در این مجموعه نخست مختصری از شرح حال حاج شیخ عبدالسلام تربتی بیان شده سپس گزیده ای از سروده های مولف در موضوعات مختلف اجتماعی عرفانی و مذهبی فراهم آمده است
از شرح حال شاعر بزرگ تبریز حکیم قطران به علت بعد زمان و نبودن مدارک کافی اطلاع صحیحی در دست نداریم. از طرفی تاریخ آذربایجان هم از اوائل شیوع اسلام تا قرن سوم و چهارم هجری به قدری تاریک است که به هیچ وجه از سلاطین و حکمدارانی که در آن دوره در این سرزمین فرمانروایی داشته اند خبر مضبوطی در دست نیست که بتوانیم با مراجعه به آن تواریخ کمکی به روشن کردن شرح حال این شاعر بنمائیم. قطران از قصیده سرایان درجه اول فارسی است و بیشتر طرز شعرای خراسان را بکار برده اشعار او در زمان دولتشاه معروف بوده است قصائدش متین است و در فنون لفظی تجنیس و ترصیع و ذوقافیتین بکار برده و قصاید مصنوعه در تمثیل همین فنون ساخته نیز در وصف وقایع و فصول و مناظر استادی نشان داده است و از رشته های حکمت نیز ؟آگاه بوده که غالب نویسندگان او را حکیم می نویسند و بعضی او را امام الشعرا و فخرالشعرا نوشته اند و اشعار او در زمان خود در شهرهای عراق و خراسان اشتهار داشته و او را باستادی شناخته و نظیر فرخی می دانسته اند...
در سال 1951 به مناسبت هزارمین سال تولد حکیم شهیر ابن سینا عدهای از اساتید دانشگاه کامبریج جلساتی داشته که در این جلسات صحبت از ابن سینا و آثار و عقاید او بوده است. این کتاب که برای نخستین بار به سال 1333 انتشار یافته است، در واقع اولین کتابی است که در شرح حال ابن سینا نوشته شده است. مترجم کتاب برای تکمیل اصل کتاب، وصیتنامه شیخ را ترجمه نموده و به دنبال ترجمه اشعار عینیه شیخ را نیز به آخر کتاب ملحق نموده است.
مرحوم آقاي بينا از اساتيد ادبيات و عرفان اسلامي، متولد همدان و رييس كتابخانه آرامگاه بوعلي سينا بودند. از اساتيد اين دانشمند فرزانه مي توان به مرحوم عصار، مرحوم الهي قمشه اي، آيت الله سيد علي همداني، مرحوم حاج ملاآقاجان زنجاني رحمت الله عليهم اشاره كرد. ایشان محضر مرحوم آيت الله انصاري همداني (ره) را هم درك كرده اند. يكي از بهترين نمونه هاي ترجمه و تفسيرهای عرفانی، مجموعه ی چهار جلدي مقامات معنوي است كه توسط استاد محسن بينا به رشته تحرير درآمده است. کتاب مقامات مـعنوی درحـقیقت ترجمه و تفسیر کتاب ارجمند مـنازل السـائرین اثـر خواجه عبدالله انـصاری اسـت که استاد بینا آن را هـمراه بـا حقایق و لطایف عرفانی اشعار خواجه شیراز، برابر نهاده و به تعبیر خود: این دو شاعر عـارف را رو بـه روی هم به مناظره نشانده، کـلام یـکی را مفسر بـیان دیـگری قـرارداده تا خواننده را به عـمق سخنان آنها واقف کند. استاد بینا در این اثر، ضمن شرح حال کوتاه خواجهعبدالله و حافظ و بـیان حـالات متفاوت اهل سیر و سلوک، صد مـنزل از مـنازل سـلوک را هـم شـرح کرده است. کتابِ حاضر مجلد چهارم این مجموعه می باشد. این کتاب به قلم محسن بینا در سال 1354 توسط مولف در 1000 نسخه منتشر شده است.