کتابخانه مجازی ادبیات

تفرج صنع مجموعۀ برخی مقالات و گفت‌وگوهای مطبوعاتی عبدالکریم سروش در موضوعات علم اخلاق، فلسفۀ علم و تکنولوژی و علوم انسانی است. هفته‌ها و ماه‌هایی که این مصاحبه‌ها انجام می‌شد و تحریر می‌یافت، ایامی پر التهاب بود و نام علوم انسانی در مخاطب ناآشنا نفرت و وحشت را با هم بر می‌انگیخت؛ نفرت از علومی که به صورت علم می‌نمایند و به واقع علم نیستند و وحشت از دانش‌هایی که جمعی شعبده‌باز برای بند‌نهادن بر پای مستضعفان و ربودن سرمایۀ ایمان آنان پرداخته و برساخته‌اند و به امت‌های ستم‌کشیده به تزویر و فریب فروخته‌اند. غوغای سختی در معاندت و معاضدت این علوم برآورده بودند و از دو طرف کشمکش عنیفی می‌رفت.

نوشتار حاضر با مباحثی در باب اسم‌شناسی تاریخی آغاز شده و به دنبال آن با استناد به آثار دینی، اساطیری و فلسفی از دوره‌های مختلف تاریخی سخن به میان آمده است .در بخش دوم نیز درباره تجلی فرهنگ در دوره‌های اساطیری ماقبل یونان، دوره یونانی، قرون وسطی، دوره اسلامی و دوره جدید توضیح داده شده است .

مثنوی تنها از دید لغوی و ادبی و آرایه‌های بدیعی قابل فهم و هضم نیست. مولانا فقه، حدیث، تفسیر، حکمت، عرفان، تاریخ و بسیاری از دانش‌های زمان خود را در کتاب عظیم خود اورده است.اگر خواننده مثنوی با ان دانش‌ها آشنایی نداشته باشد، فهم مثنوی برای او دشوار خواهد بود. در این مقاله کوشش شده است که برخی از دانش‌هایی که در مثنوی آمده است با مثال توضیح داده شود.