آثار شعری شاملو دربرگیرنده دوگونه شعر و صناعت شعری است و نشان‌دهنده اینکه او همواره میان شاعر و شاهدبودن در نوسان بوده است. از یک‌سو وی بارزترین چهره‌ای است که با رهاکردن آخرین شکل موسیقی قراردادی شعر توانست به صناعت طبیعی شعر امروز و دستاوردهای شعری نیما گسترش بخشد؛ اما از سوی دیگر مشکل اصلی او این است که شعرش مبین دنیای ویژه شاعر و نگرش و صناعت تازه‌ای نیست و پس از چند دهه شاعری، هنوز تشخص شعری بی‌بهره است و نخستین نشانه‌های چنین تشخصی را فقط در شعر او می‌توان جست. نخستین فصل این کتاب در شرح نگرش شعری نیماست و بررسی شعر شاملو در چهار فصل بعد آمده است. این کتاب دربرگیرنده نیمی از نگاه و نظرهای نویسنده است و بیشتر متضمن مباحث کلی شعر شاملوست.

منابع مشابه بیشتر ...

667c28ce5e098.jpg

بامداد همیشه (یادنامه احمد شاملو)

- عیوقی

این کتاب شامل 206 یادداشت، گفتگو، مقاله و شعرهایی است که در فراق شاملو نوشته و سروده شده است. نوشته ها و سروده های کسانی چون محمود دولت آبادی، سیمین بهبهانی، منوچهر آتشی، علی باباچاهی، بهرام بیضایی، پرویز خائفی، عبدالعلی دستغیب، هوشنگ گلشیری و… را می توان در این کتاب یافت. انتهای کتاب هم سال شمار زندگی شاملو به همراه عکس هایی از او آمده است.

667c0ffea3ec7.jpg

اودیسه بامداد (درباره احمد شاملو)

پرهام شهرجردی

در این کتاب معاصران شاملو، از جمله منوچهر آتشی، رضا براهنی، ناصر پاکدامن، مسعود خیام، نصرت رحمانی، یداله رویایی، حسن زرهی، شمس لنگرودی، عمران صلاحی، جواد مجابی، محمد محمد علی و... قلم زده اند. بخش اعظم مطالب این کتاب برای نخستین بار در ایران منتشر می شود. ادیسه ی بامداد، در جست و جوی آن چیزهاست که همیشه از نگاه ها و متن ها گریخته اند، همه ی آن چیزهایی که ما را به شاملو و کار شاملو نزدیک و نزدیک تر می کند. به این اعتبار، به جای تکرار دانسته ها، شروع نادانسته ها را پیش کشیده ایم و سفری در پیش گرفته ایم که هدف اش شناخت کسی است که در شعر حسادت برانگیز «درآستانه»، سفر جان کاه و فرصت کوتاه را به جان می پذیرد. این چه شاعری است که حسرت نمی خورد ؟ و چه برجا گذاشته که حسادت برمی انگیزد ؟ چه بر جای گذاشته که برجا می ماند و شاعر را برپا می کند ؟ ما، کارمان را بر کشف گوشه های پنهان اش گذاشته ایم... بخش نخست کتاب به زنده گی شاملو می پردازد. زنده گی نامه ی احمد شاملو، و منابع دیگری مثل آن چه شاملو در روزنامه ی کیهان درباره ی زنده گی اش نوشته، از جمله مطالب این بخش است. یاد بامداد، بخش دیگر کتاب است، در این قسمت شاعران و نویسنده گان از خاطرات شان با شاملو می گویند. بزرگ داشت بامداد، بخش سوم کتاب است. پیام ها، سخن رانی ها و یادداشت هایی که بعد از مرگ شاملو از جانب هم راهان شاملو منتشر شده است. بخش بعدی، نقد و بررسی شاملو و آثارش است. رضا براهنی، ناصر پاکدامن، تقی پورنامداریان، علی حصوری، یداله رویایی، حسن زرهی، میرزا آقا عسگری، شمس لنگرودی و دیگران نقد دقیقی از نیم قرن فعالیت شاملو را ارائه می کنند. گفت و نگفت از بامداد مجموعه ی گفت و گوهاست. گفت و گوهایی با شاعران (مفتون امینی، منوچهر آتشی، نصرت رحمانی، محمد حقوقی، محمد علی سپانلو، سهراب مازندرانی، ضیا موحد، علی باباچاهی)، با نویسنده گان (جواد مجابی، نسیم خاکسار، جلال سرفراز، اسد سیف، داریوش کارگر، رضا مقصدی، محمد محمد علی)، و همین طور آیدا سرکیسیان، و بخش های مهمی از گفت و گوی هفده ساعته ی احمد شاملو با مجله ی فردوسی، مطالب این بخش را تشکیل می دهد. متن کامل سخنرانی احمد شاملو در دانش گاه برکلی که بحث های فراوانی را به همراه داشت، و به قضیه ی معروف «فردوسی و شاملو» دامن زد، در این کتاب آمده است. این نخستین بار است که متن این سخن رانی به صورت کامل در ایران منتشر می شود. نقد و نظر محمدرضا باطنی و شمس لنگرودی درباره ی این سخن رانی، در ادامه آمده است. شاملو در سکانس آخر، متن سناریوی فیلمی است که بهمن مقصودلو درباره ی شاملو ساخته است. درین فیلم، در کنار احمد شاملو، محمود دولت آبادی، ناصر تقوایی، محمد علی سپانلو، سیمین بهبهانی، عباس کیارستمی، محمد حقوقی، بهرام بیضایی، اسماعیل نوری علا، و آیدا حضور می یابند. متن سناریو صحبت های این افراد را دربر می گیرد. انتشار «ادیسه ی بامداد»، فرصتی است برای کشف فضاهای کور، در زنده گی، در شعر و ادبیاتی که نام احمد شاملو را با خود می برد...

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

5fe321a288ddf.png

از گمشدگی تا رهایی؛ شعر و زندگی فروغ فرخزاد

محمود نیکبخت

فروغ در میان شاعران پس از نیما، تنها چهره‌ای است که با آثار دوران کمال خود به نگرش و صناعتی ویژه دست می‌یابد و هر دو رسالت فردی و اجتماعی شاعر واقعی را به انجام می‌رساند. او با شناخت واقعیت‌های درونی و بیرونی خویش، زوال را به عنوان درون‌مایه اصلی آثارش کشف کرد و «خودسرایی» را به مثابه مهم‌ترین ویژگی صناعت و ساختار شعرش پذیرفت. این کتاب نگاهی به زندگی و شعر فروغ است. نویسنده در فصولی با عناوین دوران گمشدگی و ناآگاهی فروغ، دوران خودیافتگی و آگاهی فروغ و دوران ازخودگذشتگی و رهایی به بررسی زندگی فروغ پرداخته و از خلال آن شعرش را نیز کاویده است. در بخش بعدی کتاب شعر «ایمان بیاوریم ...» از نظر ساختار شعری بررسی شده است. در پایان کتاب نیز سال‌شمار زندگی فروغ و گزیده‌ای از بهترین شعرهای او آورده شده است.

پژوهش‌ها/پژوهش‌ در شعر و شاعران
کتاب