کتابخانه مجازی ادبیات

گزیده ای از ترجیح بند منتخب از دیوان ناجی سروده فقیر خاکسار متخلص به ناجی که در سال 1352 منتشر شده است

کتاب حاضر شرح قصاید منتخب خاقانی بر اساس نسخه دکتر ضیا‌الدین سجادی است .این اشعار در سوگ فرزند، همسر، عم، پسر عم و مقتدای او امام محمد بن یحیی شافعی سروده شده‌اند .در اثر حاضر پس از شرح زندگی خاقانی این مطالب عنوان شده است 1 : معرفی قصیده به همراه معنی لغات، اصطلاحات و استشهاد به نظم و نثر فارسی 2 ; توضیح تلمیحات و اشاره به نکته‌های بلاغی و دستوری 3 ; توضیح مفهوم بیت به همراه معنی مورد نظر شاعر 4 ; پاره‌ای توضیحات حاشیه‌ای به دنبال معنی ابیات; صفحات پایانی به فهرست منابع، آیات قرآنی، احادیث و روایات اختصاص دارد.

موضوع کتاب مختصری از زندگانی سیاسی سلطان احمدشاه قاجار است به ضمیمه چند پرده از زندگانی داخلی و خصوصی او. نویسنده در این کتاب فقط به مسائل سیاسی و اجتماعی دوران احمدشاه نپرداخته و تا آنجا که لازم بوده به پیروی از روش علمی امروزی مورخین غرب، به زندگانی خصوصی احمدشاه نیز توجه داشته و آن اندازه از جریان زندگانی ایشان را که مرتبط با زندگانی سیاسی او بوده است، نقل کرده و از شرح کامل جزئیات زندگانی عمومی و اجتماعی و سیاسی وی خودداری کرده است؛ به این دلیل که نویسنده شرح حال کامل زندگانی احمدشاه را از سال 1298 خورشیدی به بعد در کتاب کودتا و مجلدات بعد از آن در حین ذکر تاریخ معاصر آورده و در این کتاب بیشتر قصد بر این بوده که به وقایعی که علت عزل احمد شاه است و اینکه مشارالیه چگونه پادشاهی بود پرداخته شود و با این کتاب یک سلسله اطلاعات و اسناد تاریخی سودمند را که بهترین درس عبرت از تاریخ معاصر می‌باشد را در اختیار علاقمندان قرار داده است

میرزا محمد فرزند محمدابراهیم یزدی از شاعران و روزنامه‌‌نگاران آزادی‌خواه و دموکرات صدر مشروطیت است. فرخی در اوان جوانی به سرودن اشعار سیاسی – اجتماعی با مضامین بکر و بی‌‌سابقه پرداخت. فرخی یزدی تمام عمر خود را به طور جدی علیه ظلم و ستم زورگویان مقاوت ورزید. در نوروز سال ۱۳۲۷ یا ۱۳۲۸ هجری قمری، فرخی شعری تند، خطاب به فرماندار یزد ساخت و در دارالحکومه خواند و ضیغم‌ الدوله ‌قشقایی حاکم یزد دستور داد دهانش را با نخ و سوزن دوختند و به زندانش افکندند. فرخی پس از آزادی از زندان، یزد را به مقصد تهران ترک گفت و در آنجا مقالات و اشعار مهیجی را درباره آزادی و بر ضد استبداد و زور و زورگویی در جراید به نشر سپرد و توجه طبقات رنج‌ کشیده ایران را بخود جلب نمود. آثار فرخی از لحاظ ارزش ادبی مورد توجه و ستایش فرهنگیان و ادیبان پارسی‌زبان و استادان دانشگاه‌های بزرگ هندوستان و در نظر خاورشناسان یکی از مفاخر ادبی معاصر به شمار می‌رود. هنگامی که فرخی غزل معروف خود را سرود، مورد استقبال تمام شعرای پارسی‌زبان واقع گردید. در سال ۱۳۱۶ او را محاکمه و ابتدا به ۲۷ ماه زندان ‌محکوم کردند. در دادگاه تجدیدنظر مدت زندان وی به سه سال افزایش یافت و سرانجام در طی همان سه سال در بیمارستان زندان به سال ۱۳۱۸ پس از شکنجه و آزار فراوان درگذشت.