این کتاب تصویر تابش‌های قرآن بر مثنوی است. کثرت شگفتی‌برانگیز مفاهیم قرآنی در مثنوی، حاکی از احاطه و اشراف کم‌نظیر مولوی بر قرآن و مضامین آن دارد. هرچند که مولوی هیچ‌گاه «حافظ قرآن بودن» را به عنوان امتیازی برای خود پیش نمی‌کشد، اما چناچه او در این زمینه مثلاً با حافظ مقایسه شود، بی‌شک مولوی بیش از حافظ «حافظ قرآن» دانسته می‌شود. بی‌تردید آبشخور عمده افکار و اندیشه‌های مولوی قرآن بوده است و آنچه که می‌تواند پشتوانه این مدعا قرار گیرد، افزون بر وفور مضامین و موضوعات قرآنی در مثنوی، تبحر و چیره‌دستی مولانا در استفاده از آیات و استدلال به آنها در دفترهای شش‌گانه مثنوی است.

منابع مشابه بیشتر ...

6559fb96c87d4.jpg

شرح مثنوی معنوی - دفتر ششم

سیدجعفر شهیدی

این مجموعه شرح، حاصل تحقیق و تتبع فراوان و گسترده در بسیاری شروح معتبر و برجسته مثنوی و آثار ارزشمند تصوف و کلام و فلسفه و فقه و تفسیر و ادب پارسی و عربی است. از مزایای دیگر آن می توان از به دست دادن مآخذ داستان های مثنوی و تعریف فراخور شرح از اصول مهم و عمده تصوف و فلسفه و کلام و فقه و شرح لغات و تعبیرات و مصطلحات و حرکت گذاری بر روی کلمات دشوار و نیز شرح اعلام آن یاد کرد. اشتمال این کتاب بر بسیاری فواید علوم عقلی و نقلی و ادبی راهنمای بس سودمندی است در کار مطالعات و پژوهش بعدی خواننده علاقه مند به تصوف و عرفان اسلامی و ادب فارسی. در این مجموعه، مرحوم استاد فروزانفر دفتر اول را تا جزو سوم شرح کرده اند، و ادامه شرح را تا پایان دفتر ششم، استاد دکتر شهیدی به عهده گرفته اند. جلد ششم، اختصاص به شرح دفتر پنجم دارد و دربردارنده مطالبى همچون پاک كردن آب همه پليدى‌ها را؛ عطاى حق متوقف بر قابليت نيست؛ قصه اياز؛ قصه حيله روباه براى كشيدن الاغ به‌سوى شير و... است.

6559f961d845c.jpg

شرح مثنوی معنوی - دفتر پنجم

سیدجعفر شهیدی

این مجموعه شرح، حاصل تحقیق و تتبع فراوان و گسترده در بسیاری شروح معتبر و برجسته مثنوی و آثار ارزشمند تصوف و کلام و فلسفه و فقه و تفسیر و ادب پارسی و عربی است. از مزایای دیگر آن می توان از به دست دادن مآخذ داستان های مثنوی و تعریف فراخور شرح از اصول مهم و عمده تصوف و فلسفه و کلام و فقه و شرح لغات و تعبیرات و مصطلحات و حرکت گذاری بر روی کلمات دشوار و نیز شرح اعلام آن یاد کرد. اشتمال این کتاب بر بسیاری فواید علوم عقلی و نقلی و ادبی راهنمای بس سودمندی است در کار مطالعات و پژوهش بعدی خواننده علاقه مند به تصوف و عرفان اسلامی و ادب فارسی. در این مجموعه، مرحوم استاد فروزانفر دفتر اول را تا جزو سوم شرح کرده اند، و ادامه شرح را تا پایان دفتر ششم، استاد دکتر شهیدی به عهده گرفته اند. جلد پنجم، اختصاص به شرح دفتر چهارم مثنوى دارد و شامل مطالبى همچون منظور از سميع و بصير بودن خدا؛ قصه بناى مسجدالاقصى؛ قصه ابراهيم ادهم و... مى‌باشد.

