در ادبیات معاصر تاجیک آثاری که براساس روایت و اساطیر نوشته شده‌اند، بسیار دچار آمده‌اند و نویسندگان زیادی به خلق آثار براساس روایت‌ها و افسانه‌های قدیمی خلق تاجیک پرداخته‌اند؛ لیکن از همه بیشتر م. میرشکر اساطیر و روایات و افسانه‌های خلقی را برای ترغیب سنت‌های عالی اخلاقی، اجتماعی و سیاسی، وطن‌پروری و انسان‌دوستی، و اتحاد و یگانگی استفاده کرده است و داستان قشلاق طلایی گواه روشنی بر این اندیشه است. از روی مندرجه اساطیری سوژه این داستان به حکایت جَمبُل مستان حماسه خلقی تاجیک، کوراوغلی، شباهت دارد. تکیه بر فولکلور نیز کم‌و‌بیش در آثار ادیبان عصر بیست تاجیک دوام کرده که در ایجادیات م. میرشکر از همه بیشتر ادامه یافته است. از سال‌های سی در آثار میرشکر مثل و مقال و عبارت‌های خلقی فراوان استفاده می‌شوند که از یک طرف تأثیر آموزش سنت‌های ادبیات شفاهی و از طرف دیگر طلبات ادبیات نو است. شاعر بعد از آن تا سال‌های هشتاد قرن بیستم به حکمت‌آموزی روی آورده است. این رویه از داستان لوای ظفر آغاز شده و در داستان عصیان خرد به درجه بلند رسیده است. روی آوردن میرشکر به ادبیات شفاهی و گویش‌ها باعث شده است که زبان برخی از آثار شاعر با زبان گویشی آمیخته شود که این از خصوصیتی منفی به‌حساب می‌آید. خلاصه سخن آنکه میرشکر طرفدار نگه داشتن بهترین سنت‌های ادبیات کلاسیک و به آن موافق کردن سنت‌های ادبیات شفاهی، ادبیات جهان و روس بوده است.

منابع مشابه بیشتر ...

617ff8aa6393d.jpg

داستان نامه بهمنیاری

احمد بهمنیار

داستان‌ نامة بهمنیاری، عنوان مجموعه‌ای است از مَثَل‌های عامیانة فارسی گردآوردة احمد بهمنیار. کتاب در یک جلد ، شاملِ یک مقدمه، یک دیباچه و 32 فصل تدوین شده است. دیباچة کتاب نوشتة گردآورندة مجموعه و شامل تعریف و تحقیقی در بارة مَثَل، تشبیه و تمثیل و چگونگی گردآوری مثل‌ها است. « داستان‎‌ نامه بهمنیاری » دارای 6016 مَثل است. با وجود این تعدادِ انبوه از مَثل، هر قدر هم كه اهل مطاله آثار ادبی باشیم، باز طبیعی است كه شمار بسیاری از این مثل‌ها را حتی یك بار هم نشینده باشیم. این، خود ارزش دیگر این كتاب را برای ما عیان می‌كند؛ چه بسا اگر بزرگانی چون احمد بهمنیار یا علی‌اكبر خان دهخدا به جمع‌آوری مَثل‌هایی كه در چندین دهه گذشته بر زبان مردم روستاها و شهرهای دور و نزدیك این سرزمین رواج داشتند، كمر همت نمی‌بستند و آن‌ها را در كتاب‌های خود ثبت نمی‌كردند، امروز بخش عمده‌یی از این مثل‌ها نیز در صندوقِ سینه مردمانی كه امروز در خاك خفته‌اند، تا ابد محبوس می‌ماندند. مثل‌ها در 32 فصل به ترتیب حروف الفبا تنظیم و آورده شده‌اند. بهمنیار فایدة بررسی و مطالعة مَثَل‌ها را آگاهی از شیوة زندگی اجتماعی و انفرادی مردم و دریافت درجة تربیت و تمدن و پایة ترقی و تنزل و چگونگی عقاید و احساسات آنان می‌داند.از ویژگی‌های بسیار مهم كتاب «داستان‌نامه بهمنیاری» این است كه در این اثر ریشه پیدایش و به‌اصطلاح، مأخذ شماری از مثل‌های ادبیات فارسی شرح داده شده است.

616c0eced7706.jpg

واژه نامه محرم (کاشان)

علی اصغر شاطری

عزاداری و سوگواری سید‌الشهدا (ع) در شهرستان کاشان با شماری از سنتها، آداب و رسوم همراه است و ابداعات و ساخته‌هایی در عزاداری سنتی کاشان وجود دارد. مانند: عزاداری و روضه‌خوانی ایام محرم، چگونگی حرکت دسته‌ها و هیئتها، نوحه‌سرایی، مرثیه‌خوانی، پرده‌خوانی و ...در کتاب، علاوه بر پیشینه‌ی سوگواری ایام محرم در کاشان، چگونگی مراسم و سنت عزاداری در کاشان، همراه با اشعاری چند بازگو شده است. هدف از تدوین فرهنگواره محرم ارائه دانستنیهای لازم برای علاقمندان به فرهنگ عامه (فولکلور) بوده است.