر واژه‌ها و محدودیت‌های زبانی نمی‌شوند، بلکه با قدرت و خلاقیت بی‌مانند خود، زبان و واژه را در اختیار خود قرار می‌دهند؛ به نحوی که حتی در مواقع لزوم، ساختار آن را بر هم می‌زنند و به نوعی ساختارشکنی می‌کنند؛ به طوری که می‌توان گفت به بازی با واژه می‌پردازند که نتیجه آن به وجود آمدن بسیاری از هنرمند‌یهای شاعرانه و آرایه‌های زیبای ادبی است. در این پژوهش به جای بررسی سنتی این آرایه‌ها که هر کدام را در تقسیم‌بندی جداگانه‌ای قرار می‌دهد، به صورت کلی مجموعه این هنرمندی‌ها را با عنوان کلی (بازی با واژه) مورد بررسی قرار داده‌ایم و از آنجایی که نظامی گنجوی، به عنوان یکی از استادان مسلم منظومه‌سرایی عاشقانه به نحو احسن از این هنرهای شاعرانه استفاده کرده است، دو منظومه خسرو و شیرین و لیلی و مجنون را مورد بررسی قرار داده نمونه‌هایی را نقل کرده‌ایم.