کتابخانه مجازی ادبیات

قند پارسی، چنانکه عنوان فرعی آن گویاست، دربردارنده نمونه هایی از نثر فصیح نویسندگان اسلامی است. انگیزه این قلمزن از فراهم کردن این کتاب همان نبودن و لازم بودن آن است. روشنتر بگوییم که اینک کتابهای متعددی در دست و برای درس است که مشتمل است بر نمونه هایی از نثر فصیح نویسندگان معاصر، اما در این کتابها نمونه ای از نثر فصیح نویسندگان اسلامی نیامده است. از این رو، و نیز به دلایل دیگری که گفته خواهد شد، نگارنده بر ان شد که عهده دار گردآوری نمونه های نثر فصیح نویسندگان اسلامی شود که حاصل آن کتاب حاضر است.

کتاب متضمن چهل مقاله در حوزه ادبیات، تاریخ، فرهنگ فارسی، علوم، طب و مانند آن است که به اهتمام دایره‌المعارف ایران‌شناسی فراهم آمده است .در بخش ضمیمه نیز گفت و گویی با پروفسور سید حسن امین درباره فعالیت علمی وی و چگونگی تدوین دایره‌المعارف ایران‌شناسی، صورت گرفته است .برخی از مقالات این مجموعه عبارت‌اند از" :لزوم بررسی ادبیات امروز ایران/ محمد استعلامی"، "آینده جهان/ کاظم امیدوار"و "نقدی بر فهرست فارسی (ایرج افشار)/ سید حسن امین"، "نکته‌ای از تاریخ بیهقی/ باستانی پاریزی"، "خواجوی کرمانی/ حسین بهزادی اندوهجردی"، "نقش اندیشه در هویت ایران/ محمد پارسا"، "شعر جاودانی/ مهدی حمیدی شیرازی"، "بداهه نوازی/ همایون خرم"، "تاثیر تمدن ایران در عرب و اسلام/ عباس خلیلی"، "آذربایجان بخشی از ایران است/ عنایت‌الله رضا"، "شعر در آثار بازمانده زبان فارسی باستان/ جمال رضایی"، "کیفیت تحولات ابدی/ ضیاء‌الدین سجادی"، "آرتروز/ محمد فرجاد"، "جرم‌شناسی/ مهدی کی‌نیا"، "قلمرو طنز/ جواد مجابی "و "خط، کتیبه و مجسمه/ رکن‌الدین همایون فرخ ."

کتاب الاغانی در موضوع شعر و شعرا به زبان عربی و نوشته علی بن حسین بن محمد اموی قرشی معروف به ابوافرج اصفهانی می‌باشد. کتاب «الاغانی» شامل برگزیده آوازها و دائرة المعارف شعر و ادب و قصه‌ها و اساطیر و موسیقی عرب در عصر جاهلی و اموی و صدر دولت عباسی تا آخر قرن سوم هجری است. هر آواز را با شرح حال شاعر و خواننده و نوازنده آهنگ‌ساز و تفصیل لحن آن ثبت کرده و وزن عروضی و مشکلات لغوی و مناسبات تاریخی و نوادر و حکایات مربوط به آن را در ذیل هر آواز بیان کرده است. تاریخ شروع تالیف اغانی معلوم نیست و در ثبت روایات نظم طبقاتی و تاریخی و الفبایی رعایت نشده است. اما این کتاب گزیده‌‌ای از کتاب بزرگ «الاغانی» است که برای آشنایی دانشجویان و دانش‌آموزان دبیرستان با زبان عربی و صرف و نحو عربی به همت محمدعلی خلیلی به نگارش درآمده است.

این کتاب موسوم به کتاب «تاج» است و معروف به کتاب «اخلاق الملوک» نیز می‌باشد. این کتاب را جاحظ در دوران و روزگاری که بغداد، دارالسلام و قبه اسلام و مرکز خلافت و بهشت روی زمین و قطب عالم و مقصد ارباب غایات بود، تألیف نموده است. جاحظ قسمت مهمی از قوانین و نظامات و رسوم خلافت عباسی را که با آن معاصر بود و خود در آنها تحقیق و رسیدگی کرده یا در آن دوره که می‌زیسته، متعارف و معمول بوده است در این کتاب ذکر کرده است. افزون بر این مقداری از عادات و رسوم و اصطلاحات که در آن زمان میان عرب رایج بود یا در ابتدای حکومت آنها شیوع داشت و با موضوع این کتاب مناسب بود و تحت عنوان رسوم و قوانین درمی‌آمد را تا آنجا که اطلاعات و معلوماتش اجازه می‌داد یا با اسناد و مدارک صحیح از اشخاصی که مورد اعتماد بودند و راستگو درستکار به شمار می‌آمدند به او رسیده در این کتاب گنجانده است. همچنین در این کتاب بسیاری از روش‌ها و عادات شاهانه و ترتیبات و اوضاع سیاسی گنجانیده شده که پس از شروع دوران حکم‌فرمایی اسلام و مسلم شدن قدرت سیاسی و دینی برای مسلمین، اعراب قسمتی از آنها را از ایران اقتباس کرده‌اند.