اهمیت مطالعه تاریخ زبان‌های ایرانی تا آن حد است که از روی آن وقاعدی برای مطالعه مراحل تحول زبان‌های دیگر نیز می‌توان دریافت. این کتاب تنها به دوره اول زبان فارسی دری اختصاص دارد؛ یعنی از آغاز تا استیلای مغول و کمی پس از آن. بنای این کتاب بر سه جلد گذاشته شده است. جلد اول شامل سه باب است. باب نخستین به ذکر اصول و کلیاتی اختصاص یافته که دانستن آنها برای فهم مطالب باب‌های بعدی ضروری است. باب دوم متضمن اطلاعاتی است درباره زبان‌های ایرانی باستان و ساختمان آنها و زبان‌های غیرایرانی که در این سرزمین رایج بوده و کم یا بیش در تحول زبان‌های ایرانی تأثیری داشته‌اند و سپس شناختن زبان‌های ایرانی میانه و ساختمان صرفی ـ نحوی بعضی از آنها که به زبان‌های ایرانی جدید، خصوصا فارسی دری منتهی شده است. از نظر تاریخی این باب به استیلای اسلام در ایران پایان می‌پذیرد. باب سوم با بحثی درباره وضع زبان‌ها و گویش‌های ایرانی در دوران اسلامی آغاز می‌شود و تحول واک‌ها را از مرحله باستان تا امروز نشان می‌دهد و آنگاه به اجمال دوره‌های سه‌گانه فارسی دری را از کهن‌ترین زمان بعد از اسلام تا امروز و سرانجام روش تحقیقی این کتاب و اصول این روش را بیان می‌کند.

منابع مشابه بیشتر ...

6485b0324e1d4.jpg

فرهنگ نویسی فارسی در هند و پاکستان

شهریار نقوی

فرهنگ ‏نویسی کاری دقیق، صبرآزما، پرزحمت و پیچیده به شمار می ‏آید؛ ولی فرهنگ ‏نویسان فارسی در هند با دلایل گوناگون همت بدان گماشته‏ اند و در این کار سترگ نامهای پرآوازه را برای خودشان حفظ نموده ‏اند. در رگ‏ویدا آمده است: «نیاکان پارسیها با هندیان پیوند و ارتباط داشتند.» پرفسور مکس میلر(MILLER) عقیده داشته است که: «نیاکان پارسیهای نخستین درهندوستان زندگی می‏کردند و پس از آن به ایران و قندهار هجرت کردند.»

637e357017ab3.png

فرهنگ گویشی خراسان بزرگ

امیر شالچی

گویش خراسانی از گویش‌های اصیل و مهم زبان فارسی است که به سبب کثرت مردمانی که بدان سخن می‌گویند و نیز به سبب پایگاه محکمی که زبان فارسی همیشه در خطه خراسان داشته است، شناخت آن بایسته و سودبخش است. بسیاری از واژه‌هایی که در گذشته بخشی از گنجینه زبان فارسی را ساخته‌اند، امروزه در زبان روزمره کاربرد خود را از دست داده‌اند؛ اما در گویش خراسانی هنوز رواج دارند و زنده و کارساز مانده‌اند. میان آنها واژه‌های رسا و زیبا و مفیدی به چشم می‌خورند که امروز هم می‌توانند به کار آیند و بر غنای زبان بیفزایند. این کتاب به همین انگیزه‌ها فراهم آمده است. واژگان این فرهنگ عامیانه و گفتاری‌اند. واژگان خارجی رایج در پارسی خراسان در این فرهنگ کمتر آمده است.

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

6480a7bbc8de4.jpg

هفتاد سخن - جلد چهارم

پرویز ناتل خانلری

مجلد چهارم مجموعه هفتاد سخن با نام شیوه های نو در ادبیات جهان، سراسر به داستان‌نویسی و نوپردازی در شعر معاصر اروپا و آمریکا و آسیا اختصاص دارد و در آن مکاتب ادبی قرن بیستم، اعم از فوتوریسم، سورآلیسم، دادائیسم، کوبیسم و عموما مدرنیسم، تعریف و تشریح و بررسی شده است. دکتر خانلری که خود از نادره های روزگار ما در نقد علمی و یکی از مطرح ترین مکتب‌شناسان چند دهه اخیر است، در این مجلد که مشتمل است بر 3 بخش، با ده ها گفتار و نمونه‌های فراوان از داستان‌های کوتاه و شعرهای معاصر فرانسه، شوروی (بخش اروپایی و بخش آسیایی) انگلستان، آمریکا، آلمان، اتریش، اسپانیا، پرتقال، ایتالیا، یونان، اروپای شرقی، هند، چین، ژاپن و خاور دور الگویی ارایه کرده است برای همه کسانی که سالک و مشتاق این راهند

تاریخ ادبیات
کتاب
6480a186458a4.jpg

هفتاد سخن - جلد سوم

پرویز ناتل خانلری

مجلد سوم از کتاب هفتاد سخن با نام ویژه از گوشه و کنار ادبیات فارسی، با تنسیقی آراسته، مشتمل است بر 4 بخش نکته هایی از ادبیات قدیم، نثر فارسی معاصر، از خاطرات ادبی، دکتر خانلری درباره صادق هدایت و تفنن های ادبی در بخش نخست نظریات و نقدها و گزارش های مولف پیرامون ادب پیش از اسلام، شاهنامه و شاهنامه پژوهی، داستان بیدپای (کلیله و دمنه نویافته)، و 13 شاعر بنام – عبید طنزپرداز تا حافظ تصویرساز، و نیز مباحثی درباره موسیقی و موسیقی دانان قدیم ایران آمده است. بخش دوم به بررسی شعر و نثر معاصر ایران و نقد داستان رنگین کمان وانداواسیلوسکایا تخصیص یافته است و بخش سوم به نگرش استاد خانلری درباره شخصیت اجتماعی صادق هدایت و آثار ادبی او اختصاص دارد. که بسیار خواندنی ااست. در بخش چهارم سه تفنن و طنز ادبی گرد آمده است. با نام های سفر هشتم سندباد، سرگذشت ماه و قصه اسب شا؛ که به ویژه در این قصه طنزآمیز مبانی اجتماعی و سیاسی اندیشه های دکتر خانلری نهفته است و پیداست که او رسم رسوبات تحکیم یافته، نه تنها با حاکمیت های سیاسی توتالیتر سر سازگاری نداشته، بلکه از هواخواهان برابری نیز بوده است. ما درنگ بر این قصه نوپرداخته را به همه نظریه پردازان و غمخواران مسایل اجتماعی توصیه می‌کنیم.

نثر
کتاب