فهذه جولة فی بستان الادب العربی نقطف منها من ثماره الیانعة و قطوفه الدانیة فی رحاب المذاهب الادبیة بین التاثیر والتاثر فی ریاض ادبنا العربی لنری کیف تحول الذوق العربی فبی العصر الحدیث من مذهب ادبی الی آخر حتی وصل الی ما هو علیه الیوم. و قد بدأ الباحث حدیثه عن الکلاسیکیة الغربیة موضحا نشأتها و سماتها و کیف کان للبعثات والترجمة آثار عظیمة فی نشأتها فی أدبنا العربی ثم وضح أثرها فی جماعة الاحیاء والبعث. ثم تحدث الباحث عن النزعة الرومانسیة و أسباب التحول الیها و کیف ظهرت الرومانسیة فی أدبنا العربی مرورا باصول نشأتها فی احضان الاحیاء والبعث ثم انفصالها لتشکل نزعة مستقلة علی أیدی رواد الدیوان و ابولو والمهجر.

منابع مشابه بیشتر ...

65cdeec73d8f0.jpg

منتخب عقد الفريد (ابن عبد ربه) و البيان و التبيين (جاحظ): براي دانشکده‌ها و سه سال دوم دبيرستانها

محمدعلی خلیلی

ابوعمر احمد بن محمد بن عبد ربه قرطبی تولدش در دهم ماه رمضان سال 246 هجری بود و در 18 جمادی الاولی از سال 328 هجری درگذشت. از موالی آزاد شده خلفای اموی اندلس است و از شعراء و ادباء نامی آن سرزمین بشمار می رود بهترین و معروفترین کتابهای او عقدالفرید است که در چهار مجلد تالیف شده و مشتمل بر 25 کتاب است که هریک از این کتب را بنام یکی از سنگهای گرانبها نامیده و کتاب سیزدهم را (الواسطه) نام نهاده است و در واقع خواسته است نظم و ترتیب کتاب با نامش مطابقه کند. کتاب العقد که بعدها کلمه (الفرید) به آن افزوده شده و امروز معروف به کتاب "العقد الفرید" است یکی از کتابهای ادبی گرانبها است و بهترین نمونه انشاء دو قرن سوم و چهارم اندلس است. کتاب نامبرده مجموعه نفیسی است از اخبار و حکایات و نوادر و سیر و تواریخ و انساب قبایل عرب و خطبه های مردان نامی اسلام و مختصری از فن شعر و سایر ابواب ادب.

65771598d56b2.jpg

مشارب الاذواق (شرح قصيده خمريه ابن فارض مصري در بيان شراب محبت)

امیر سیدعلی همدانی

مشارب الاذواق شرح قصیده خمریه ابن فارض مصری است در بیان محبّت، از عارف کبیر قرن هشتم هجری امیر سید علی همدانی ملقب به علی ثانی با مقدمه و تصحیح محمد خواجوی به زبان فارسی. ابن فارض را قصیده‌ای است تائیه به نام نظم السلوک که در آن از علوم دینی و معارف الهی و سیر و سلوک و ذوق خود و کاملان اولیاء و بزرگان عرفا فراوان گرد آمده است. آن قصیده 765 بیت است. ابن فارض در آن قصیده عشقش را به جمال محبوب بیان کرده است. بر آن قصیده، شرح‌های گوناگون فارسی و عربی نوشته شده است؛ مشارق الدراری به زبان فارسی و منتهی المدارک به عربی از سعیدالدین فرغانی، کشف الوجوه الغر لمعانی نظم الدّرّ عزدالدین محمود کاشانی معروف به شرح شیخ عبدالرزاق کاشانی، شرح رکن‌الدین شیرازی و دو شرح دیگر از شاگردان سعیدالدین فرغانی از جمله این شروح هستند. اما قصیده میمیه خمریه وی از قصاید مشهور خمریات است که در کتاب‌ها و سخنان بزرگان متداول و مشهور است و بر آن شروحی نوشته شده که مشهورترین و بلکه برترین و نخستین آنها به فارسی مشارب الاذواق امیر سید علی همدانی و دیگری لوامع ملا عبدالرحمن جامی است. امیر سید علی همدانی مشارب الاذواق را در شرح الفاظ و عبارات و کشف رموز و اشارت این قصیده نوشته شده و در آن شراب محبت را که مطلوب نهایی است، به عالی‌ترین اسلوب و زیباترین نظم بیان داشته است.