رضا سید حسینی در سال 1334 به تدوین مطالبی درباره مکاتب ادبی چهار قرن اخیر اروپا ( از رنسانس تا قرن بیستم) پرداخت و آن را در 202 صفحه به چاپ رساند. به سبب نایاب شدن این اثر در عرض یکماه، وی به مشتاقان این کتاب، قول تجدید نظر و تکمیل مطالب را داد. ولیکن، به دلیل تحقیقات کامل و مفصل ایشان این امر دو سال به طول انجامید. نویسنده در این کتاب به معرفی مکاتب ادبی اروپا و چگونگی شکل گیری آن ها پرداخته و در راستای معرفی بهتر مطالب، نمونه هایی از آثار هر مکتب را در کتاب گنجانده است. در جلد دوم این کتاب سمبولیسم، کوبیسم، سورئالیسم، رمان نو و تئاتر نو معرفی شده است.
کسانی که در ادب فارسی از روی صدق و تانی و نه از سر هوی و تمنی، تاملی مستمر و بی وقفه به منظور کشف اصول و موازین حاکم بر ادب و فرهنگ ایران داشته اند، نیک می دانند که از جمله مظاهر توانایی شگفت آور سخن سرایان بزرگ و افسونگر فارسی زبان، آنست که با قدرت استفاده از قانون تجرید و تعمیم ذهن خلاق و آفرینشگر خویش، بخوبی توانسته اند با رویت مناظر در صحنه حیات و اندیشه در کار روزگار و ژرفکاوی در پدیده های گیتی و ترکیب آن ها با یادها و خاطره ها و خوانده ها و شنیده ها و در یک کلام دانسته ها آمیزه ای از عبرت و حکمت پرداخته و با عرضه دستاوردهای تامل و تجربه در قالب سخنان منظوم و منثور خوانندگان آثار خویش را از چشمه سار زلال ذوق سلیم خود سیراب ساخته و قریحه جمال پرست آن ها را نوازش داده، آدمیان را از زادگان طبع جویای کمال خویش برخوردار و کامیاب گردانند...
این کتاب بر آن است تا به شیوهای تحقیقی و مستند به منابع و مدارک مربوط، نشان دهد اولا فرهنگ و شعر و ادب فارسی، در ورای اشارات و تلمیحات و رموز و مظاهر گوناگون، بر چه پشتوانه سرشاری از اندیشه و ادراک تکیه دارد، دوم اینکه روشن کند درک ابعاد هنری و غنای فرهنگی آن بدون اطلاع از این اشارات و کنایهها و اسرار و رموز ممکن نیست. بسیاری از علاقمندان به ادبیات هنگام مطالعه داستان و شعر با شخصیتها، روایتها و مکانهایی که در اثر آمده آشنا نیستند؛ به همین دلیل شاید نتوانند به لایههای عمیقتری از درک داستان دست پیدا کنند. بنابراین مطالعه آثاری همچون این کتاب میتواند روایات نهفته و اصطلاحات ناشناخته را به مخاطب بشناشاند. کتاب به شکل الفبایی طراحی شده و هر توضیح و مرجع موردنیازی به صورت مدخل ارائه شده است. در هر مدخل، مثالهایی از اشعار و متون ادبی ارائه شده تا درک موضوع راحتتر و شیرینتر شود.
در دفاع از روشنفکران حاصل سه سخنرانی سارتر در سال 1965 در توکیو است. سارتر به بررسی تعریف روشنفکر، موقعیت او و وظیفه اش می پردازد. سارتر به نکات جالبی در مورد روشنفکر اشاره می کند اما دشوار نویسی هایش که در آثار فلسفی او مشهود است گاهی فهم مطالب را سخت می کند. روشنفکر کسی است که مسائل انسانی و اجتماعی دغدغه ی اوست و به همین خاطر می بایست دراین زمینه ها تبحر و دانش داشته باشد. یک فیزیکدان، شیمیدان مادامی که حوزه ی عمل خود را محدود به فیزیک و شیمی کند، نمی تواند یک روشنفکر محسوب شود. سارتر می نویسد: مشخصه ی روشنفکر این است که از جانب هیچ کسی رسالتی ندارد و وضع اجتماعی خود را از هیچ مقامی نگرفته است.. برخلاف پزشکان و آموزگاران و الخ.. که قدرت حاکم با تصمیم قبلی آن ها را به عنوان ماموران خویش ایجاد کرده است- محصول هیچ تصمیم قبلی نیست، بلکه ثمره ی عجیب الخلقه ی جوامع غول آساست.
این کتاب دربرگیرنده مجموعهای از نوشتارهای آندره ژید نویسنده معروف و شهیر فرانسوی است. تحول تئاتر، اسکار وایلد، درباره تأثیر در ادبیات عناوین برخی از مقالات این کتاب هستند. در بخش بعدی نامههای ژید به آنژل آمده که درباره نیچه، کلاسیسیسم، میربو و وکورل و .... است.