کتابخانه مجازی ادبیات

تا آنجایی که می‌دانیم تاکنون کتابی که موضوع زندگینامه ها و سیر (سیره ها) را در ادبیات عرب بررسی کرده باشد تالیف نشده است. علی رغم اهمیت موضوع و شدت بستگی آن با پیشرفت تدوین تاریخ اسلامی که از زمان تدوین مغازی و سیر آغاز و با تالیف سیره پیامبر و کتب طبقات ادامه یافته و از شرح حال هیچ صاحب علم، فن، یا پیشه ای باز نمانده است، و اکنون به جایی رسیده که می توان میراث ادبی اعراب را در این باب غنی تر و و سیعتر از میراث غرب شمرد. در واقع اعراب و مسلمانان به نگارش زندگینامه های بزرگان و دانشمندان توجه بسیار داشتند و برای پیشرفت این هنر فعالیت بسیار کردند، و در طبقه بندی و ترتیب آنها تنوع بسیار به کار بردند که خواننده شرح آن را در این کتاب خواهد خواند. ادبیات عرب از نگارش سیر که خود نوعی زندگینامه اما مفصل و جداگانه است نیز غافل نماند که از ان جمله اند "سیره ابن طولون" اثر بلوی و "سیره صلاح الدین ایوبی" اثر ابن شداد. عصر حاضر در برابر این هنر که در ادبیات عرب قدیمترین مکان را دارد، بدون واکنش نماند و زندگینامه نویسان معاصر تحت تاثیر روشهای غربی، از نظر تجزیه و تحلیل شخصیتها و بیان تاثیر عوامل روحی و اجتماعی در آنها، به این هنر رنگ و جلوه ای دیگر بخشیدند. زندگینامه نویسان با مطالعه شرایط زمانی و اجتماعی صاحبان ترجمه از نظر میزان تطبیق آنان با محیط خود و همچنین با مقابله روایات برای روشن شدن حقیقت، و با درنظر گرفتن سبک نگارش و شیوه بیان مطالب به صورتی که بتواند تصویری واقعی از حقایق ارائه دهد به تالیف زندگینامه ها پرداختند...

از لحظه‌ای فلسفه پوزیتیویسم رابطه انسان و ماوراء را مردود اعلام کرد و میان علوم و فلسفه و تاریخ جدایی افکند و برای فرآیند رشد شعور بشر، دوره دیگری را تصور و پیشنهاد کرد، تا اکنون تمدن غربی از داخل و خارج مرزهای جغرافیایی خود شاهد واکنش‌های مثبت و منفی متعددی به این طرح و منش خود بوده است. مکتب تاریخ نگاری «اَنال» یکی از آن مخالف خوانی‌ها و مغایراندیشی‌های قابل توجهی است که در فرانسه در حوزه علوم انسانی نسبت به این جریان غالب پوزیتیویستی شکل گرفت. شاید،«مکتب تاریخ‌نگار کل‌نگر» ساده‌ترین تعریف این جنبش باشد. به دیگر سخن، بررسی همبسته اقتصاد و سیاست و ادبیات و علم و فلسفه و هنر و دین در یک دوره، و کشف رابطه افکار فردی و شعور جمعی و بالعکس در همان دوره و همچنین نگارش «تاریخ روانشناختی» و یا «روانشناسی تاریخی» از جمله مواردی است که در آغاز، منظور نظر این جنبش بود و تاکنون با همین روش، آثار بسیار ارزنده‌ای را در حوزه فرهنگ و تاریخ‌نگاری پدید آورده‌اند.