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

655e17e23b7d5.jpg

رسول آفتاب (مولوی از شریعت تا شوریدگی)

محمود درگاهی

رسول آفتاب (مولوی از شریعت تا شوریدگی) تألیف محمود درگاهی، این کتاب، شامل دو بخش نثر و نظم می‌شود؛ بخش نثر دربارۀ زندگی و اندیشۀ مولاناست و بخش دوم گزیدۀ غزلیات او را دربر می‌گیرد. در بخش نخست، با عنوان مولوی از شریعت تا شوریدگی به بررسی ماجرای دیدار و دلدادگی مولانا و شمس و تبعات آن پرداخته و در ادامه، برخی از اندیشه‌های عرفانی، دینی و اجتماعی مولانا را مورد نقد و بررسی قرار داده است. نگارنده که چندان همسویی با فضای فکری و سیرۀ مولانا و مطلف صوفیان ندارد، بیشتر دربارۀ نقد و رد اندیشۀ او و دیگر صوفیان سخن گفته است و در توجیه و شیوۀ نقد خود می‌گوید در این کتاب اگر در کنار اقرار به عظمت‌های مولوی به کاستی‌هایی در آیین او انگشت می‌گذارد، ناشی از این حقیقت است که مانند بسیاری از مردم زمانۀ خود در چنین روزگاری (روزگار بمب اتم، فقر و بی‌عدالتی) نمی‌تواند خود را به سیل خروشان اندیشه‌های صوفیانه بسپارد، زیرا در این روزگار چنین کاری را دور از شأن انسانی و اجتماعی خود تلقی می‌کند و نقد و نکته‌گیری از آن را یک فریضۀ فرهنگی، اعتقادی و انسانی برای خویش! می‌داند، اما برای آنکه انتقاد از آیین مولوی مستحکم و متکی بر معیار دینی بوده باشد، آن را بر اندیشه و آرای دو متفکر برجستۀ دین و عرفان؛ یعنی اقبال لاهوری و علی شریعتی عرضه کرده است! مهم‌ترین مطالب و عناوینی که در بخش مورد بحث مورد بعضا مورد نقد قرار گرفته عبارت است از: دیدار مولوی و شمس؛ مولوی پیش از دیدار و بعد از دیدار؛ تولد دوبارۀ مولوی؛ عشق آیین نو مولوی؛ خودشکنی و نفی خویش؛ سماع، سرود و دست افشانی، هستی شناسی مولوی؛ زندگی؛ مرگ و رستاخیز از نگاه مولوی؛ شادی و غم، معیشت و نان از نظر مولوی؛ جبر و اختیار و برخی اندیشه‌های خیام وار, انسان در شعر مولوی؛ وحی، دین، پیامبران، ادیان، مذاهب و اندیشه‌ها در تعبیر مولوی؛ مولوی و ابلاغ؛ انتقادهای اجتماعی مولوی؛ مولوی و قدرت‌ها؛ حماسه مولوی؛ هنر و شاعری؛ شیوۀ نقادی مولوی. در بخش دوم، 200 غزل مولانا را گزینش نموده و می‌گوید در گزینش غزل‌ها کوشیده است که محتوای آن‌ها با مباحث بخش نخست کتاب همسو و هم جهت باشد. در پایان کتاب، برخی از واژه‌ها، تعبیرها و بیت‌های دشوار غزل‌ها را به ترتیب، شرح و توضیح داده و فهرست منابع را در پایان بخش اول درج کرده است.

مشاهیر ادبیات فارسی/مولوی/آثار مولوی
کتاب
62dd4d1fd89c8.jpg

طلایه دار طریقت (نقد و شرح شعر و اندیشه سنائی با گزیده ای از حدیقه الحقیقه)

موضوع کتاب طلایه دار طریقت، نقد و شرح شعر و اندیشه سنایی با گزیده ای از حدیقه الحقیقه با مقدمه و توضیحات محمود درگاهی است که توسط نشرهای ستارگان و خواجوی کرمانی در سال 1373 به چاپ رسیده است

نظم/شرح شعر
کتاب