کتابخانه مجازی ادبیات

این اثر مجموعه ای است شامل بیست مقاله به قلم استاد عبدالحسین زرین کوب که هر مقاله به یک شاعر اختصاص دارد. از رودکی شروع می شود در ادامه به فردوسی، فرخی، منوچهری، ناصر خسرو، مسعود سعد، خیام، سنایی، انوری، خاقانی، نظامی، عطار، مولوی، سعدی، امیر خسرو دهلوی، ابن یمین، حافظ، جامی و صائب می پردازد و در نهایت به بهار ختم می شود.این مقالات به صورت مختصر اما نه با نادیده گرفتن مطالب حیاتی بلکه گزینش صحیح از میان آنان به نگارش درامده است و همین عامل اثر را برای علاقه مندان به آشنایی با شعر فارسی چه خواننده ی مبتدی و چه حرفه ای جذاب کرده است. او با استفاده از نسخه های موجود آثار و تذکره های نوشته شده درباره ی این شاعران و با نظر به شرایط سیاسی اجتماعی دورران حیات شان به بررسی اشعار و زندگی آنها می پردازد. با کاروان حله کتابی است که می تواند شناخت ما را از این بزرگان و آثارشان ارتقا ببخشد.

موضوع کتاب مشاهیر نیشابور شهر قلمدانهای مرصع، سرگذشت حدود ششصد نفر از مشاهیر شهرهای نیشابور اسفراین، سبزوار، قوچان، کاشمر، تربت حیدریه، تربت جام، خواف و باخرز است و به قلم فریدون گرایلی تالیف شده و در سال 1377 منتشر شده است.

عنوان اصلی کتاب عشق اصطرلاب اسرار خداست "مشارق انوار القلوب و مفاتیح اسرار الغیوب" است که توسط عبدالرحمن بن محمد الانصاری نگاشته شده است. آنچه در پى خواهد آمد، شرح کوتاهى از یکى از ارکان و اصول مهم عرفان، یعنى وصف«عشق و عشق ورزى‏ هاى»بزرگانى است که مستانه به همه آیات الهى و در عین حال به یک مبدأ عشق مى‏ ورزیدند. آنان که بدین پایه از محبت دست یازیدند، در حقیقت«اصطرلابى»براى مکاشفه و تبیین اسرار و رموز ماوراء طبیعت، به دست آوردند که به وسیله آن توانستند به شرح و تفسیر اسرار قرب خداوندى بپردازند و با استمداد از این ابزار، به اسرار عالم هستى پى ببرند. البته، پر واضح است که عشق براى ایشان در حکم ابزارى معنوى بود که دوگانگى‏هاى صورى ناشى از وهم و جهل و حجاب را مى ‏زدود و آینه قلبشان را چنان جلا مى‏ داد که در اوج عشق ورزى، با پر عشق به پرواز درآمده و فارغ از همه چیز حلاج ‏وار، مستانه، سرود عاشقانه«انا الحق»سر داده و پای کوبان براى ترسیم معاشقه میان عبد و رب، به سوى مسلخ شتافته و یا از فرط محبت، همچون ابو یزید بسطامى«لیس فى جبتى سوى الله»را به بهاى اتمام ارتداد و زندقه، در حال وجد و خلسه بر زبان مى‏ راندند:این همه در پرتو حب الهى میسرشان گردید و به حق مصداق ‏«والذین آمنوا أشد حب الله»} واقع شدند. فهرست کتاب شامل این عناوین است: باب اول- در طریق رساننده ی جان های پاک به محبت حقیقی؛ باب دوم- در ذکر محبت و معانی آن؛ باب سوم- در اقسام محبت جنسی و نفسی؛باب چهارم- در معنی جمال و کمال و ...؛ باب پنجم- در محبت معنوی ...؛ باب ششم- در اقسام محبان؛ باب هفتم- در مقامات سالکان و احوال عارفان؛ باب هشتم- در درجات و اصلان؛ باب نهم- در ذکر اجمالی عشق و ...؛ باب دهم- در فضایلی که نفس از طریق محبت کسب می کند

این اثر شاهکار احمد غزالی است و نثر شاعرانه و زیبای آن بر شهرت رساله افزوده است. موضوع آن عشق است. «این حروف مشتمل است بر فصولی چند که به معانی عشق تعلّق دارد؛ اگرچه حدیث عشق در حروف نیاید و در کلمه نگنجد». در این اثر، عشق بشری یا الهی مطرح نیست، بلکه سخن از ماهیّت و احوال و اغراض عشق است. کتاب به 75 فصل کوتاه تقسیم شده است. روشی که ریتر در تصحیح این اثر به کار برده، روش التقاطی است. با وجود اینکه بعضی از نسخه‌های او قدیمی و متعلق به قرن هفتم بود، ولی هیچ‌یک از آنها در حدی نبود که بتواند نسخه اساس قرار گیرد. اهمیت کار ریتر در این بوده که این روش را درست و بجا و در کمال دقت و مهارت به کار برده است.